Son yıllardaki petrol fiyatlarındaki dalgalanma nedeniyle yazdığı zararlarla öne çıkan ABD’li petrol devi Schlumberger dünyanın teknoloji merkezi Silikon Vadisi’nde kurduğu ‘Yazılım Teknolojileri İnovasyon Merkezi’nde yaptıklarıyla makus talihini tersine çevirmeye çalışıyor. Schlumberger inavosyon ekibinin yaptığı şey, Silikon Vadisi’ndeki teknoloji şirketi komşularının yaptıklarından çok farklı. Petrol sahası hizmeti veren en büyük şirket olan Schlumberger, ekonominin kalbi konumundaki petrol ve doğalgaz üretimini artırmak ve maliyetleri düşürmek için hummalı bir çalışma içinde.
Teknolojinin önde gelen şirketleri Google, Facebook ve Amazon ve diğerleri tarafından tüketici eğilimleri belirlemek için uygulanan gelişmiş veri analizi gibi teknikler artık enerji dünyasında da kullanılıyor. Petrole yön veren üst düzey isimlerin birçoğu sonuçların çarpıcı olacağına inanıyor. Danışmanlık şirketi McKinsey’den Matt Rogers, konuya ilişkin olarak Financial Times’a verdiği mülakatta öngörülerin yaratılacak olası değişimlerin boyutunu tam olarak kavrayamadığını söylüyor. Ve ekliyor: “Big data’nın üreticelere ne kadar petrol bulmalarını sağlayacağına dair arz modellemeleri henüz oluşturulmadı. Ancak 10 yıl sonra dünyamız çok farklı olacak. Kendinizi yaşadığınız dünyayla kıyasla ‘Yıldız Savaşları’nda gibi hissedeceksiniz.”
İşlenen veri bir yılda ikiye katlandı
Enerji alanında teknolojinin kullanılması yeni bir şey değil. Petrol endüstrisinin önemli oyuncuları onlarca yıldır bilişim teknolojisindeki gelişmelere kendisini hızla adapte ediyor. Enerji devi BP’nin eski yönetim kurulu başkanı John Browne, kariyerine Alaska’daki 1960’lı yıllardaki petrol rezervuarlarının haritasını o zamanki en son teknoloji ürünü bir bilgisayar kullanarak çizmeye başladı. Dünyanın en güçlü 500 süper bilgisayarı listesinin zirvesinde yıllardır Fransız Total ve İtalyan Eni gibi petrol grupları yer alıyor. Geçmişle günümüz arasındaki en büyük fark, verilerin nispeten düşük bir maliyetle depolanmasına ve analiz edilmesine olanak tanıyan bulut bilgi işlem servislerinin yükselişi. Petrol endüstrisi, sıcaklık ve basınç okumaları gibi yapılandırılmış büyük miktarda veri üretiyor. Daha fazla veri toplayan sensörlerin maliyeti düşüyor ve gelişmişliği artıyor. Böylece bir kuyuyu açmak gibi bir operasyonun daha fazla yönünü izlemek mümkün oluyor. ABD petrol grubu Chevron’un enformasyon sorumlusu Bill Braun, şirketin işlediği veri hacminin her 12-18 ayda iki katına çıktığını açıkladı. 2022’de üretime başlaması planlanan Kazakistan’daki Tengiz petrol sahasının genişletilme projesinde yaklaşık 1 milyon sensör kullanılıyor.
10 yılda maliyetleri yüzde 40 düşürebilir
Bilişim Teknolojileri (BT) şirketleri ile enerji devleri arasında büyük veriyi büyük petrole dönüştürmek adına büyük ittifaklar da kuruluyor. Geçen yıl Microsoft petrol sahası hizmet grubu olan Halliburton ve Chevron ile stratejik ortaklık anlaşmaları imzaladı. Yüksek performanslı yongaları ilk kez video oyun endüstrisinde kullanan Nvidia, sahip olduğu teknolojiyi sismik bilgileri izleme, yorumlama ve uyarlamak için Schlumberger ve Halliburton ile birlikte çalışıyor. Yaklaşık bir yıl önce Baker Hughes’la petrol ve doğalgaz çıkarmak ve işlemek için yapay zekânın kullanılması üzerine bir ortaklık yapıldığını duyurdu. Fransız kardeşler tarafından 1926’da kurulan ve dünyanın en büyük petrol sahası hizmeti veren şirketi olan Schlumberger, toprak yüzeyin altındaki kayaları haritalamak için elektrik ölçümleme tekniğini kullanıyor. Uzmanlar yılsonuna kadar petrol şirketlerinin teknolojiyi ABD’de ve dünyada “düzenli olarak” kullanmasını umuyor. ABD’nin kayagazı petrol sahalarında, elektrik ölçümlemeli haritalama sisteminin önümüzdeki on yıl içinde üretim maliyetlerini yüzde 40 oranında düşürebileceği düşünülüyor. Teknolojinin etkisini masaya yatıran Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) da big data ağırlıklı teknolojilerin petrol ve doğalgaz üretim maliyetlerini yüzde 10-20 oranında aşağı çekebileceğini tahmin ediyor.
Kaynak: Aydın ŞAHİNALP / DÜNYA
