Türkiye’nin hem bugünü hem de geleceği için çalıştıklarını, bunun toplamına beka meselesi dediklerini anlatan Turhan, ulaştırma ve haberleşme sektöründe ter akıtan 250 bin kişiye “medeniyet neferleri” payesi biçilmesi gerektiğini vurguladı.
Ulaştırma, denizcilik ve haberleşme hizmetleri için son 17 yılda 757 milyar 200 milyon lira harcama yapıldığını anlatan Turhan, temel hedeflerinin farklı ulaşım modları arasında denge oluşturmak olduğuna işaret etti.
Demiryollarına toplamda 137 milyar 500 milyon lira yatırım yaptıklarını bildiren Turhan, ulaşım türleri arasında dengeli bir dağılımın sağlanması amacıyla yıllardır ihmal edilen demiryollarını yeni bir anlayışla ele aldıklarını söyledi.
Turhan, yükün demiryolu ile kara taşımacılığındaki payını 2 kat artırmayı hedeflediklerini vurguladı.
“Toplam yol 68 bin 254 kilometre”
Bakan Turhan, bölünmüş yol uzunluğunu 27 bin 123 kilometreye ulaştırdıklarını, karayolu ağındaki 3 bin 60 kilometre otoyol olmak üzere toplam 68 bin 254 kilometre yol bulunduğunu kaydetti.
Bölünmüş yollar sayesinde yakıt ve iş gücünden yıllık 18 milyar liranın üzerinde tasarruf sağlandığını belirten Turhan, bölünmüş yollar toplam yol ağının yüzde 40’ını oluşturmasına karşın bütün yol ağında hareket eden trafiğin yaklaşık yüzde 82’sine hizmet verdiğini, ortalama hızın ise 40 kilometreden 88 kilometreye çıktığını bildirdi.
Bakan Turhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yol ağında 2003-2018 yılları arasında trafik hareketliliğinde yüzde 92’lik artış gerçekleşti. Ama trafik kazalarında hayatını kaybeden kişi sayısında yüzde 71’lik azalma oldu. Bunu da 2003’ten bugüne en çok önemsediğimiz fayda olarak görüyoruz. Son 17 yılda 13 bin 422 kilometre tek platformlu yolun da standardını yükselterek hizmete soktuk. Yıllık ortalama 14 bin 586 kilometre asfalt çalışması ve onarımı yaptık.
Bitümlü sıcak karışım kaplama yol ağının 3 kattan fazla arttırılarak 25 bin 962 kilometreye ulaştırıldığını dile getiren Turhan, çevre yollarında 1.513 kilometreyi tamamladıklarını, 1.183 kilometrede çalışmaların devam ettiğini ve 915 kilometrede planlama aşamasında olduklarını söyledi.
“Projeye ilişkin ekonomik ve finansal analizler yapıyoruz”
Bakan Cahit Turhan, Avrupa’yı Kafkaslara, Ortadoğu’ya ve Orta Asya’ya bağlayan köprü konumundaki Türkiye’nin batıdan doğuya kesintisiz ulaşım imkanını sağlayacak otoyol ağlarını kamu özel-sektör iş birliğiyle yaptıklarını ifade ederek, kamu-özel sektör iş birliği yöntemiyle yapacakları yüksek standartlı ve yüksek maliyetli projelerin yatırım kararını almadan önce projeye ilişkin ekonomik ve finansal analizler yaptıklarına işaret etti.
Her projenin sağlayacağı zaman, taşıt işletme, bakım, kaza ve benzeri ekonomik faydaları ile maliyetlerini değerlendirdiklerini anlatan Turhan, işletme gelirlerinden de faydalanarak projelerin finansmanını sağladıklarını, bütçe imkanlarını sosyal faydası yüksek başka projelere aktarmış ve ulaşım hizmetini yurt sathına yaymış olduklarını vurguladı.
