Yap-işlet-devret modeliyle yapılan Kütahya’daki Zafer Havalimanı’nın Hazine’ye yükü giderek ağırlaşıyor. Kasım 2012’de hizmete açılan havalimanının yolcu garantisi her yıl artarken, yolcu sayısı ise azalıyor.
2019’da 1 milyon 232 bin yolcu garantisi verilen havalimanının hizmet verdiği yolcu sayısı 82 binde kalırken, garantiye göre gerçekleşme oranı yüzde 6,6’da oldu. Sözcü’nün haberine göre, 2019’da verilen yolcu garantisi, bir önceki yıla göre yaklaşık 48 bin artarken, hizmet verilen yolcu sayısı bir önceki yıla göre yüzde 17,4 oranında azaldı.
2020 yılına da kötü başladı
İstanbul’daki Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün de ortaklarından olan IC İÇTAŞ tarafından inşa edilen ve bu şirket tarafından 2044’e kadar işletilecek olan havalimanı, 2020 yılına da kötü başladı.
2 milyon yolcu kapasiteli havalimanı için verilen yolcu garantisi 2020’de 1 milyon 279 bin 352’ye yükselirken, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) verilerine göre, Ocak 2020’de hizmet verilen yolcu sayısı bir önceki yılının aynı ayına göre 7,1 oranda azalarak 5 bin 656 oldu.
Söz konusu havalimanı için 2013’te 909 bin 500 olan yolcu garantisi her yıl artıyor.
Türkiye'nin ilk bölgesel havalimanı (Kütahya-Afyon-Uşak) olarak tanıtılan projenin yatırı bedeli 50 milyon euro olarak açıklanmıştı.
Söz konusu üç ilin toplam nüfusu 1 milyon 679 binken, Kütahya’ya 2 milyon yolcu kapasiteli bir havalimanı yapılması eleştiri konusu olmuştu.
5 yılda Hazine’den 26,7 milyon euro ödeme
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 2018’de Kütahya’daki Zafer Havalimanı’nda ‘garantili yolcu sayısına ulaşılamadığını’ ve bunun için de devletin şirkete 5 yılda (2012-2017 dönemi), iç hat giden yolcu için 5 milyon 799 bin 246 euro, dış hat giden yolcu için de 20 milyon 892 bin 380 euro olmak üzere, toplam 26 milyon 691 bin 626 euro ödediğini açıklamıştı.
Sayıştay da raporunda “Zafer Havalimanı'nın henüz gerektiği gibi çalışmadığını ortaya koymaktadır. Bu durumun süreklilik arz etmemesi için gerekli çalışmalar yürütülmeli ve kademeli olarak uçak ve yolcu trafiğinin artırılmasına yönelik teşvik edici ve özendirici tedbirler alınmalıdır” ifadelerine yer vermişti.
29 yıllık maliyet: 205 milyon euro
Uluslararası Şeffaflık Derneği’nin çalışmasına göre, 29 yıl 11 aylık işletme süresinde Hazine, Zafer Havalimanı için IC İÇTAŞ şirketine 205 milyon 281 bin 118 euro garanti bedeli ödeyecek.
Tesis, Kütahya il merkezine 45, Afyonkarahisar il merkezine 55, Uşak il merkezine de yaklaşık 100 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Zafer Havalimanı için yapılan törende, Afyonkarahisar’ın termal turizmde, Kütahya’nın çinicilikte, Uşak’ın ise dokumacılıkta önemli birer merkez olduğunu söylemişti.
Türkiye geneli de azaldı
DHMİ verilerine göre, Ocak 2020’de Türkiye genelinde havalimanlarında toplam 13,9 milyon yolcuya hizmet verildi. Rakam, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,8 azaldı. Ekonomideki kısmı toparlanmaya rağmen bu dönemde iç hatlardaki düşüş ise yüzde 9,1 oldu.
