Japonya Merkez Bankası'nın bugün vereceği karar borçlarının üçte biri yen cinsinden olan Türk Hava Yolları tarafından da merakla bekleniyordu.
Dolar/yen paritesindeki değişimler ilk çeyrek itibariyle yaklaşık 2,6 milyar dolar tutarından yen cinsinden borcu olan Türk Hava Yolları için büyük önem taşıyor.
Açıl Sezen'in daha önce BloombergHT'de yayınlanan yazısında berlittiği üzere, paritedeki her 1 puanlık düşüş, THY bilançosuna 20 milyon dolarlık zarar olarak yansıyor.
Japonya Merkez Bankası'nın bugün açıkladığı ek teşviklerin etkisiyle dolar/yen 101 puandan 102,80 puana kadar fırlamıştı. Ancak açıklamaların kurdaki etkisinin uzun soluklu olmamasıyla dolar yen karşısındaki kazançlarının bir kısmını geri vererek 101 seviyelerine kadar geldi.
Bu durumda kararın THY yatırımcısının beklediği gibi bir etkisi olmadığı söylenebilir.
THY'NİN YENLE HİKAYESİ
Açıl Sezen THY'nin yen hikayesini daha önce şöyle yazmıştı:
THY, sermayesi çok güçlü olmasına rağmen filo büyüklüğü nedeniyle (327 uçak) borçluluğu yüksek bir şirket. Toplam borç tutarı 9 milyar dolar seviyesinde.
Tüm havayolu şirketleri gibi uçak alımlarını leasing yöntemiyle gerçekleştiriyor. Buradaki kredi kullanımını ise önceki süreçte Amerikan Eximbank’ı aracılığıyla gerçekleştiriyordu.
Ancak 3 yıl önce Amerikalı havayollarının lobisi sonucu ABD Eximbank’ı yurtdışı havayolu şirketlerine yönelik düşük maliyetli kredi imkanını ortadan kaldırdı. Şirketleri piyasadan kredi bulmaya zorlarken, kendilerine gelinmesi halinde daha pahalı kredilendirme yapılacağını ifade etti.
Bunun üzerine THY de daha önce sadece dolar üzerinden yaptığı borçlanmayı farklı para birimleri üzerinden yapmaya başladı.
Operasyonel borçlanmada dolar kullanmayı sürdürdü, ancak finansal kiralamada alımlarını yaparken para birimlerini çeşitlendirme kararı aldı.
Bu dönemde çok düşük maliyetle (yüzde 0-0,25 faizle) borçlanma yapılabilen ve tahvil ihracı kolaylığı yapmayı sağlayan Japonya piyasası oldukça cazip hale geldi. Şirketin toplam cirosu içinde yüzde 1,5-2 arasında olan Japon Yeni geliri, bu borçlanmaların borç servisine denk gelecek şekilde ayarlanıyordu.
Sonuçta şirketin borçlarının 1/3’ü dolar, 1/3’ü euro, 1/3’ü ise Japon yeni cinsine dönüştürüldü. Şu anda THY’nin toplam Japon Yeni cinsinden borcu 2,6 milyar dolar tutarında. Sorun, Japon Yeni’nin bu yıl başında negatif faize geçmesinden sonra başladı. Dolar/yen çaprazı, 121’li seviyelerden 102’lere kadar geriledi, dolayısıyla yen güçlenmeye başladı.
Japon Yeni’nin değer kazanması ise 2,6 milyar dolar karşılığı yen borcu üzerinden Türk Hava Yolları’nı vurdu. Bu arada unutmamak gereken unsur, bu etkinin elbette sürekli böyle çalışmayacağı. Önceki iki yıl, yen değer kaybederken de THY bundan fayda sağlamıştı. Bundan sonra Japon Merkez Bankası’ndan gelecek ve yeni zayıflatacak ekstra bir önlem adımı, THY’ye şu ana kadar zarar olarak yazan denklemin terse işlemesini de sağlayabilir.
Son bir not olarak da şunu ekleyelim; bu zararın çok önemli bir kısmı nakit dışı zarar. Alımlar uzun vadeli (10-12 yıl), dolayısıyla kur farkı ister istemez muhasebeleştirilirken zarar olarak yazılmak zorunda . Yani bugün zarar görünen kur, önümüzdeki yıllarda daha farklı fiyatlamaya da konu olabilir.
