Türkiye'nin savunma ve havacılık alanındaki ihracatı son 14 yılda 247 milyon dolardan 1 milyar 655 milyon dolara ulaştı. Bu başarıya rağmen ihracat rakamları son 3 yılda 1,6-1,7 milyar dolar bandında seyrediyor. Bu gelişmeleri de dikkate alan Savunma Sanayi̇i̇ Müsteşarlığı (SSM), rekabetçiliği artırmaya yönelik ilk kez ayrı bir "Uluslararası İşbirliği ve İhracat Stratejisi" hazırladı.
2017-2021 Uluslararası İşbirliği ve İhracat Stratejik Planı'na göre, Türk savunma ve havacılık sanayisinin son yıllarda gösterdiği gelişim, birçok alanda firmaların platform, sistem ve yeteneklerinin yurt dışı pazarlarda talep edilmesini sağladı. Firmaların sadece ihracata odaklanarak değil, ortak üretim, teknoloji transferi, ortak yatırım gibi kazan-kazan ilişkisine dayalı yöntemleri de dikkate alarak iş birliği faaliyetleri yürütmeleri uluslararası pazarlarda tercih edilir olmalarında önemli rol oynadı.
Alıcılar finansman desteğine ihtiyaç duyuyor
Dost ve müttefik ülkelerin birçoğu Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde de yer alan Türk savunma sanayisi ürün ve hizmetlerini tercih etmek için zaman zaman finansman desteğine ihtiyaç duyuyor. Uzun vadeye yayılmış, belirli bir süre ödemesiz, uygun şartlarda bir kredinin söz konusu durumlarda önem taşıdığından hareketle ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliğiyle firmaların sistematik olarak kullanabileceği bu tür bir kredi mekanizması tasarlanması ve uygulamaya alınması planlanıyor.
Türkiye’nin yabancı devletlere kredi açması konusunda mevcut düzenleme ve uygulamaların kapsamlı incelenmesi sonrasında ilgili kurum ve kuruluşlarla koordinasyon sağlayarak savunma ve havacılık sanayisinin etkin şekilde yararlanabileceği yeni bir finansman destek modeli oluşturulması hedefleniyor. Bu bağlamda geliştirilecek model önerisinin ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından değerlendirmeye alınması ve sahiplenilmesi için gerekli koordinasyon müsteşarlık tarafından sağlanacak.
Model geliştirilecek, kriterler belirlenecek
Savunma sanayisinin birçok sektörün gelişimine öncülük eden, teknoloji yoğun bir alan olduğu gerçeğinden hareketle dünya genelinde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerce öncelikli sektörler arasında değerlendirildiği biliniyor. İhracat, Ar-Ge, sanayileşme ve diğer alanlarda sunulan finansal desteklerde savunma sanayisine özel uygulamalar tasarlanması ve kullanıma alınması ülkelerin ekonomik gelişimleri, yetenek kazanımları ve dış politik hedefleri açısından önem taşıyor.
Bununla birlikte kaynak kısıtlılığı nedeniyle savunma sanayisinin uluslararası pazarlardaki ihtiyaçları için tasarlanacak bir finansman destek mekanizmasının net ihracat, oluşturulan istihdam, kazanılacak yetenek ve benzeri somut kriterler dikkate alınarak uygulamaya alınması önem taşıyor.
