Mart ayında ithal çelik ve alüminyuma ek gümrük vergileri getirerek küresel ticaret savaşının pimini çeken ABD, savaşı başka alanlara taşıyacak gibi gözüküyor. ABD Başkanı Donald Trump yönetimi otomobil ve kamyon ithalatlarına yönelik bir ulusal güvenlik soruşturması başlattı. Karar, otomotiv ihracatında ABD pazarı kendileri için büyük önem taşıyan Asyalı, Avrupalı otomobil devlerini kızdırdı. ABD pazarında hedef büyüten Çin de, “Durumu yakından izleyeceğiz ve kendi meşru çıkarlarımızı kararlılıkla savunacağız" açıklamasında bulundu.
ABD Ticaret Bakanlığı'nın verdiği bilgiye göre 1962 tarihli Ticaret Genişlemesi Kanunu'nun "Section 232" başlığı kapsamında yürütülecek ulusal güvenlik soruşturmasıyla otomobil ve parça ithalatlarının sektörün sağlığı, araştırma ve yeni ve ileri teknolojiler geliştirme gücünü tehdit edip etmediği soruşturulacak. Trump, "Otomobil ve otomobil parçaları gibi temel endüstriler gücümüz için kritik önem taşıyor" dedi. Geçen yıl ABD'nin binek otomobil ihracatının yüzde 98'i ülkenin müttefikleri olarak görülen Meksika, Kanada, AB, Japonya ve Güney Kore'den gerçekleştirilmişti. ABD pazarında 20 yıl önce ithal otomobil payı üçte birin altındayken, bugün yüzde 50'ye yaklaşmış durumda.
Toyota, Nissan, Honda düştü
Daha yüksek gümrük vergileri ABD'yi kilit piyasa olarak gören Toyota Motor Corp, Nissan Motor Co, Honda Motor Co ve Hyundai dahil Asya otomobil üreticileri için sorun oluşturabilir. ABD'nin bu açıklaması bölgede otomobil hisselerinde geniş satış baskısına neden oldu. Toyota'nın hisseleri yüzde 2.7, Mazda'nın hisseleri yüzde 4.3 gerilerken, Nissan ve Honda'nın hisselerinde sırasıyla yüzde 1.8 ve yüzde 2.8 kayıp meydana geldi.
Alman üreticiler için büyük sıkıntı
Kuzey Amerika'da 'premium' otomobil pazarının yüzde 90'ından fazlasını kontrol eden Alman üreticiler Daimler, BMW ve Volkswagen'in hisseleri de karar nedeniyle darbe aldı. BMW ve Daimler yüzde 3.1 kayba uğrarken, Volkswagen hisseleri yüzde 2.5 değer yitirdi.
Almanlar geçen yıl ABD'deki fabrikalarında 804 bin araç üretti ve K. Amerika'ya 657 bin araç ihraç ettiler. BMW ve Mercedes ABD'de üretim kapasitesini artırırken diğer yandan BMW, Audi Volkswagen ve Daimler; ABD'ye satışlarını artırma umuduyla Meksika'da yeni fabrika kurmak için milyarlarca dolar yatırım gerçekleştirdiler. Alman otomobil üreticileri Meksika'daki araç üretimini geçen yıl yüzde 46 artırarak 620 bine yükseltti. BMW'nin dünyadaki en büyük fabrikası Güney Carolina'da Spartanburg'da bulunuyor. BMW, bu ülkede ürettiği araçların yüzde 70'ini ihraç ediyor. Fransız PSA Group ve Renault'nun hisseleri de düştü. AB'de üretilen araçların ABD'ye ihracatı geçtiğimiz yıl 37.4 milyar dolarla AB'nin toplam ihracatının üçte birini oluşturdu.
Çin, tüketim mallarında vergileri aşağı çekecek
Otomotive uygulanan yüzde 20-25'lik gümrük vergisinin yüzde 15'e düşürüleceği, otomotiv parçalarının gümrük vergilerinde ise yüzde 6'lık indirim yapılacağını duyuran Çin şimdi de bazı tüketim mallarında vergileri aşağı çekiyor. Hükümete yakan kaynakların verdiği bilgiye göre gıdadan kozmetiğe kadar birçok üründe gümrük tarifeleri 1 Temmuz'dan itibaren düşürülecek. Uygulamanın Çin'in ithalatında artışa neden olacağı belirtiliyor. Çin, geçen yıl da gıda, sağlık ürünleri, ilaç, giyim dahil geniş yelpazeye yayılmış 200 üründe vergileri aşağı çekmişti.
Kaynak: Evrim KÜÇÜK / DÜNYA
