Türkiye-Kazakistan Hükümetler Arası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 9'uncu dönem toplantısı Ankara'da yapıldı. Toplantının gündeminde, iki ülke arasında yatırım ve hizmet ticareti anlaşmaları ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in Türkiye ziyareti esnasında imzalanacak anlaşmalar oldu ve Hazar Koridoru projesine ilişkin konular da görüşüldü.
Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, "Hazar denizinin iki yakasında Ro-Ro seferleriyle ülkelerimizi birbirine bağlayacak Hazar Koridoru Projesinde Kazakistan ile yakın çalışma içindeyiz. Böylece Türk Dünyasının ticaret ve lojistik anlamında da kenetlenmesine vesile olacağız" dedi.
Ekonomi Bakanı Elitaş ve Kazakistan Cumhuriyeti Yatırım ve Kalkınma Bakanı Aset İsekeşev tarafından Türkiye-Kazakistan Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu 9'uncu Dönem Toplantısı, Ekonomi Bakanlığı Uğur Ercan Toplantı Salonu'nda geçekleştirildi.
Toplantı kapsamında konuşma yapan Ekonomi Bakanı Elitaş, "Türkiye ile Kazakistan'ın ilişkileri, yalnızca iki devlet arasında yürütülen diplomatik ilişkilerle sınırlı değildir. Türkiye ve Kazakistan halkları, büyük şair Yahya Kemal Beyatlı'nın, 'Şu Ahmet Yesevi kim? Bir araştırın göreceksiniz… Bizim milliyetimizi asıl onda bulacaksınız' diyerek anlattığı büyük bir manevi kaynaktan beslenen iki kardeş toplumu oluşturuyor. Orta Asya'daki kardeşlerimizle bağımsızlıklarını kazanmaları sonucu 1990'lı yılların başındaki buluşmamız, adeta yeni bir çağın başlangıcı oldu. Bu kardeşlik, bizi her anlamda yakınlaştıran güçlü bir bağdır. Bu bağ, Sayın Nazarbayev'in ifadesiyle, yalnızca Türkiye ile Orta Asya'daki Türk Cumhuriyetleri arasında iyi ilişkiler kurmayı değil, Türk devletleri arasında çok güçlü bir birlik oluşturmayı da hedeflemektedir. Kazakistan ile ilişkilerimiz, ilk günden itibaren hep bu felsefeyle gelişmiştir. Sayın Nazarbayev'in 2009'daki Türkiye ziyareti esnasında imzalanan Stratejik Ortaklık Anlaşması da, bu kapsamda önemli bir mihenk taşı olmuştur. Bu pencereden Türkiye olarak Kazakistan'a bakışımız, Orta Asya'da yatırımcılarımızın en yoğun iş ilişkilerinin bulunduğu güçlü bir ticari ortak olmanın çok daha ötesindedir" ifadelerini kullandı.
"TÜRKİYE'NİN BÜYÜMESİ VE GÜÇLÜ OLMASI DEMEK, YAKIN VE UZAK COĞRAFYASININ DA İSTİKRARA KAVUŞMASI DEMEKTİR"
Türkiye ve dünya ekonomisi hakkında konuşan Elitaş, şunları kaydetti: "Dünya ekonomisi bir duraksama içinde. Bunda petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki değişim, siyasi krizler gibi unsurların yanında yapısal sorunların da etkisi var. Uygulanan genişletici para politikaları henüz yeterli etkiyi gösteremedi. Küresel ekonomideki bu zayıf görünüm, ihracat ve ithalat rakamlarını da olumsuz etkiliyor. Küresel ihracat değer bazında yüzde 11 daraldı. Tabi bu yüzde 11'lik daralma bir tahmin, yakın zamanda kesin gerçekleşme rakamları açıklanacak. İçinde bulunduğumuz dönem, bölgemizde ve dünyada önemli gelişmelerin, krizlerin ve bunalımların yaşandığı bir süreç. Bir yandan dünya ekonomisindeki daralma devam ederken, diğer yanda ülkemizin yakın coğrafyasında insani krizler ve iç savaşlar yaşanıyor. Böyle dönemlerde Türkiye'nin önemi daha da artıyor. Türkiye'nin büyümesi ve güçlü olması demek, yakın ve uzak coğrafyasının da istikrara kavuşması demektir."