Turhan, şöyle devam etti: “Bu projeleri çok daha kısa sürede vatandaşlarımızın hizmetine sunarak da ekonomik gelişimin ivmesini artırıyoruz. Örneğin Kuzey Marmara Otoyolu, 7 milyar 950 milyon dolarlık proje. Yükleniciler projeyi bitirip işletme sürelerini 2027 yılından başlamak üzere kesimler halinde 2030 yılı ortasına kadar tamamlayarak devlete teslim edecek. Yani ömür boyu bunlara garanti ödemek yok. 10 yıl içerisinde bunlar milletin malı olacak. Altını çizerek belirtmek isterim ki, yapım kararı almadan mutlaka çevresel etki ve değerlendirme çalışması yapıyoruz. Eğer kaçınılmaz bir etki söz konusu ise bunu azaltmaya, yaşam kalitesini artırmaya çalışıyoruz. Kuzey Marmara Otoyolundan bahsetmiştim, projeden etkilenen 1 milyon 371 bin ağaç yerine, 7 milyon 142 bin fidan diktik. Projenin sonuna kadar 540 bin daha dikeceğiz.
Gelecek nesillere yaşanabilir temiz bir dünya ve çevre sunma gayretinde olduklarını dile getiren Turhan, projeler kapsamında yapılan toplam dikimin 68 milyonu aştığını bildirdi.
“148 tünelde de çalışmalar devam ediyor”
Bakan Turhan, otoyol uzunluğunun 1.714 kilometreyken, önemli bir bölümünü yap işlet devret modeliyle olmak üzere 1.346 kilometre daha otoyol yaptıklarını kaydederek, bugün otoyol ağının 3 bin 60 kilometreye ulaştığını, 2023 ve 2035 yıllarına kadar toplam 20 projede 5 bin 532 kilometre daha otoyol yapımını hayata geçirmeyi planladıklarını belirtti.
Turhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu projelerin 573 kilometrelik kesiminde yapım çalışmaları halen devam ediyor. Kalan kesim için ise proje hazırlık çalışmalarımız sürüyor. Karayollarında yap işlet devret modeliyle yaptığımız 4 projenin yatırım bedeli 109 milyar 820 milyon lira. Bu projeler için ödediğimiz toplam garanti ise 9 milyar 640 milyon lira. Bütün bu saydığım otoyol projeleri de dahil olmak üzere önemli projeleri yap işlet devret yöntemiyle yapılması fırsatı AK Parti hükümetleri döneminde yakaladığımız ekonomik ve siyasi istikrar sayesinde yurtdışı finans kuruluşlarından sağlanan finansmanla gerçekleşmiştir.”
Son 17 yılda tünel uzunluğunun 9 kat, köprü ve viyadük uzunluğunun ise 2 kat arttırıldığını anlatan Turhan, İstanbul’a rahat nefes aldıran mega projelerden Avrasya Tüneli’nden hizmete girdiği 2016 yılından bugüne kadar 48 milyon aracın geçiş yaptığını söyledi. Cahit Turhan şöyle konuştu:
“Türkiye genelinde 533 kilometre uzunluğunda, 148 tünelde de çalışmalar devam ediyor. 636 kilometre uzunluğunda 250 tünelde ise proje çalışmaları sürüyor. 142 kilometre uzunluğunda 46 tünelin de projesi hazır. Gümüşhane Zigana, Sivas Geminbeli, Erzurum Kop, Van Güzeldere yapımına devam ettiğimiz tüneller arasında. Son 17 yılda 333 kilometre uzunluğunda 2 bin 955 köprü ve viyadük yapımını tamamladık. Bunlar arasında Nisibi, Ağın, Hasankeyf ilk aklıma gelen örnekler.
62 kilometre uzunluğunda 539 köprü ve viyadükte ise yapım çalışmaları devam ediyor. Kömürhan köprüsü ve Eğiste viyadüğü bunlar arasında yine kullanılan teknik açısından öne çıkan sanat yapıları. Sadece 2019’da 23 kilometre uzunluğunda 92 köprü, viyadük ve kavşağı bitirmeyi hedeflemiştik. Bu hedefin üstüne çıktık. 40 kilometrelik 171 köprü, viyadük ve kavşağı tamamladık. 1.077 köprünün bakım ve onarımı ile 256 tarihi köprünün de restorasyonunu yaptık. Trafiğe hizmet veren toplam 8 bin 922 köprünün uzunluğu 644 kilometreye ulaştı.”
Bakan Cahit Turhan, deprem güçlendirme kapsamında Marmara Bölgesinde iki boğaz köprüsü dahil olmak üzere 239 köprü ve viyadük ile 5 tünelde çalışmalarını tamamladıklarını da dile getirdi.
