Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA) Başkanı Arda Ermut, Türkiye'nin zor süreçleri atlatmasının ve darbe girişiminin ardından hızlı şekilde toparlanmasının yabancı yatırımcıları çok etkilediğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu görüşmelerine katılmak üzere geldiği New York'da ABD'li yatırımcılarla buluşmasını değerlendiren Ermut, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Ermut, son aylarda Türkiye'nin yaşadığı gelişmelere işaret ederek, "Rusya'yla olan süreç yeni çözümlendi, terör olayları ve darbe girişimi yaşandı. Buna rağmen Türkiye Cumhuriyeti hükümeti elindeki ajandada ne varsa yatırım ortamını iyileştirmek adına hepsini uygulayarak yerine getirdi. Yatırımcıların bundan çok etkilendiklerini gördük." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 30 Mart'ta ABD başkenti Washington ziyaretinde Fortune 100 listesindeki önemli Amerikan şirketlerinin İcra Kurulu Başkanlarıyla (CEO) toplantı yaptığını hatırlatan Ermut, söz konusu tarihten bu yana kısa bir süre geçmesine rağmen, yabancı yatırımcılar tarafından dile getirilen birçok noktanın Türkiye tarafından dikkate alınarak yatırım ortamıyla ilgili olumlu adımların atıldığını vurguladı.
Ermut, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Washington ziyaretinde olduğu gibi New York'da da Amerikalı firmalarla toplantı yaptığını, yatırımcıların Türkiye'ye bakış açısı ve Türkiye'den beklentileri hakkında görüş alışverişinde bulunduğunu kaydetti ve şöyle devam etti:
"Benim açımdan, Yatırım Ajansı Başkanı olarak, Washington'daki toplantıda yatırımcıların en çok dikkat çektikleri konular şunlardı. Örneğin, yatırımcılar, Türkiye'nin teşvik sisteminin cömert olduğunu, ancak genelde vergi indirimine dayandığını ve yatırımlarının ilk etaptaki maliyetlerini çok düşürmediğini dile getirmişlerdi. Yatırımcılar, yatırım maliyetlerini düşürmek lazım diyorlardı. Hükümetimiz hemen bu konuda adımlar attı. Washington toplantısındaki yatırımcıların bir kısmı New York'da Cumhurbaşkanımızla bir araya geldiler. Yatırımcılar, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türkiye ekonomisinin bu kadar çabuk toparlanarak yoluna devam etmesi, herhangi bir şekilde olumsuz etkilenmemesi, Türk milletinin böyle hain bir girişime karşı verdiği çok güçlü ve net tepki, meşru seçilmiş liderinin etrafında bu kadar çabuk toplanması gibi gelişmelerden ne kadar etkilendiklerini gösterdiler."
Yatırımcıların Türkiye'nin darbe girişiminde yaşanan sorunların üstesinden hızlı şekilde gelmesinden etkilendiklerine vurgu yapan Ermut, "Yatırımcılar, darbe girişimini duyduklarında aklarına ilk Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geldiğini ve kendisinin can güvenliğinden endişelendiklerini söyleyerek, halk size sahip çıktı, bundan çok etkilendik dediler. Bunlar sadece duygusal anlamda hoşumuza giden şeyler değil, bunlar ayrıca yatırımcılara, Türkiye'deki yatırım ortamı anlamında da ciddi doneler sunuyor. İstikrar, halkın bu kadar demokrasiye sahip çıkması ve ülkenin global ve bölgesel şoklardan etkilenmemesi demektir. Biz Türkiye olarak şöyle bir mesaj veriyoruz. Örneğin Atatürk Havalimanı'na terör saldırısı oldu, ancak biz 6 saat sonra havalimanını açtık ve Türk Hava Yolları çalışmaya başladı. Yatırımcılar bundan inanılmaz etkilendi. Aynı şekilde darbe girişiminin ardından Türk halkı, aynı şekilde hayatına devam etti. Bu, teröre, hainlere, düşmanlarımıza karşı öyle bir mesaj ki demokrasiyi, sistemi, seçilmiş liderini korumakla ilgili yatırımcıya olumlu fikir veriyor." dedi.
Ermut, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yoğun New York ziyareti programında yatırımla ilgili ayağın süre açısından sıkışık olmasına rağmen, Amerika'nın en büyük şirketlerinden yaklaşık 30 tanesiyle bir araya gelindiğinin altını çizerek, söz konusu şirketlerin 2 milyar dolarlık portföye ve 800 milyon dolarlık ciroya sahip olduğunu kaydetti.
Türkiye'nin Rusya'yla olan ve diğer bölgesel krizler nedeniyle zor bir sene atlattığını belirten Ermut, bundan sonraki dönemde hızlı bir toparlanma olacağını ifade etti.
