Binek otomobillerde motor silindir hacminin yanı sıra fiyat kriterinin de devreye alındığı yeni Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi ile ÖTV matrahı 40 bin liraya kadar olan 1600 cc araçlarda fiyat artışı yaşanmazken, 40-70 bin lira arasındaki araçlarda 2 bin 360-4 bin 130 lira arasında değişen fiyat artışı 70 bin lira üzeri araçlarda ise 12 bin 390 liradan başlayacak.
Binek otomobillerde uygulanan vergi oranlarında değişikliğe gidilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Düzenleme ile ÖTV oranlarında motor silindir hacminin yanı sıra fiyat ve diğer kriterlerin de devreye alınmasıyla otomotiv sektöründe yeni bir dönem başladı.
Yapılan değişiklikle, vergi oranları motor silindir hacmi 1600 cc'yi geçmeyen araçlarda yüzde 45'ten yüzde 60'a, 1600-2000 cc arası araçlarda yüzde 90'dan yüzde 110'a, 2000 cc üzeri araçlarda ise yüzde 145'ten yüzde 160'a çıkarıldı.
Belirlenen vergi oranları, motor silindir hacmi 1600 cc'yi geçmeyen araçlarda ÖTV matrahı 40 bin lirayı aşmayanlar için yüzde 45, 40-70 bin lira arasındakiler için yüzde 50 olarak uygulanacak. Vergi oranı, motor silindir hacmi 1600-2000 cc arasındaki araçlarda ÖTV matrahı 100 bin lirayı aşmayanlar için ise yüzde 100 olacak.
Yeni düzenlemede, elektrik motoru da olan 1600-2000 cc arasındaki araçların, elektrik motor gücü 50 KW'ı geçip motor silindir hacmi 1800 cc'yi geçmeyenlerin vergi oranı yüzde 60 olarak belirlendi. Söz konusu kategoride ÖTV matrahı 50 bin lirayı aşmayan araçlar için yüzde 45, 50-80 bin lira arasındaki araçlar için de yüzde 50 vergi uygulanacak.
Elektrik motor gücü 100 KW'ı geçip motor silindir hacmi 2000-2500 cc arasında olan araçların satışlarında yüzde 110 vergi alınacak. Ancak bu oran, bu kategoride ÖTV matrahı 100 bin lirayı aşmayan araçlarda yüzde 100'e inecek.
Söz konusu düzenleme sonrası, motor silindir hacmi 1600 cc'ye kadar araçların ÖTV matrahı 40 bin TL'yi geçmeyenlerinde bir fiyat değişikliği olmayacak. 1600 cc'ye kadar olan araçların ÖTV matrahı 40 bin TL ile 70 bin TL arasında olanlarında fiyat artışı 2 bin 360 TL ile 4 bin 130 TL arasında değişirken, 70 bin TL üzeri olanlarındaki artış da 12 bin 390 TL'den başlayacak.
1600-2000 cc arası araçların ÖTV matrahı 100 bin TL'yi aşmayanlarında ortalama 11 bin 800 TL zam meydana gelirken, 100 bin TL üzeri olanlarının fiyatında ise en az 23 bin 600 TL artış olacak. ÖTV matrahı 150 bin TL olan 2000 cc üzerindeki bir aracın fiyatında da 26 bin 550 TL artış gerçekleşecek.
"Keşke bu dönem olmasaydı dediğimiz bir gelişme"
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış AŞ Üst Yöneticisi (CEO) Ali Haydar Bozkurt, yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesiyle birlikte otomotiv sektöründe yeni bir dönemi başlatacağını ifade etti.
Kasım ayından aralık ayına geçerken sektörde çok farklı beklentiler olduğunu aktaran Bozkurt, "Kurlarda önemli bir artış söz konusuydu, bir miktar fiyat artışı zaten yapılacaktı. Bunun üzerine ÖTV düzenlemesi de gelince ortaya farklı bir sahne çıkmış oldu. Bu açıdan baktığımızda 'Keşke bu dönem olmasaydı' dediğimiz bir gelişme. Ancak ben bu artışı yönetilebilir bir artış olarak görüyorum." dedi.
