Bankacılık sektöründe yepyeni bir dönemi başlatan Blockchain teknolojisi özellikle güvenlik noktasında tüm riskleri ortadan kaldırmasıyla dikkat çekiyor. Ancak Blockchain’in Türkiye’de tanınırlığı ve yaygınlığı henüz beklenen ve istenilen düzeyde değil. Avrasya Blockchain ve Dijital Para Araştırmaları Derneği de bu kapsamda, Türkiye’de mevzuat çalışmalarının hızlıca yapılmasını ve bu teknolojinin yayılması, araştırılması ve geliştirilmesini hedefl iyor. Zira Derneğin Yönetim Kurulu Başkanı Av. Kadir Kurtuluş, Blockchain’in ilerleyen yıllarda birçok alanın teknolojik altyapısı olacağını öne sürüyor. Kadir Kurtuluş ile Blockchain teknolojisini ve bu alanda Türkiye’ye dair gelecek öngörülerini konuştuk…
DERNEĞİNİZİN KURULUŞ ÖYKÜSÜNÜ BİZİMLE PAYLAŞIR MISINIZ?
Bankacılık, veri depolama ve alışveriş gibi pek çok faaliyet yaygın şekilde internet üzerinden planlanıp gerçekleştiriliyor. Bu durum günlük hayatlarımızı büyük ölçüde kolaylaştırsa da hemen herkesin aklında güven konusunda bir tereddüt kalıyor. Blockchain sistemi, merkezi olmayan dağınık ağ yapısına dayanıyor ve sürekli kriptolanıyor. Bu sürekli şifrelendirme ve verilerin dağınık bir halde tutulması yaşanabilecek tüm riskleri ortadan kaldırıyor. Blockchain sistemi sayesinde sanal ortamda güven garantiye alınıyor. Blockchain sistemi gelecek ile dijital bir köprü kurmamızı sağlayan, son dönemin en hızlı ve temel prensiplerini yerine getiren bir ağ. Türkiye’nin belki de ilk ve hali hazırda tüm dünyada kullanılan tek blockchain projesi Copyrobo’yu 25 kişilik ekibimiz ve 4 yıllık bir çalışma ile tamamladık. Copyrobo, Bitcoin/Etherium Blockchain teknolojisi ve Nitelikli Zaman Damgası kullanılarak fikri hakların, mobil telefonlardan ve tek tıkla, dünya çapında korunmasını web ve mobil uygulamalarıyla sağlayan bir şirket. Copyrobo ile cep telefonunuzdan ya da web sitesinden tek tuşa basarak birkaç saniye içinde notere gitmeye gerek kalmaksızın; eser, proje, buluş, fikir, belge, fotoğraf, sözleşme, senaryo, beste, tasarım, ses kaydı gibi çalışmanızın tüm haklarının size ait olduğunu, gün, saat ve tarih olarak ne zaman yapıldığını tüm dünyada kanıtlayan belgeye sahip olursunuz. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre; Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılar (Kamu Sertifikasyon Merkezi gibi) nezdinde; yapacağınız işlemler tüm resmi kurumlar ve Mahkemeler nezdinde notere eş değer delil elde etmenize olanak sağlar. Dolayısıyla işimiz delil üretmek olduğu için çalışmalarımız Blockchain teknolojisinin hukuki boyutlarını da araştırmamızı sağladı. Sonuç olarak öncelikle farkındalık yaratmak ve mevzuat çalışmalarını ilerletmenin Türkiye’nin Blockchain teknolojisine adaptasyonu ve bu tabanda yeni teknolojiler ve servisler üretmesi için en önemli adım olduğunu gördük.
DERNEK OLARAK ÖNCELİKLİ AMAÇLARINIZ NELER?
Dernek olarak Türkiye’de mevzuat çalışmalarının hızlıca yapılmasını ve bu teknolojinin yayılması, araştırılması ve geliştirilmesini amaç ediniyoruz. Blockchain; önümüzdeki yıllarda tüm bankacılık işlemleri, tapu devirleri, ödeme sistemleri, değerli taşlar, telif hakları ve diğer hakların korunması, e-devlet çalışmaları, yerel ve genel seçimler, sağlık hizmetleri, e-ticaret, dijital sözleşmeler ve daha birçok alanın teknolojik altyapısı olacak. Bu sistemin diğer sistemlerden farkı; merkezi bir veri tabanı yerine dağınık bir veri tabanı ve blok zincirleri kullanıyor olması. Bu sayede tek bir kuruma olan ihtiyaç ortadan kalkıyor; güvenlik ve depolama maliyeti düşüyor. Türkiye gibi yüksek potansiyeli bulunan bir ülkede bu teknolojinin yaygınlaştırılması, duyurulması ve ilgililerin tek bir platformda toplanması kuruluşumuzun başlıca amacı. Bu teknolojinin Türkiye’de de önde gelen kurum ve kuruluşlarla yaygınlaşması amacıyla derneğimizi belirli sayıda katılıma açacağız. Üye kurumlarla birlikte Blockchain sistemini araştırmayı ve katkılarıyla geliştirmeyi, mevzuat çalışmalarının günün ihtiyaçlarına göre yapılmasını, Blockchain ve kripto para alanında önemli bir sinerji merkezi olmayı strateji olarak benimsiyoruz. Ülkemizi bu alanda geliştirmek, bu teknolojilerin ve sistemlerin ana merkezlerinden biri haline getirmek istiyoruz. Sistemin yaygınlaşmasının, Türkiye’nin büyümesine katkı sağlayacağına inanıyoruz.