Demiryollarındaki yatırımlar
Demiryollarını sürdürülebilir kalkınma hamlelerinin en önemli halkalarından biri olarak gördüklerini belirten Turhan, yıllardır ihmal edilen bu alanı canlandırmak için yoğun çaba sarf ettiklerini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde demiryollarını tekrar devlet politikası haline getirdiklerini kaydeden Turhan, mevcut 11 bin 590 kilometrelik demiryolu ağındaki ana hatların tamamını yenilediklerini, bunlar arasında 156 yıl sonra altyapısıyla yeniledikleri, Türkiye’nin ilk demiryolu hattı olan Aydın-İzmir hattının da bulunduğunu anlattı.
Turhan, demiryolu çalışmaları kapsamında 40 yıl aradan sonra ilk defa bir il merkezini, Tekirdağ-Muratlı hattı ile demiryolu ağına bağladıklarını, böylece Tekirdağ Limanı’nın demiryoluna kavuştuğuna işaret etti.
Demiryolunun özel sektöre açıldığını anımsatan Turhan, 1.213 kilometre yüksek hızlı tren hattı yaptıklarını bildirdi.
Ankara-Eskişehir-İstanbul, Ankara-Konya-İstanbul güzergahlarında 52 milyona yakın seyahat gerçekleştiğini kaydeden Turhan, şöyle konuştu:
“Tüm demiryollarında sadece bu yıl 200 milyona yakın yolcu taşıdık. Şu anda Ankara-İzmir ve Ankara- Sivas arasında toplam 1.889 kilometre Yüksek Hızlı Tren Hattı yapımına devam ediyoruz. Yüksek Hızlı Tren hatlarının yanı sıra yük ve yolcu taşımacılığının birlikte yapılabileceği hızlı tren hatları da inşa ediyoruz. Bursa-Bilecik, Konya-Karaman-Niğde-Mersin-Adana, Osmaniye-Gaziantep, Çerkezköy-Kapıkule ve Sivas-Zara olmak üzere 1.626 kilometre hızlı demiryolu hattında yapım çalışmalarına devam ediyoruz. 429 kilometre konvansiyonel demiryolu ile birlikte toplam 3 bin 944 kilometre demiryolu yapımı devam ediyor.”
“Hat oranını 2023’te yüzde 77’ye çıkarmayı hedefliyoruz”
Bakan Turhan, yüksek hızlı tren ve hızlı tren hatlarının gittiği illerin gar ve istasyonlarına farklı bir dokunuşta bulunduklarını, projeleri bu kentlerin kültürel dokusunu esas alarak biçimlendirdiklerini dile getirdi.
Hatlarda işletme maliyetlerini düşürmek ve yüksek kapasiteli güvenli taşımacılık sağlayabilmek için elektrifikasyon ve sinyalizasyon çalışmalarına devam ettiklerini anlatan Turhan, sinyalli ve elektrikli hatlarda yüzde 45 civarındaki hat oranını 2023 yılında yüzde 77’ye çıkarmayı hedeflediklerini de bildirdi.
Turhan, şunları kaydetti: “Modernizasyon çalışmalarımız sayesinde, demiryollarında meydana gelen kaza sayısında, 1988-2002 dönemi ile 2003-2018 yılları arasını karşılaştırdığımızda yüzde 77 düşüş sağlandığını görüyoruz. Milli ve yerli bir demiryolu endüstrisi oluşturma, demiryollarını üretim merkezlerine ve limanlara bağlama yönündeki çalışmalara özel önem veriyoruz. İşletmelerimizin rekabet güçlerini artırmak, pazarlama imkanlarını kolaylaştırmak ve kombine taşımacılığı daha faal hale getirmek amacıyla lojistik merkezler kuruyoruz.”
Türkiye’nin hızlı trenle ilgili malzemelerin önemli bir kısmı ile milli yük vagonunu artık üretip kullandığına işaret ederek, uluslararası düzeyde rekabet gücü kazanmak için Milli Elektrikli ve Dizel Tren Setleri çalışmalarının ise devam ettiğini söyledi.
Cahit Turhan, Milli Yüksek Hızlı Tren Projesinin Sanayi İşbirliği Programı ile gerçekleştirilmesi yönündeki çalışmaların da sürdürüldüğünü, 2023 yılına kadar 294 kilometre iltisak hattını tamamlamayı hedeflediklerini ifade etti.