"KAZAKİSTAN, 25 YIL ÖNCE BAĞIMSIZLIĞINI KAZANAN BİR ÜLKE OLARAK DÜNYANIN ÖNEMLİ EKONOMİLERİ ARASINA GİRMİŞTİR"
"Çevremizde vuku bulan her türlü ekonomik ve jeopolitik sıkıntılara rağmen, Türkiye olarak 2015 ilk çeyrekte yüzde 2,5, ikinci çeyrekte yüzde 3,8, son olarak üçüncü çeyrekte de yüzde 4 ile beklentilerin daha da üzerinde bir büyüme performansı sergiledik" diyen Elitaş, "Küresel krizin ardından kesintisiz olarak 24 çeyrektir yüzde 5,1 ortalamayla büyüyoruz. Ortak kültürel bağlara sahip olduğumuz ülkelerle ekonomik ilişkileri geliştirmeyi dış politikamızın ana hedeflerinden biri haline getirdik. Kazakistan bu politikalarımızda çok müstesna bir yere sahiptir. Memnuniyetle görüyoruz ki Kazakistan, 25 yıl önce bağımsızlığını kazanan bir ülke olarak önce bölgesinin, daha sonra Asya'nın, şimdi de dünyanın önemli ekonomileri arasına girmiştir. Kazakistan'ın son derece dinamik ekonomisini, gerçekleştirdiği büyük reform ve atılımları büyük bir memnuniyetle izliyoruz. İnşallah, ülkelerimiz karşılıklı işbirliği içerisinde daha güçlü bir refah alanı inşa edeceklerdir" şeklinde konuştu.
"NAZARBAYEV'İN ORTAYA KOYMUŞ OLDUKLARI 2050 STRATEJİSİ, İKİLİ TİCARETİMİZİN ARTIRILMASI YÖNÜNDEKİ HEDEFİMİZLE DE BENZERLİK ARZ EDİYOR"
Türkiye-Kazakistan arasındaki ikili ticaretin son yıllarda yaşanan küresel ve bölgesel ekonomik krizlerden ciddi anlamda etkilendiğinin altını çizen Elitaş, "Ülkelerimiz arasında 2015'deki toplam ticaret hacmi yüzde 37,6 oranında azalarak 2,1 milyar dolara geriledi. İhracatımız yüzde 23 oranında azalarak 750 milyon dolar, ithalatımız da bir önceki yıla göre yüzde 43 azalarak 1,4 milyar dolar oldu. Ticaret rakamlarımızdaki bu geriye gidişi ortadan kaldırmak ve Kazakistan'ın bayrağındaki kartalın güneşe doğru yükselişindeki gibi ekonomik ve ticari ilişkilerimizi kanatlandırmak için çok çalışmamız gerektiği açıktır. Kazakistan ekonomisinde son yıllarda yaşanan gelişmeler ile Cumhurbaşkanı Sayın Nursultan Nazarbayev'in ortaya koymuş oldukları 2050 stratejisi, ikili ticaretimizin artırılması yönündeki hedefimizle de benzerlik arz ediyor. Ticaretimizin artırılması amacıyla birçok alanda işbirliği yapmamız gerektiği açıktır. Bu doğrultuda, ilk aşamada Yatırımlar ve Hizmet Ticareti Anlaşması imzalayarak işe koyulmamız gerektiğine inanıyorum. İkili ticaretimizin mal ticaretinin yanında çok önemli bir boyutu da müteahhitlik alanındaki yatırımlardır. Yurt dışı müteahhitlik sektörümüz, yetişmiş insan gücü, teknik birikimi, iş deneyimi ve disiplini sayesinde bugüne kadar 108 ülkede 324,9 milyar dolar değerinde 8 bin 730 proje üstlendi ve üstlenmeye de devam ediyor. Kazakistan'da, Türk müteahhitlik firmalarınca bu güne kadar yaklaşık 20,9 milyar dolar tutarında 473 adet proje başarıyla gerçekleştirildi. Türk firmalarının bina, altyapı, havalimanı yapımında başarılı sınav vermeleri bizleri ziyadesiyle memnun ediyor. Müteahhitlik