Türkiye ekonomisinin yakın geçmişi ve bugünkü durumunun analiz edildiği stratejide, temel politika eksenleri, eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi, iş gücü piyasasında güvence ve esnekliğin sağlanması, özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması ve istihdam-sosyal koruma ilişkisinin güçlendirilmesi olarak tespit edildi.
Türkiye'nin büyüme ve gelişme eğilimleri de dikkate alınarak, büyüme potansiyeli veya büyümenin istihdam esnekliği yüksek olan ve 2023 hedefleri kapsamında önemini artıracak bilişim, finans, inşaat, sağlık ve turizm sektörleri ile istihdam kapasitesi yoğun, emek yoğun tarım, tekstil ve hazır giyime yönelik sektörel istihdam stratejileri düzenlendi.
İş gücü piyasasının durumunu ortaya koyan sanayi, inşaat ve hizmetler sektöründe Rusya ile yaşanan kriz, tarım alanında olumsuz hava koşulları ve 15 Temmuz darbe girişiminden kaynaklanan olumsuzluklar, 2016-2017 yılları için makro ekonomik hedeflere ulaşılmasında negatif etki yarattı.
Mevcut durum analizinin tablolarla yapıldığı stratejinin, temel hedefleri ve ilkeleri de belirlendi. Buna göre, işsizlik oranı 2023 yılı itibarıyla yüzde 5 düzeylerine indirilecek. İstihdam oranı 2023 itibarıyla yüzde 55'e yükseltilecek, tarım dışı sektörde kayıt dışı istihdam ise 2023 yılında yüzde 15'in altına düşürülecek.
"İş gücü piyasası bilgi-izleme sistemi tasarlanacak"
Stratejide, temel politika eksenlerinden sayılan eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesiyle ilgili durum analizinin yapıldığı temel amaç ve hedefler de sıralandı. Buna göre, eğitim ve öğretimin iş gücü piyasası ihtiyaçlarını karşılama yeterliliğinin geliştirilmesi ve hayat boyu öğrenme temelinde herkes için erişilebilir hale getirilerek, iş gücünün istihdam edilebilirliği artırılacak.
Bu çerçevede öğrencilere ve velilere yönelik yürütülen meslek tanıtımı faaliyetlerinin etkinliği artırılacak, 2023 yılına kadar iş piyasasının ihtiyaç duyduğu tüm mesleklerde standartlar ve yeterlilikler hazırlanacak, eğitime erişim ve devamının önündeki engeller kaldırılacak, 2018 yılı itibarıyla mesleki ve teknik eğitim müfredatında uygulamanın payı artırılacak, aktif iş gücü programlarının ulusal ve yerel düzeyde izlenmesini sağlayacak sistemler geliştirilecek ve çatı bir iş gücü piyasası bilgi-izleme sistemi tasarlanacak, düzenli olarak mezunlara ilişkin istihdam izleme araştırmaları yapılacak, hayat boyu öğrenmeye katılım oranı 2023'e kadar yüzde 15'lere çıkarılacak.
İş gücü piyasasında esnekliğin güvence ile ilişkisinin artırılarak güçlendirilmesi, toplumun bütün kesimlerine insana yakışır iş fırsatları sunulması, esnek çalışma biçimlerinin sosyal güvenlik sistemiyle desteklenmesi ile çalışanların kazanılmış haklarının korunarak, ekonomik ve sosyal hakları ile istihdam edilebilirliğinin geliştirilmesi de amaçlanıyor.
Özel politika gerektiren grupların istihdamı
Türkiye'de kadınlar, engelliler, gençler ve uzun süreli işsizler başta olmak üzere özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması amacıyla da bir dizi çalışma yapılacak.
Buna göre, kadınların iş gücüne katılma oranı 2023 yılına kadar yüzde 41 düzeyine çıkarılacak. Kadınların 2015 yılı itibarıyla yüzde 46 düzeyinde gerçekleşen kayıt dışı çalışma oranı, 2023 yılında yüzde 30'a düşürülecek. 2015 yılı itibarıyla yüzde 18,5 olan genç işsizlik oranı, genel işsizlik oranı düzeyine indirilecek. Engelli işçi açık kontenjanlarının doldurulması yönünde çalışmalar yapılacak, 2015'te yüzde 21 seviyesinde gerçekleşen uzun süreli işsizlerin oranı, 2023'e kadar yüzde 15'e gerileyecek.
"Çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri tamamen ortadan kaldırılacak"
İstihdam-sosyal koruma ilişkisinin güçlendirilmesi ile ekonomik, sosyal ve mali politikalarla uyumlu, toplumun tüm kesimini kapsayan, bireyleri sosyal yardımlara bağımlı kılmayan ve çalışmayı teşvik eden etkin ve bütüncül bir sosyal koruma sisteminin geliştirilmesi amaçlanıyor.
Temel nedenleri yoksulluk ve yetişkin işsizliği olan "çocuk işçiliği"nin tüm önleme çalışmalarına rağmen önemli bir sorun olma özelliğini sürdürmesi ve bu durumla mücadelenin katılımcı ve kapsamlı politikalarla yürütülmesi gerekliliğinden hareketle "Çocuk İşçiliği ile Mücadele Ulusal Programı" etkin bir şekilde uygulanacak.
İşsizlik ödeneği alanların toplam işsizlere oranı 2012 yılındaki yüzde 14,5 seviyesinden, 2023 yılına kadar yüzde 25'e yükseltilecek. 2023 yılında sosyal yardım alanlardan çalışabilir durumda olanların tamamına iş ve meslek danışmanlığı hizmeti sunulacak, sosyal yardım alanlardan çalışabilir durumda olanların yüzde 25'i bir yıl içerisinde işe yerleştirilecek. 2023 yılında özellikle sanayide ağır ve tehlikeli işlerde, sokakta ve mevsimlik gezici geçici tarımda gerçekleşen çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri tamamen ortadan kaldırılacak, diğer alanlarda çocuk işçiliği yüzde 2'nin altına düşürülecek.
Öte yandan, çalışan yoksulların oranı da 2023'e kadar yüzde 5 seviyesine indirilecek.