Ermut, Türkiye'nin çekmeye çalıştığı ve "green field" adı verilen yeni yatırımcıların, 5, 10, 30 yıl gibi uzun vadeli düşündükleri ve yatırım yapacakları ülkenin potansiyeli, genç nüfusu, yatırım ortamı ve siyasi istikrarı gibi kriterlere önem verdikleri bilgisini paylaşarak, "Bunlara bakıldığında, yatırımcılar Türkiye'nin geleceğinin sağlam ellerde olduğunu görüyorlar" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bakanların her yurtdışı ziyaretlerinde yabancı yatırımcılarla biraraya geldiğini kaydeden Ermut, bunun Türkiye'nin dünyadaki yatırımcı gruplara verdiği önemli bir mesaj olduğunun altını çizerek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Türkiye'deki yatırımcı ortamına çok önem verdiğini, yatırımcıları korumakla ilgili çok kararlı olduğunu ve TYDTA'nın da kuruluş amacı bunu amaçlamak olduğunu vurguladı.
TYDTA hakkında da bilgi veren Ermut, 2006'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Başbakanlık döneminde kurulan ajansın, doğrudan Başbakanlığa bağlanarak yatırımcıların bürokraside karşılaştıkları sorunları gidermede ve yabancılara Türkiye'deki yatırım ortamının tanıtılmasında faaliyet gösterdiğini söyledi.
Ermut, Türkiye'nin gelecek dönemlerine dair de açıklamalarda bulunarak, şunları kaydetti:
"Türkiye'yle ilgili bir algı operasyonunun olduğu net. Bunu, tarafsız olduğunu düşündüğümüz ekonomi yayın organlarındaki bazı yorumlarda da net görebiliyoruz. Türkiye'yle ilgili algı problemini gidermek için elimizden geleni yapıp Türkiye'yi tanıtacağız. 2006'dan beri şöyle bir tecrübe edindik. Türkiye'ye gelip de daha olumsuz bir görüşle dönen kimse yok. Bu, Türkiye'de olumlu bir ortam olduğu anlamına geliyor. Yatırımcılarda şöyle bir avantajımız var. Ekonomik aktörler daha rasyoneller ve resmi daha doğru görüyorlar. Bir yatırımcının Türkiye'de yatırımı varsa kendisinin Türkiye'deki gerçek durumu anlaması daha kolay oluyor. Ama, tamamen yeni tanıştığınız, Türkiye'ye hiç gelmemiş veya uzun süre önce gelmiş bir yatırımcıya Türkiye'yi anlatırken zorlanıyorsunuz. Çünkü, bu tür yatırımcıların Türkiye'yi herhangi bir Ortadoğu ülkesi gibi görme eğilimi var, ülkemize dair yapılan algı operasyonuna inanmış olma ihtimali var. Eninde sonunda bunların aşılabileceğini düşünüyoruz.
Yatırımcılara yönelik yapılabilecek çalışmalar hakkında da değerlendirmelerde bulunan Ermut, "Yatırımcıları Türkiye'ye getirip bizzat ülkemizi görmelerini sağlayabiliriz. Yatırımcı, Türkiye'ye yatırım yaptığı zaman bizim bir fahri büyükelçimiz gibi her yerde Türkiye'yi anlatıyor. Bu bizim en büyük avantajımız. Gezi olaylarından sonra ABD'yle "business ambassadors" dediğimiz iş dünyası elçileri programı yapmıştık. O zaman Amerikan firmalarının Türkiye'deki CEO'larını ABD'ye getirdik, onlar Türkiye'yi anlattılar. Yatırımcılar, Amerikalı şirketlerin CEO'larından bizzat Türkiye'yi duydukları zaman daha etkili oluyor. Ekim'de bunu tekrar yapıp, bu çalışmaları yoğunlaştırmayı düşünüyoruz." dedi.
Ermut, yabancı yatırımcıların Türkiye'ye olan ilgisinin ve bundan sonraki dönemde Türkiye'den beklentisinin çok yoğun olduğuna dikkati çekerek, Türkiye'nin, mülteci sorunu, Suriye konusu gibi aktif rol aldığı konuların, Türkiye-ABD ilişkilerinin ve Türkiye'nin bölgedeki rolünün yabancı yatırımcılar tarafından merak edildiğini belirterek, Türkiye, bölgesinde aktif ve etken bir şekilde yaşamaya devam edecek. Sayın Cumhurbaşkanımız da liderliğine devam edecek. Her çıkılan krizde halk desteğini artıran bir liderden bahsediyoruz. ABD'li aktörler de bunun daha çok farkına varıyorlar. Önümüzdeki dönemde bunun olumlu sonuçlarımı göreceğimizi düşünüyorum." diyerek sözlerini tamamladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı ve Bloomberg CEO'su Michael Bloomberg tarafından düzenlenen yuvarlak masa toplantısına, yatırımcı ve iş adamlarından EMEA Citi İcra Başkanı James C. Cowles, Coxton Associates ortağı Jeff Enslin, Lazard CEO'su Ken Jacobs, Blackstone Başkanı Hamilton E. Jones, Warburg Pincus CEO'su Chip Kaye, Kissinger Associates'i temsilen Henry Kissinger, BBVA İcra Kurulu Direktörü Jose Manuel Gonzalez-Paramo, WL Ross and Co. Başkanı Wilbur Ross, BM Personeli Emeklilik Fonu Başkanı Carol Boykin, büyük satranç ustası Magnus Carlsen ve temsilcisi Espen Agdestein ile Rotschild ailesi mensubu James Rotschild yer aldı.
