Emtia piyasasında geçen yıl yatırımcısına en fazla kazandıran ürün yüzde 27,6 ile kakao oldu. AA muhabirinin emtia piyasasında işlem gören 18 ürünün fiyat hareketlerinden derlediği bilgilere göre, doların değer kazanması ve ticaret savaşı endişeleriyle emtia piyasasında birçok ürün, geçen yıl değer kaybetti.
Emtia grubu araçlarından 14 ürünün yatırımcısına kaybettirdiği 2018'de, sadece 4 ürün yatırımcısının yüzünü güldürdü. Kakao, mısır, paladyum ve buğday geçen yıl yatırımcısına kazandırırken, şeker, kahve, platin, altın, pamuk, soya fasulyesi, çinko, bakır, gümüş, alüminyum, kurşun, nikel, Brent petrol ve doğal gaz ise yatırımcısını üzdü.
Emtia piyasasında geçen yıl yatırımcısına en fazla kazandıran ürün yüzde 27,6 ile kakao oldu. Geçen yıl Batı Afrika'da hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi ve yağışların düşük kalması kakao fiyatlarında artışa neden oldu. Düşük yağışlar nedeniyle kakao kalitesi de beklentilerin altında gerçekleşti.
Paladyumun ons fiyatı, 16 yıl aradan sonra altının ons fiyatını aştı
Emtia piyasasında yatırımcısına kazandıran ürünler arasında kakaoyu, yüzde 19,3 ile paladyum, yüzde 17,8 ile buğday ve yüzde 6,9 ile mısır takip etti. Paladyumun ons fiyatı, 2002'den bu yana ilk defa geçen yıl altının ons fiyatının üzerine çıktı. Paladyumun ons fiyatı, 5 Aralık 2018'i 1.238,64 dolarla kapatmıştı.
Bakır, 2015'ten bu yana ilk kez yıllık bazda kayıp yaşadı
Emtia piyasasında geçen yıl yatırımcısına en fazla kaybettiren ürün yüzde 23,6 ile çinko oldu. Çinkoyu, yüzde 20,6 ile şeker, yüzde 19,2 ile kahve, yüzde 18,6 ile Brent petrol, yüzde 18,2 ile kurşun, yüzde 16,5 ile alüminyum, yüzde 16,4 ile bakır, yüzde 14,3 ile nikel, yüzde 14,1 ile platin, yüzde 8,7 ile gümüş, yüzde 7,5 ile pamuk, yüzde 5,9 ile soya fasulyesi, yüzde 3,4 ile doğal gaz ve yüzde 1,5 ile altın izledi.
Bakır, 2015'ten bu yana ilk kez yıllık bazda kayıp yaşadı. Analistler, düşen stokların bakır fiyatlarını olumsuz etkilediğini belirtti.
"2019 yılı kakao için iyi geçebilir"
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Batı Afrika'nın dünyanın en büyük kakao üreticisi olduğunu, dünya kakao üretiminin de yaklaşık yüzde 75'ini gerçekleştirdiğini hatırlatarak, Batı Afrika'daki sıcaklıklar nedeniyle yağışların düşük olmasının kakao üretimi ve kalitesinin düşük kalmasına yol açtığını söyledi.
Ergezen, üretilen kakaonun kalitesinin düşük kalmasının en büyük kakao alıcısı olan çikolata şirketlerinin daha seçici davranmasına yol açtığını belirterek, "Kakao kalitesinin düşük olması, çikolatanın kalitesini de etkiliyor. Böylece kakao fiyatlarında geçen yılın ilk yarısında önemli bir yükseliş yaşandı ve yılın geri kalanında da belli bir seviyede kaldı.
Çikolata üreticileri, yüksek kalitede kakao talep eder. Beklenen kalitede kakao bulunamayınca istenen kalitedeki kakao için ödenen fiyat da yükselir." diye konuştu. 2019 yılının kakao için iyi geçebileceğini ifade eden Ergezen, yüksek üretim beklentilerinin sürdüğünü kaydetti. Kakao çekirdeklerindeki hastalık riskinin düşük olduğunu vurgulayan Ergezen, şu değerlendirmelerde bulundu: "Bu nedenle üretim kaybının az olması bekleniyor. Havanın sıcak olması da üretim beklentilerini artırıyor. Fakat kakao kalitesinin düşük olması, üretim tahminleri içerisinde yer almıyor. Kalitedeki düşüş nedeniyle zaten kakao fiyatı 2 bin doların altına gelmiyor.
2 bin 410 dolar seviyesinin geçilmesi durumunda ise yeni bir yükseliş trendinin başlaması beklenebilir. Çünkü son 6 ayda bu seviye 5 defa test edildi. Bu sefer 2 bin 410 dolar seviyesinin geçilmesi, yeniden kakao fiyatının 3 bin dolar seviyesine doğru yönelmesine yol açabilir. Fakat bunun için özellikle Batı Afrika'daki gelişmeler dikkatle takip edilecektir. Kakao talebi, halen yüksek seyrediyor.
En yüksek talebin olduğu Avrupa'da işlenen kakao miktarı önceki yıla göre yüzde 5 artış gösterdi. Çin'de ithal edilen kakao miktarı ise yıllık bazda yüzde 16 arttı. Asya'da işlenen kakao miktarı yıllık yüzde 8,4 artış gösterdi. Küresel çikolata tüketiminin 2018-2019 sezonunda 7,7 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu da daha fazla kakao tüketimi demek. Kısaca yüksek üretime rağmen güçlü talep devam ediyor.
Özellikle Uzak Doğu ve gelişmekte olan ülkelerdeki talep artışı, kakao fiyatını olumlu olarak etkiliyor. Bu nedenle kakao fiyatlarında yükseliş eğiliminin 2019 yılında da devam etmesi beklenmektedir."
"Fed'in faiz artışı, emtia fiyatlarını olumsuz etkiliyor"
Zafer Ergezen, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faizi artırmasının emtia fiyatlarını olumsuz etkilediğini ifade ederek, faizlerdeki artışın; hem para birimlerinde dalgalanmalara yol açtığını hem de büyüme beklentilerini düşürmesinin emtiaların geneli ve kakao için satış baskısının artmasına neden olduğunu söyledi.
Ergezen, "Bu nedenle Fed'in faiz artırımlarına devam etmesi, kakao fiyatları üzerindeki baskının da artmasına yol açabilir. Bunun yanı sıra kakao fiyatı, Londra piyasasında belirleniyor. Bu nedenle de kakao işlemlerinde ağırlıklı İngiliz poundu kullanılıyor.
Brexit ile beraber kakao fiyatlarındaki dalgalanma riskinin arttığını belirtmekte fayda var. Önümüzdeki yıl poundun kakao işlemlerindeki payı azalabilir. Yatırımcıların işlemlerinde buna da dikkat etmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.
