Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca 2017'de, kadına yönelik şiddetle mücadelenin hızlandırılmasından engellilerin erişilebilirliğinin sağlanmasına, torunlarının bakımını üstelenen anneanne ve babaannelere aylık verilmesinden şehit ve gazi yakınlarının kamuda istihdamına kadar birçok çalışma hayata geçirildi.
Bakanlık tarafından 2017 yılında aile, kadın, çocuk, genç, yaşlı, engelli, şehit yakını ve gaziler için sosyal politika alanında çok sayıda çalışma yapıldı.
İçişleri Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı arasında 2015'te imzalanan protokol kapsamında, kadına yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla pilot iller Ankara ve İzmir'de başlanan elektronik kelepçe uygulamasının 4 ilde daha uygulanmasına karar verildi. Elektronik uygulama ünitesinin sayısı 10'dan 30'a yükseltilirken, bu iller Antalya, Bursa, Samsun ve Gaziantep olarak belirlendi.
İşitme engelliler, işaret dili tercümanları, yabancı dil olarak işaret dili öğrenenler, işaret dili araştırmacıları gibi grupların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik hazırlanan, içerik, tür, yöntem gibi açılardan dünyada ilk olma özelliği taşıyan "Güncel Türk İşaret Dili Sözlüğü" tanıtıldı.
Aile dostu dizilere teşvik
Olağanüstü hal (OHAL) kapsamında çıkarılan 690 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca uzun süredir planlamaları yapılan aile dostu dizilere teşvik verilmesi hayata geçirildi.
Düzenlemeye göre, ailenin ve çocukların korunması ilkesini gözeterek, ailenin bütünlüğü ve sürekliliği ile çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimlerini destekleyecek nitelikteki aile ve çocuk dostu yapım ve dizilere teşvik verilecek.
AVM'lerdeki engellilerin otoparkını işgale "sıkı denetim"
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın talimatıyla, AVM'lerde engelli vatandaşların kullandığı otoparkların diğer araç sahiplerince işgal edilmesinin önüne geçilmesi amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğüne başvuruldu. Emniyet Genel Müdürlüğü de 81 il valiliğine yolladığı yazıda, AVM'lerde engellilere ayrılmış otoparkları işgal eden araçlara gereken cezai işlemlerin uygulanması talimatını verdi.
Bakan Kaya imzasıyla Türkiye genelinde engellilere hizmet veren özel bakım merkezlerine gönderilen genelgede ise teşvik ödemelerinin devamı için 6 ay içerisinde özel bakım merkezlerinin TSE kalite belgesi almaları gerektiği, aksi takdirde teşvikin kesileceği uyarısında bulunuldu.
Engelleri kaldırmayanlara para cezası
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, bu yıl içinde engellilere yönelik yürütülecek tüm erişilebilirlik denetimlerinin ve kesilecek para cezalarının detaylarını belirledi. Alınan kararlar, Bakan Kaya imzalı genelgeyle tüm kurumlara duyuruldu.
Genelgeyle 2017'de öncelikli olarak toplu ulaşım araçları, hastaneler, eğitim kurumları, öğrenci yurtları, banka şubeleri, otobüs terminalleri, bulvar, cadde, sokak, yaya geçidi gibi alanların denetlenmesi istendi.
Engelliler için gereken düzenlemeleri yapmayan umuma açık hizmet veren her türlü yapılar, açık alanlar ile toplu taşıma araçlarının sahibi olan gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine her bir tespit için 5 bin liraya kadar ceza verileceği, belediyeler ile kamu kurum ve kuruluşlarında ceza miktarının her tespit için 25 bin liraya kadar çıkarılacağı belirtildi.
Ayrıca, engellilerin umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarına daha rahat erişebilmesini sağlayacak denetlemelere yeni ölçütler getirildi.
Şehirlerarası ulaşımda "engel" kalktı
Bakanlıkça engelli yolcuların şehirlerarası ulaşımında erişilebilirliğini sağlamak için otobüs, tren, gemi, terminal ve mola yerlerine yönelik yeni standartlar getirildi.
Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik kapsamında, "şehirlerarası yolcu otobüslerin engellilerin erişebilirliğine uygun hale getirilmek için tadilata alınacağı, yazıhanelerde engelliler için erişilebilir bankolar oluşturulacağı ve görüntülü konuşma ile işaret dili hizmeti sağlanacağı, firmaların, ulaşım aracının erişilebilir olmaması durumunda engelli bireyin kendisine erişilebilir hizmet sağlanmasına yönelik talebinin en fazla 72 saat içerisinde karşılanacağı, terminaller ve mola noktalarında görme engelliler için sesli anons ve yönlendirme sistemlerinin bulunacağı" ifade edildi.
Yönetmelik ile ilgili tedbirlerin alınması için ilgili kurumlara yazı da gönderildi.
Büyükannelere aylık para yardımı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı arasında "Kadın İstihdamının Desteklenmesi için Büyükanne Projesi"nin protokolü imzalandı.
Torunlarının bakımını üstelenen anneanne ve babaannelere aylık 425 lira yardım yapılmasını sağlayan "Büyükanne Projesi" hayata geçirildi. İlk etapta pilot 10 ilde toplam 6 bin aileyi kapsayacak proje, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı uzmanlarınca takip edildi.
Bakanlık tarafından ağır kronik hastalıklarda muhtaç duruma düşmüş vatandaşlar için 2018'te başlatılacak yardım programının ilk aşamasının subakut sklerozan panensefalit (SSPE) ile mücadele eden yoksul vatandaşlara düzenli psikososyal ve nakdi desteğin sağlanması olması kararlaştırıldı.
Bakanlıkça, Suriyeli ve diğer yabancılara yönelik de yaygınlaştırılan "Ulusal Şartlı Eğitim Yardımı Programı" kapsamında, Ekim 2017 itibarıyla 136 bin yabancı uyruklu çocuğa 25,6 milyon lira ödeme yapıldı.
Kadınların güçlendirilmesi için önemli adım
Kadınların hayata eşit şartlarda atılabilmesi için en kapsamlı tedbirleri içeren ve bu açıdan ilk olma özelliğini taşıyan "Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı" taslağı ile "Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı" taslağı hazırlandı.
Sosyal Yardım Yararlanıcılarının İstihdamına İlişkin Yönetmelik de 22 Haziran'da Resmi Gazete'de yayımlandı.
Yönetmelikle, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının yardımlarından yararlanan 18-55 yaş arasındaki işsizlerin özel sektörde istihdam edilmeleri halinde bu vatandaşların işveren sigorta priminin 1 yıl boyunca Bakanlık tarafından karşılanmasına yönelik düzenleme gerçekleştirildi.
Binlerce şehit yakını, gazi ve engelli vatandaşın kamuda ataması yapıldı
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yürütülen çalışmalar neticesinde 2017, şehit yakını, gazi ve engelli binlerce vatandaşın kamuda istihdam sevinci yaşadıkları bir yıl oldu.
Terörle Mücadele Kanunu'na göre hak sahibi olduğu tespit edilen 539 gazi ile şehit ve gazi yakınının atama kurası 15 Haziran'da çekilirken, ağustos ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenen törenle de 2 bin 545 engelli kamu kurum ve kuruluşlarına yerleştirildi. Aynı dönemde Devlet Personel Başkanlığınca, 560 şehit yakını ile gazi ve gazi yakınının kurayla atamaları da yapıldı.
Ekim ayında ise 226 şehit yakını, gazi ve gazi yakınının atama kurası noter huzurunda yapılırken, Bakanlığa bağlı kurumlarda kalan 3 bin 200 gencin de kamuda istihdamı sağlandı. Bakanlıkça hak sahibi olduğu tespit edilerek Devlet Personel Başkanlığına bildirilen 190 şehit yakını, gazi ve gazi yakınının atama kurası da 27 Ekim'de noter huzurunda gerçekleştirildi.
Şehit yakını ve gazilere hukuki yardım
Resmi Gazete'de 25 Ekim'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Şehit Yakınları ve Gazilere Hukuki Yardım Sağlanmasına Dair Yönetmelik" ile Türk Ceza Kanunu'nun "devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar" bölümlerinde yer alan suçlara ilişkin olarak, bu eylemlerin devamı niteliğindeki eylemlerin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı, faydalı oldukları sırada hayatlarını kaybedenlerin yakınları veya yaralananlar tarafından açılan hukuk davaları ile bu suçlara ilişkin yürütülen ceza soruşturmaları veya kovuşturmalarında "mağdur, müşteki ve katılan" sıfatıyla temsiline ilişkin hukuki yardım sağlanması ile ilgili usul ve esaslar düzenlendi.