Bakan Turhan, altyapı çalışmaları ve işletmecilik anlayışını geliştirerek demiryollarıyla taşınan yükü 16 milyon tondan 32 milyon tona yükselttiklerini, öte yandan Bakanlık olarak şehir içi raylı sistem taşımacılığına desteklerinin sürdüğünü ve bu kapsamda başta İstanbul olmak üzere İzmir, Ankara, Konya, Kocaeli, Kayseri, Gaziantep, Bursa, Erzurum ve Erzincan’da raylı sistem projelerinin bulunduğunu belirtti.
“Toplam yolcu trafiği 211 milyona ulaştı”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Turhan, Türk sivil havacılığının son 17 yıllık dönemde yaptıkları uygulama ve düzenlemelerle küresel ölçekte bir güç haline geldiğine işaret etti.
İç hat yolcu taşımacılığının rekabete açıldığını vurgulayan Turhan, bu dönemde aktif havalimanı sayısını 26’dan 56’ya çıkardıklarını söyledi.
Turhan, İstanbul Havalimanı’nı tamamlandığında 200 milyon yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyük havalimanlarından biri olacağını anımsatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ayrıca ülkemizin önemli destinasyon ve transfer merkezlerinden biri olma konumunu güçlendirecek, dünyada sayılı örneği bulunan denize inşa edilmiş havalimanlarından biri olan Ordu-Giresun’dan sonra deniz üzerine inşa edilen ikinci havalimanı olan Rize-Artvin’in de yapımına devam ediyoruz. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde birçok yeni havalimanı inşa ettik. Bingöl, Şırnak, Hakkari, Ağrı, Kars havalimanlarıyla illerimizi ve bölgelerimizi birbirine bağladık.
Bir taraftan yeni havalimanları yaparken diğer taraftan da modern terminaller inşa ediyoruz. Son dönemde Diyarbakır, Van, Çanakkale, Sinop, Muş, Balıkesir ve Kahramanmaraş havalimanlarının terminallerini tamamlayarak hizmete açtık. Gaziantep, Samsun Çarşamba, Kapadokya ve Kayseri Havalimanlarının terminal binası projelerini de hayata geçireceğiz. Yaptığımız tüm bu çalışmaların ne manaya geldiğini en iyi yolcu trafiğindeki artışta görüyoruz. Toplam yolcu trafiği 211 milyona ulaştı. Uçuş ağını en hızlı geliştiren ülkeyiz. 126 ülkede, 326 noktaya uçuyoruz. Havacılık sektöründeki ciro 143 milyar liraya, istihdam ise 209 bine ulaştı.”
“505 kilometrelik akıllı yolun inşası için çalışıyoruz”
Bakan Turhan, Türkiye’nin coğrafi konumunun sunduğu avantajlardan en iyi şekilde yararlanmak için iyi planlanmış bir denizcilik politikasıyla hareket ettiklerini söyledi.
Türk sahipli filonun, dünyada 19. sıradan 15. sıraya yükseldiğini bildiren Turhan, toplam yük elleçlemesinin ise 190 milyon tondan 460 milyon tona ulaştığını vurguladı.
Kanal İstanbul Projesine de değinen Turhan, “İstanbul Boğazına alternatif sağlayacak, mal ve can güvenliğinin teminatı olacak Kanal İstanbul’un güzergahını belirledik. Proje ve planlama çalışmalarını tamamlayıp yapımına başlayacağız. Bu konuyla alakalı doğrudan bilgiye sahip olmayan kişilerin eleştirilerini saygıyla karşılıyoruz ancak kimsenin şüphesi olmasın projenin fizibilitesini en ince ayrıntısına kadar yaptık. Tüm bunları büyük devlet ve vatan sevdasıyla yapıyoruz.” diye konuştu.
Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve Eylem Planını hazırladıklarına dikkati çeken Turhan, 505 kilometrelik akıllı yolun inşası için çalıştıklarını bildirdi.
Turhan, Bakanlığının bütçesinin hayırlı olması temennisinde bulundu.