Yeni düzenlemenin sektör genelinde ortalama yüzde 3,5 oranında bir fiyat artışına yol açtığını belirten Bozkurt, şunları kaydetti:
"Ayrıca bu düzenleme yerli modellerin korunmaya çalışıldığı bir düzenleme olarak da görülebilir. Biz de Toyota olarak satışlarının yüzde 72’sinin yerli olduğu bir markayız. Bu değişimle birlikte bir grup modelimizde hiç etkilenme olmadı. Örnek vermek gerekirse, Corolla 1.33, Auris 1.33, Yaris, Hilux modellerimizde hiç vergi artışı olmadı. Diğer modellerimizde ise yüzde 3 artış oldu. Ayrıca, hibrit modelimizle ilgili teşviğin devam etmesi bizleri memnun etmektedir. Bu açıdan bakınca da satışlarımızda bu yıl için büyük bir değişiklik olmasını beklemiyorum."
Bozkurt, yeni ÖTV oranları ve kurlardaki artışla birlikte lüks segmentteki modellerden orta segmentlere doğru bir yönelme yaşanmasını beklediğini, aralık ayında toplam pazarda küçük bir düşüş de olabileceğini söyledi.
"Bu kadar çabuk hayata geçirilmesi sürpriz oldu"
Renault Mais Genel Müdürü Berk Çağdaş ise ÖTV düzenlemesi konusunda tartışmaların uzun zamandır devam ettiğini, otomotiv sektörü temsilcileri olarak kendilerine de fikir sorulduğunu belirterek, yeni yılın ilk aylarında yürürlüğe girmesini bekledikleri düzenlemenin bu kadar çabuk hayata geçirilmesinin sektör açısından "sürpriz" olduğunu söyledi.
Açıklanan yeni vergi oranlarının sektörün beklentilerini yansıtmadığını ifade eden Çağdaş, "Matrah fiyatı 40 bin TL'nin altındaki araçların ÖTV oranında bir düşüş bekliyorduk, bu gerçekleşmedi. Düzenlemenin sektörün beklentileriyle birebir örtüştüğünü söylemek zor. Elektrikli ve hibrit araçlarda emisyon oranına bağlı olarak daha büyük teşvikler bekliyorduk." diye konuştu.
Türkiye pazarının yaklaşık yüzde 95'ini 1.6 ve altı motor satışının oluşturduğuna işaret eden Çağdaş, şunları söyledi:
"1.6 motor ve 40 bin TL-70 bin TL aralığında yüzde 45 olan ÖTV oranı yüzde 50'ye çıkarıldı. Endeks hesabı yaparsak bu segmentteki araçların fiyatlarında yüzde 3-5 arasında bir artış olacaktır. 1.6-2 litre arasındaki araçlara ise yeni düzenlemenin etkisi yüzde 8-10 arası bir fiyat artışı olur. 2 litre ve üzeri araçlardaki yüzde 145 olan ÖTV oranı 160'a çekildi ki bu son derece yüksek bir vergi oranı. Yeni uygulamanın etkisi en fazla, fiyatı ve motor hacmi yüksek otomobillerde görülecek. Fakat bu segmente düşen satış adedi pazarın yüzde 3-4'ü civarında olduğu için bunun pazara çok büyük etkisi olmayacaktır."
Çağdaş, 2017 model araçların satışına, model yılı değişikliğiyle beraber ocak ayında başlayacaklarını belirterek, "2016 yılının bu son ayları sektör olarak stokları en aza indirmeyi hedeflediğimiz ve 2017 model araçlara hazırlık yapmamız dolayısıyla kampanya yoğun bir dönem. Düzenlemenin zamanlaması bu yüzden hem tüketici hem de satıcı açısından çok olumlu değil. Yine de 2016 için etkisinin majör boyutta olacağını tahmin etmiyorum. 2017 yılı için planlar temel etki hesaplanarak gözden geçirilecek ve revize edilecektir." değerlendirmesinde bulundu.
