Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Tarafından yayınlanan yeni yönetmeliğe göre 31 Aralık 2019’dan itibaren otobüs ve kamyonlardaki sayısal takograflardan veri indirme ve verilerin bakanlığa gönderimi zorunlu oldu. Bu sistem sayesinde sürücü ve araç verilerine daha kısa sürede ulaşılıp trafik kazalarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Verilerin sistem üzerinden aktarılması sayesinde şoförlerin sürüş saatleri ve hız aşımları analiz edilebilecek. Bu sistem sayesinde sürüş saatlerinde bir esneme olması önlenecek. Bu şekilde şoförlerin hız limitlerine uymaları zorunlu hale geliyor.
Bakanlık tarafından yapılan duyuruda şu ifadelere yer verildi:
“Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 40. Maddesinin 31. Fıkrası gereğince; yetki belgesi sahipleri, sayısal takograf kullanılması zorunlu olan ve yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunan taşıtlarının sayısal takograf ünitelerindeki verileri, taşıtların trafiğe çıktığı tarihten itibaren aylık dönemler halinde elektronik ortamda arşivlemek ve bu veriyi, en geç takip eden ayın sonuna kadar Bakanlıkça belirlenen kart verme otoritesine (TOBB) göndermek zorundadır. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine her taşıt için 2 uyarma verilmesi uygulamasına 1/1/2020 itibariyle başlanılacaktır.
Buna göre, yetki belgesi sahipleri Ocak-2020 içerisinde indirdikleri sayısal takograf verilerini, en geç Şubat-2020 sonuna kadar ve aynı şekilde sonrasında da her ay indirdikleri verileri en geç takip eden ayın sonuna kadar göndermekle yükümlüdür.”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından kurulan çalışmada, sayısal takograflar, kamyon ve otobüslerde kara kutu görevi görürken, sürücü ve yolcuların da kendilerini güvende hissetmeleri amaçlanıyor.
Ancak kamyon ve otobüs şoförleri bu uygulamanın altyapısının olmadığını, kendilerinin akıllı telefon bile kullanmadıklarını söyleyerek eski sistemle devam etmek istiyorlar. Hatta dün Türkiye genelinde gerçekleştirdikleri yol kapama eylemiyle seslerini duyurmaya çalıştılar.
Konya’da ise nakliyeci esnafı 1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe giren kamyonlardaki sayısal takograflardan veri indirme ve bu verilerin Bakanlığa gönderimini zorunlu kılan yönetmeliği protesto etmek amacıyla kontak kapattı. Ankara-İstanbul kara yolu üzerinde bulunan kamyon garajında buluşan yüzlerce kamyoncu yeni uygulamanın alt yapısının yetersiz olduğunu savunarak iptalini istedi.
Yeni sistem ile kazaların önüne geçilecek
Takograf üzerinden sayısal analiz yapılmasını sağlayan sistemin geliştiricisi olan firmanın Genel Müdürü Fırat Yılanlı, ” Sayısal takograflar esasında ticari araçların birer kara kutusu niteliğinde. Sayısal takograflar üzerindeki aracın sürüş sürelerini, sürüş hızını, yapılan ihlalleri kaydeden bir elektronik cihazdır. Aracın belirli sensörleri ile entegre edilmiş bir cihaz, bu cihaz bu sensörlerden aldığı verileri kendi üzerine kaydediyor, bu kaydetmiş olduğu verileri de belirli sistemler aracılığıyla dışarıya verebiliyor. Bu sayısal takograflardan veri indirme ve bu verileri saklama hali hazırdaki yönetmeliklerimizde zorunlu olan bir şey ama bu indirilen verilerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın sistemlerine gönderilmesi 01.01.2020 tarihinde başladı. Bu verilerin bakanlığın sistemine gönderilmesiyle birlikte bu verilerden analizler yapılabilecek.” dedi.
Firmalara, Bakanlık tarafından belirli puanlar verilecek, bu puanlar ise bakanlığa özgü belirli metotlar ve analizlerin sonucunda ortaya çıkacak diyen Yılanlı, şöyle konuştu: “Burada firmaların en kritik noktası, bundan sonra hız limitlerine dikkat etmeleri, sürücülerin çalışma saatlerine dikkat etmeleri konuları çok kritikleşecek. Bu durumun bir de trafiğe olan etkisi var. Yollarda uykusuz ve trafik kurallarına uyan sürücüler olmak zorunda olacak. Takografın hafızasında birden fazla veri tutuluyor, veriler farklı şekilde sınıflandırılıyor, öncelikle takografı süren kişinin bir kimliği alınıyor, toplumda dijital ehliyet diye tabir edilen bir kart ile gerçekleşiyor, ilk veri burada oluşuyor. Sayısal takograftaki sürücünün kim olduğunu hatta yedek sürücünün kim olduğunu, öncelikle takograf bunu kendi hafızasına alıyor. Daha sonra sürüş başlamadan önce manuel olarak siz araç başında herhangi bir çalışma yapıyorsanız bu verileri kaydediyor, otomatik olarak aracın belirli sensörleriyle entegre olduğu için hızlanma başladığında artık çalışma bilgilerini kaydediyor.”
