Türkiye ve Azerbaycan tarafından yapımı üç yıldır süren ve Azeri doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) bugün açılıyor. TANAP'ın açılış törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili de katılım sağladı.
8 milyar dolara mal olan TANAP'ta Azerbaycan devlet enerji şirketi SOCAR'ın yüzde 51, Botaş'ın yüzde 30, BP'nin yüzde 12 ve SOCAR Türkiye'nin yüzde 7 payı bulunuyor.
Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan'ın Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayan TANAP 20 il ve 67 ilçeden geçiyor. TANAP'la Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şah Deniz 2 doğalgaz sahası ve Hazar Denizi'nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgaz öncelikle Türkiye'ye, ardından Avrupa'ya taşınmış oluyor.
'TANAP güçlü bir liderlik göstergesidir'
Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı açılış töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak; 'Türk Azeri kardeşliğinin yeni bir sembolü olan enerjinin İpek Yolu Projesi dediğimiz TANAP’ın açılış törenine hoş geldiniz.' diyerek sözlerine başladı. Bu projenin enerji tarihi açısından çok önemli olduğunu akyaran Albayrak sözlerini şöyle sürdürdü; 'Türkiye Azerbaycan ve Gürcistan arasında kurulan iş birliği bugün küresel örnek bir işbirliğine dönüşüyor. TANAP güçlü liderlik göstergesidir. Türkiye ve Azerbaycan’ın izlediği aktif enerji politikalarının bir yansımasıdır. Yüz yılımızın en önemli projelerinden birinin açılışında bulunmaktayız. İki ülke arasındaki hakiki dostluğun geleceğe bırakacağı en büyük mirastır. Türkiye’nin de enerjideki anahtar ülke konumumuzu pekiştirecektir. Avrupa'nın enerji arz güvenliği Türkiye’den başlar tezimizin en önemli göstergesi olacaktır. TANAP başka ülkelerin de katılımıyla gelişmeye ve büyümeye açık bir proje olacaktır. Biz herkes için enerji diyoruz. İşbirliğinin artması için tüm gücümüzle çaba sarf ediyoruz. Bu alanda geleceğe uzanan enerji politikalarıyla her zaman muhataplarımıza güven veren bir partner olduk. Bu tarihi projede büyük emeği geçenlere teşekkür ederim.'
Albayrak, açılışın ülkelere hayırlar getirmesini temennisinde bulunarak kürsüyü Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e bıraktı.
'Türkiye'nin gücü, bizim gücümüzdür'
'Türkiye'nin gücü bizim gücümüzdür' diyen Aliyev, dünyada birbirine bu kadar yakın ve destekçi olan ülkelerin az olduğunu dile getirdi. Aliyev, TANAP’ın açılışının, Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin tezahürü olduğunu vurgulayarak; 'TANAP, Türkiye ve Azerbaycan’ın zaferidir. Bugün biz 21’nci asrın enerji tarihini birlikte yazıyoruz. Bu tarih, istikrar tarihidir. Enerji projelerimiz bölgemize istikrar getiriyor. Bu projelerde iştirak eden bütün ülkeler, şirketler fayda görür.' ifadelerini kullandı.
Bu hayata geçirdiğimiz birinci proje değil' diyen Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev sözlerini şöyle sürdürdü; '2006’ta Bakü Tiflis Ceyhan’ı, geçen Bakü -Tiflis- Kars demiryolunu açtık. Bütün bu açılış merasimlerinde aziz kardeşim Recep Tayyip Erdoğan ile katılmıştık. Bu tarihi günde de birlikteyiz. Azerbaycan gazının Avrupa kıtasına götürülmesi hakkında bir çok müzakereler, bir çok tedbirler alınmıştır. Ancak onların hiçbir neticesi olmamıştır. Bunun adını da biz birlikte koyduk TANAP. Anlaşmayı 2012’de İstanbul’da Recep Tayyip Erdoğan ve ben imzaladık. O gün imzalama merasiminde bugünü görme arzumuzu ifade ettik ve Allah bize bunu nasip etti. Bugün TANAP’ın açılışı, komşu ve diğer ülkeler için imkanlar yaratıyor.'
TANAP Projesi açılış organizasyonunda konuşan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı konuşmasına başlarken Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in konuşmasına dikkat çekerek, KKTC’nin de Azerbaycan’ın kardeşi olduğundan, yaşanacak herhangi bir üzücü olayda aynı üzüntüleri paylaşacaklarından ve mutluluklarını, sevinçlerini paylaşacaklarından bahsetti.
Akıncı ayrıca TANAP Projesi'nin tarihi bir proje olduğunu vurgulayarak “İnanıyorum ki TANAP Projesi akılcı iş birliklerine iyi bir örnek olacaktır. Kaynakların en uygun güzergahlardan nakledilmesi bölgede ekonomik gelişmeye ve güven ortamının oluşmasına katkı sağlar. Bu tip projelere ihtiyaç vardır. Doğal kaynakları herkesin kazanacağı barışçıl şekilde değerlendirmemiz lazım. Türkiye’nin ideal bir enerji merkezi konumu vardır. TANAP, kapasitesi ve potansiyeli yüksek bir projedir. Doğu Akdeniz’de de güzel kaynaklar vardır. Tüm insanların yararına göre değerlendirilmesi gerekir. Ortadoğu, doğal kaynakları dolayısıyla başı beladan çıkmıyor. Gerginliklerin tırmanması ihtimal dahilindedir. Bu kaynakları barışçıl bir şekilde değerlendirmemiz gerekir. Bu kaynakların birleştirilerek en kısa ucuz ve hızlı şekilde Türkiye üzerinden götürülmesi kar sağlayacak ve istihdam yaratacak. Bu proje umarım herkese ilham verir. TANAP Projesi'nin tüm bölge ülkelerine ve insanlara hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
Büşra Işık / DENİZ HABER AJANSI