“Fiberde yıllık büyüme ortalaması yüzde 20”
TBMM Genel Kurulunda, bakanlığının bütçesine ilişkin milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 423 kilometrelik Konya-Karaman-Niğde (Ulukışla) – Mersin-Adana Hızlı Tren Projesi kapsamındaki 102 kilometrelik Konya-Karaman Hızlı Tren Projesi’nin 2020 yılının ikinci çeyreğinde tamamlanması ve hızlı tren işletmeciliğine geçilmesinin planlandığını söyledi.
Turhan, 135 kilometrelik Karaman-Ulukışla kesiminin 2022, Ulukışla-Yenice kesiminin ise 2025 yılında tamamlanmasının hedeflendiğini dile getirerek, 67 kilometrelik Adana-Mersin arası yapım, ihale hazırlık çalışmalarının sürdürüldüğünü, projenin 2022 yılında tamamlanmasının hedeflendiğini bildirdi.
Bakan Turhan, Kahramanmaraş Havalimanından haftanın her günü İstanbul, beş günü Sabiha Gökçen, dört günü de Ankara Esenboğa havalimanlarına karşılıklı seferler yapıldığını ifade ederek, havalimanında uluslararası standartlarda VOR, DME ve NDB seyrüsefer cihazlarının bulunduğunu kaydetti.
Türkiye’de 2010 yılından itibaren verilmeye başlanan fiber geniş bant hizmetinde son yıllardaki yıllık büyüme ortalamasının yüzde 20 olduğunu söyleyen Turhan, şöyle konuştu:
“Bugün itibarıyla 3,1 milyon aboneye ulaşılmıştır. Abone sayılarındaki bu gelişmeye uygun olarak altyapı da aynı şekilde gelişim göstermiştir. Bu kapsamda fiberde, 2015 yılı ilk yarısında 9 milyon olan erişilen hane sayısı, bugün itibarıyla 14 milyonu aşmış ve son dört yılda yüzde 55 dolayında bir artış olmuştur. Ayrıca bu dönemdeki fiber altyapı uzunluğumuz da yüzde 40 artarak 371 bin kilometreyi geçmiştir. Elektronik haberleşme altyapı bilgi sistemi kurularak işletmecilere ait elektronik haberleşme altyapı bilgilerinin tek bir veri tabanında toplanması sağlanmıştır. EHAB sayesinde işletmecilerin altyapı kurulumlarının kolaylaşması ve hızlanmasıyla fiber şebeke uzunluğumuzun ve abone sayımızın çok daha hızlı bir şekilde artış göstereceği beklenmektedir.”
Bakan Turhan, Mersin-Antalya arasında yapımı devam eden Akdeniz Sahil Yolu Projesi’nin 479 kilometre uzunluğunda olduğunu, söz konusu yolun tamamlanmasıyla 40 kilometre kısalma sağlanarak yolun 439 kilometreye düşeceğini kaydetti. Yolun 399 kilometresinin tamamlandığını anlatan Turhan, 2023 yılında projenin tamamının bitirilmesinin hedeflendiğini bildirdi.
Turhan, “Karaman-Mut-Silifke yolu toplam 150 kilometre olup 99 kilometresi önceki yıllarda bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır. Karaman-Silifke arasında toplam uzunluğu 51 kilometre olan 5 adet kesimde yol yapım çalışmaları devam etmektedir. Sertavul Tüneli ile birlikte toplam 8 adet tünelde çalışmalar devam etmekte olup güzergahın 2022 yılında tamamlanması hedeflenmektedir.” diye konuştu.
Cahit Turhan, Yerköy-Kayseri Yüksek Hızlı Tren Projesi’nin proje çalışmalarının tamamlandığını, yapım ihale hazırlık çalışmalarının sürdürüldüğünü ve gelecek günlerde ihalesini yapıp çalışmalara başlayacaklarını belirtti.
Pınarbaşı-Gürün yolunun bölünmüş yol olarak trafiğe açıldığını anlatan Turhan, Pınarbaşı-Gürün arasında Mazıkıran Tüneli’ni kapsayan proje çalışmalarının devam ettiğini, daha sonra yatırım programına teklif edilerek bütçe imkanları doğrultusunda yapılmasının planlandığını dile getirdi.
TBMM Genel Kurulunda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının 2020 yılı bütçelerinin yanı sıra Karayolları Genel Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü bütçeleri de kabul edildi.