BBC Türkçe'de yer alan habere göre eylemlerle bağlantılı kazalarda da 3 kişinin hayatını kaybettiği düşünülüyor. Protestocuların giydiği kıyafetten dolayı Sarı Yelekliler olarak isimlendirilen eylemler sırasında Cumartesi günü arabalar ateşe verilmiş ve heykeller yıkılmıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, eylemlerle ilgili dün bir güvenlik zirvesi düzenledi. Sarı Yelekliler eylemleriyle ilgili bilinenleri derledik:
Protestocular kimler ve neden eylem düzenliyor?
Fransız otomobillerinde en çok kullanılan akaryakıt türü olan mazotun litre fiyatı son 12 ay içerisinde yüzde 23 artış gösterdi. Böylece 2000'lerin başından bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Fiyatlardaki artışın temel nedenini hükümetin çevreyi korumak adına fosil yakıt tüketimini caydırıcı hale getirme isteği oluşturuyor.
Son olarak Fransız hükümetinin 1 Ocak 2019'dan itibaren geçerli olmak üzere mazot ve benzinde tekrar fiyat artışına gitme kararı tepki topladı. Bu karara karşı ilk protesto eylemi 17 Kasım'da düzenlendi ve bu gösteriye 300 binden fazla kişinin katıldığı açıklandı.
Ancak son dönemde genel olarak hükümetin politikalarından memnun olmayan ve hayat pahalılığından şikayetçi olan kesimlerin de eylemlere katıldığı görülüyor. İlk etapta sokağa dökülen eylemcilerin önemli bir kısmını araç sürücüleri oluşturuyordu.
Her araçta bulunması zorunda fosforlu sarı yelekleri giydikleri için protestocular da kısa sürede Sarı Yelekliler olarak anılmaya başlandı.
Protestocular belli bir gruptan mı oluşuyor?
Sosyal medya üzerinden duyulan ve giderek büyüyen eylemlere belli bir sendika, grup ya da kişi liderlik etmiyor. Fransız basınında yer alan haberlerde, eylemlerin kendiliğinden geliştiği ve sosyal medya üzerinden paylaşılan çağrılarla düzenlendiği belirtiliyor.
Ancak hükümet, Sarı Yelekliler'in kendilerini şiddet olaylarını kışkırttıkları iddia edilen "radikal gruplardan" ayrıştırması çağrısı yapıyor. Hükümet ayrıca, eylemcilerin temsilcileriyle masaya oturmak istediğini de söylüyor.
Cumartesi günü neler yaşandı?
Sarı Yelekliler eylemleri, haftasonları düzenleniyor. Eylemlerin üçüncü haftası olan Cumartesi günü Paris'in yanı sıra Narbonne, Nantes ve Marsilya gibi şehirlerde de protesto gösterileri yapıldı. Arles kentinde protestocuların kurduğu bir barikatta, iki aracın çarpışması sonucu bir kamyon şoförü yaşamını yitirdi.
Paris'in en ünlü caddesi Şanzelize'de (Champs-Elysees) polis eylemlere biber gazı ve tazyikli su kullanarak müdahale ederken, maskeli protestocular da maytap atarak karşılık verdi ve bazı binaları ateşe verdi. İçişleri Bakanlığı, 190 yerde çıkarılan yangının söndürüldüğünü ve altı binanın da ateşe verildiğini açıkladı. Olaylar nedeniyle çok sayıda mağaza ve metro istasyonu kapatıldı.
Hükümetin tepkisi ne oldu?
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Cumartesi günü Buenos Aires'te yaptığı açıklamada, şiddet olaylarını asla tasvip etmediğini söyledi. Macron, "Hiçbir talep, yetkililere saldırılmasını, iş yerlerinin yağmalanmasını, gazetecilerin veya yoldan geçenlerin tehdit edilmesini ve Zafer Takı'nın tahrip edilmesini meşru kılmaz" dedi.
Hükümetten Pazar günü yapılan açıklamada, olağanüstü hal ilan edilmesi ihtimalini safdışı bırakmadıklarını söyledi. Fransa Hükümet Sözcüsü Benjamin Girevaux, hükümetin müzakerelere açık olduğunu ancak tutumunu değiştirmeyeceğini belirtti.