firmalarımızın Kazakistan'a bundan sonra da güzel eserler kazandırabilmesi hepimizin ortak arzusudur. Özellikle, Astana'nın ev sahipliği yağacağı Expo 2017 çerçevesindeki projelerde Türk firmalarının imzasının olması bizi gururlandırıyor. Kesintisiz bir ulaştırma altyapısının sağlanması, ülkelerimiz arasındaki ticareti artıracak, taşıma maliyetlerini düşürerek halklarımızın refahına katkı sağlayacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
"HAZAR KORİDORU PROJESİ İLE TÜRK DÜNYASININ TİCARET VE LOJİSTİK ANLAMINDA DA KENETLENMESİNE VESİLE OLACAĞIZ"
"Hazar denizinin iki yakasında Ro-Ro seferleriyle ülkelerimizi birbirine bağlayacak Hazar Koridoru Projesinde Kazakistan ile yakın çalışma içindeyiz" diyen Elitaş, "Böylece Türk Dünyasının ticaret ve lojistik anlamında da kenetlenmesine vesile olacağız. Bu konudaki işbirliğimizi azami seviyede sürdüreceğimize inanıyorum. Zira Kazakistan'ın buradaki desteği ve rolü hayati önem taşıyor. Kazakistan'ı Avrupa'ya ve Türkiye'ye bağlayan en kısa ulaştırma hattı haline gelmesi beklenen Hazar Koridorunun etkin şekilde kullanılabilmesi için Aktau Limanının mevcut kapasitesinin genişletilmesi ve modernize edilmesi artık bir zaruret haline geldi. Buna ilişkin çalışmalarda, yeterince deneyim sahibi olan Türk firmalarının her türlü görevi üstlenmeye hazır olduğunu da ifade etmek isterim" ifadelerini kullandı.
"YENİ SİNERJİ ORTAK EKONOMİ PROGRAMI 2016-2020 DÖNEMİ EYLEM PLANI'NI İMZALAYACAĞIZ"
Türkiye-Kazakistan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 9. Dönem toplantısında ele alınan hususlara değinen Elitaş, şunları söyledi:
"KEK mekanizması sayesinde aksayan yönleri tespit etmek ve önümüzdeki sürece ilişkin atılabilecek somut adımları belirlemek mümkün olmaktadır. KEK Protokolü, teknik heyetlerin uzun ve yoğun çalışmaları sonucunda ortaya çıkmıştır. Protokolde, ticari ve ekonomik ilişkiler, yatırımlar, sanayi, bankacılık, ulaştırma, tarım, sosyal güvenlik, eğitim, sağlık, çevre ve turizm başlıklarında ileriye dönük somut adımları içeren konulara yer verildi. Bu noktada, iki ülke arasında bir Hizmet Ticareti ve Yatırım Anlaşması imzalanması için çalışmalara başlama yönünde karşılıklı irademizin ortaya konmuş olmasından da ayrıca memnuniyet duyduğumu belirtmek isterim. Anlaşmayı en kısa sürede imzalayacağımızı umut ediyorum. Ülkelerimiz arasında mevcut 1992 tarihli Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmasının günümüz şartlarına göre güncellenmesine ilişkin müzakerelerin sonuçlandırılması için de anlaştık. Bu durum, müteşebbislerimizin Kazakistan'a yatırımlarını daha fazla güvenle yönlendirmelerini sağlayacak önemli bir adımdır. Sayın Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in Nisan ayında gerçekleştirilmesi planlanan ziyareti vesilesiyle Yeni Sinerji Ortak Ekonomi Programı 2016-2020 Dönemi Eylem Planı'nı da inşallah ziyaret sırasında imzalayacağız".
