“Kayıt dışı ile mücadele edebilmek için öncelikle tüm hayvansal protein ürünlerinin KDV’sini sıfırlamamız gerekiyor...” Bu sözler Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Tarık Tezel’e ait. Tezel, KDV’nin sıfırlanmasıyla birlikte ürünün fiyatının aynı oranda ucuzlayacağını, ucuz ürünün tüketimi artıracağını savunuyor. Sektörün önündeki engellerin kaldırılması ve istikrar sağlayabilmek adına, “Kayıt dışını ortadan kaldırmalıyız. fiyat istikrarını sağlamalıyız. Arz-talep dengesini sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmalıyız. Süt ve et ürünlerine yönelik bilgi kirliliğini gidermeliyiz” diye konuştu. Tezel, Ramazan ayında et fiyatlarının ne olacağına dair bir soruya, “Spekülatif bir sıçrama olabilir ama artış beklemiyoruz” yanıtı verdi.
SETBİR üyesi şirketler yıllık 20 milyar lira ciroya sahip
SETBİR, düzenlenen basın toplantısında, Türkiye’de süt ve süt ürünü ile et ve et ürünü alanındaki gelişmeleri değerlendirdi. Toplantıda konuşan SETBİR Başkanı Tarık Tezel, SETBİR üyesi şirketlerin günde 22 bin ton süt işlediğini, yılda 7.5 milyon tona denk gelen üretim miktarının, kayıtlı ‘Hayvansal ürünlerde KDV sıfırlanırsa, kayıtdışılık biter’ süt pazarının yüzde 80’ine, Türkiye’de bir yılda üretilen toplam süt miktarı olan 19 milyon ton sütün ise yüzde 40’ına karşılık geldiğini belirtti. SETBİR üyesi şirketlerin, 500 bin adet büyükbaş, 100 bin adet küçükbaş çiftlik kapasitesine sahip olduğunu dile getiren Tezel, yıllık ciro toplamı yaklaşık 20 milyar lira olan üyelerinin, 83 bin kişiyi istihdam ettiğini ve 500 bin üreticiyle iş ortaklığı yaptığını kaydetti.
‘AB’de üçüncü büyük süt üreticisiyiz’
Türkiye’de yılda 19 milyon ton çiğ süt üretiliyor. Bu sütün 17 milyon tonu inek, geri kalanın büyük bölümünün koyun-keçi sütü olduğuna değinen Tezel, şöyle devam etti: “Bir miktar da manda sütü üretiliyor. 17 milyon ton inek sütünü 5.5 milyon sağmal hayvandan elde ediyoruz. Sağmal koyun varlığımız ise 15 milyon. 4.5 milyon da sağmal keçimiz var. Bu sütün yılda 9.2 milyon tonu, yani yüzde 48’i, aralarında SETBİR üyesi firmaların da bulunduğu Türkiye süt sanayii tarafından işleniyor. Buradan yılda 1.5 milyon ton içme sütü, 58 bin ton tereyağ, 650 bin ton peynir, 1.2 milyon ton yoğurt, 684 bin ton ayran ve 124 bin ton süt tozu üretiliyor. Süt ürünleri ihracatımız ise 176 bin ton mertebesinde. Geçen yıl 323 milyon dolar değerinde süt tozu, peynir altı suyu tozu ve peynir çeşitleri ihraç ettik. Türkiye yıllık 19 milyon tonluk çiğ süt üretimi ile dünyanın 8. büyük üreticisi. Dünyada üretilen yıllık 800 milyon ton çiğ sütün yüzde 2.3’ü Türkiye’nin. Türkiye’de üretilen süt miktarı, AB’de bir yılda üretilen 165 milyon ton sütün de yüzde 11’ine karşılık geliyor. Bu oranla Almanya ve Fransa’nın ardından, üyesi olmasak da AB’de üçüncü büyük süt üreticisiyiz.”
‘Yılda 1 milyon 173 bin ton kırmızı et üretiyoruz’
Dünyada yılda toplam 83 milyon ton, Türkiye’de ise yılda 1 milyon 173 bin ton kırmızı et üretildiğini ifade eden Tezel, bunun 1 milyon 60 bin tonunun sığır, 113 bin 500 tonunun koyun-keçi, kalanının da manda eti olduğunu söyledi. Bu miktarda eti elde etmek için yılda 9 milyon 750 bin adet hayvan kestiklerini vurgulayan Tezel, “Bunun 5 milyon 850 bini küçükbaş, 3 milyon 900 bini ise büyükbaş” dedi.
‘Türkiye hayvancılıkta 1 milyar dolar ciro yapabilir’
Hedefl erinin sütte, gelişmiş ülkelerin kişi başı yıllık süt ve eşdeğeri süt ürünü tüketim miktarı olan 300 litreye, ette de yine gelişmiş ülkelerin kişi başı yıllık kırmızı et tüketimi miktarı olan 21 kiloya ulaşmak olduğunu belirten Tarık Tezel, bu hedefl ere ulaşmak için yeterli hayvan kaynağına sahip olmanın gerekli olduğunu söyledi. Bugün Türkiye’de sütte ve kırmızı ette yeterli hayvanın bulunmadığına dikkat çeken Tezel, şu bilgileri verdi: “Her yıl ortalama 50 bin baş süt sığırı, 50 bin baş ile 500 bin baş arasında değişen miktarlarda da besi sığırı ithal ediyoruz. Eğer kendi hayvan kaynağımızı geliştiremezsek bu ithalat yarın da devam edecek. Dolayısıyla her halükarda, bugün 80 milyon olan, 2023’te 84 milyon, 2050’de 93 milyon olması öngörülen nüfusumuzun süt ve kırmızı et kaynaklı hayvansal protein ihtiyacını karşılayabilmek için hayvan sayımızı artırmak, bunun için de hayvancılığa yatırım yapmak şart. Türkiye; hayvancılıkta net ihracatçı, piyasa yapıcısı, yılda 50 milyar dolar gelir elde eden, 1 milyar dolar ihracat yapan, istikrarlı, verimli, rekabetçi bir ülke olabilir. Bunu başarabileceğini bu potansiyele sahip olduğunun farkındayız.”
‘Dünya Süt Haftası’ 1 Haziran’a alınıyor
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Tarık Tezel, 21 Mayıs’ta olan Dünya Süt Haftası’nın önümüzdeki yıldan itibaren 1 Haziran’da kutlanacağını söyledi. Bu kapsamda Çin ile görüşüldüğünü, onay vermeleri durumunda bu tarihinin yeni süt haftası olacağını belirtti. Tezel, ayrıca İspanya’dan Valencia Bölgesel Gıda İşleri Federasyonu (FEDACOVA) ile yürüttüğü gıda güvenliği projesi ile 3 bine yakın tüketici ve gıda sektöründe faaliyet gösteren KOBİ çalışanına gıda güvenliğini anlattı.