TÜRKİYE’DE BLOCKCHAİN TEKNOLOJİSİ NE KADAR TANINIYOR?
Türkiye’de Blockchain ne yazık ki yeterince tanınmıyor. Bazı Türk bankaları Blockchain tabanlı para transferi işlemleri gerçekleştirdiklerini açıkladılar fakat bu transferlerin alt yapısı Türkiye’de sağlanmadı. Konu hakkında Türkiye’deki birçok banka ve teknoloji şirketinin üst yönetimi ile görüşmeler yaptık. Genel olarak bankalar ve büyük teknoloji şirketlerinin konu hakkındaki farkındalıkları ve öngörüleri yüksek seviyede, ama ne yapılacağı veya nasıl adaptasyon sağlanacağı konusunda net olamadıklarını söyleyebiliriz. Türkiye’nin dijital dünyadaki yerini güçlendirmesi için bu teknolojinin yaygınlaşması gerekiyor, yeni gelişmelere hazırlıklı olmamız gerekiyor. Derneğimizin asıl amacı da bu teknolojinin bilinirliğini artırmak ve mevzuat çalışmalarını geç kalmadan tamamlamak.
“En önemli gelişmeler Fintech alanında”
Kadir Kurtuluş: “En önemli gelişmeler Fintech alanında. Bu, bankalar ve fi nans kuruluşları için önemsenmesi gereken bir konu. Zira Fintech alanında önceden var olan lisanslama, güvenlik sağlama gibi ciddi giriş bariyerleri Blockchain teknolojisiyle artık yok. Hızla oluşturulan birçok yeni girişim bu alanda bankalara çok ciddi rakip olabilecek gibi gözüküyor. Örneğin; 136 milyon dolar yatırım alan Circle ile bir kişiye chat yaparken para gönderebilir ya da 40 milyon dolar yatırım yapan xapo debit kartı diğer banka kartları yerine kullanabilirsiniz. Bankaların bu teknolojinin kendisine rakip olmayacağını ya da uzun zaman sonra hayatımıza gireceğini düşünmesi büyük hata olur.”
"Türkiye'de mevzuat çalışmaları hızlandırılmalı"
TÜRKİYE’Yİ YURT DIŞI İLE KIYASLADIĞIMIZDA DURUM NEDİR?
Türkiye'de insanlar ve kurumlar blockchain’le bitcoin’le ilgililer ancak bilgili değil. Öncelikle bitcoin ile blockchain karıştırılıyor. Birçok kişi, genellikle ilk duyanlar aynı şey olarak algılıyorlar ancak aynı şey değil. Blockchain bitcoin’in arkasında yatan teknolojidir. Sonuçta Bitcoin de bir blockchain’dir ama kabul gördüğü için para birimi gibi işlem görmeye başlamıştır. Karıştırılıyor çünkü birlikte ortaya çıktılar, 2008 yılında bitcoin çıktığında bu sistemin çalışması için blockchain sistemi geliştirilmişti. Fakat blockchain bitcoinin çok daha ötesinde kapılar açabilecek bir teknoloji. Bitcoin blockchainin en yaygın ve en ünlü uygulaması. Diğer bir deyişle dijital para olarak kullanılmış şekli. Blockchain sadece bununla sınırlı değildir dijital paradan başka birçok yerde kullanabilirsiniz. Çünkü merkezi bir otorite yok. Yeni bir güven şekli ortaya çıkıyor. Yani birbirlerini tanımayan insanların arada bir aracı olmadan birbirlerine güven duyabileceği bir ortam oluşuyor. ‘Blockchain’de gönderdiğiniz paranın kaydını sisteme giriyorsunuz ve o kayıt ağda kaydediliyor ve tescil ediliyor. Ama bu işlemler sadece para birimiyle sınırlı değil. Akıllı sözleşmeler, tapular, lisanslar, patentler vb. ağda dolaşarak arada aracı olmadan güvenli bir ortam sağlıyor. Türkiye’de mevzuat çalışmaları hızlandırılmalı ve teknolojinin gelişmesinin önü açılmalı. Farkındalık artırılmalı. Public ve Private blockchainler olarak iki başlıkta çalışmalar ilerletilmeli. Zira farklı kurumlarca onaylanan bir Türkiye blok zinciri bile tasarruf ve güven açısından ülkemize birçok kazanımlar getirebilir.
