Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk, lisanslı araçlarla üretildiği noktadan toplanan atığın geri kazanım ve bertaraf işleminin yapıldığı noktaya kadar çevrimiçi olarak takibini sağlayan Mobil Atık Takip Sistemi (MoTAT) ile 2 yılda yaklaşık 598 bin ton tehlikeli atığın kontrollü bir şekilde geri kazanım ve bertarafının sağlandığını bildirdi.
Bakanlıkça, ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü tarafından 2016'da hizmete alınan MoTAT sisteminin işleyişine ilişkin Müsteşar Mustafa Öztürk imzalı kitapçık yayımlandı.
Öztürk, yaptığı açıklamada, Atıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ kapsamında tehlikeli atıkların lisanslı araçlarla taşınması ve bu taşıma işlemlerini yapan firmaların ve araçların kayıt altına alınarak araçların hareketlerinin GPS destekli sistemler ile çevrimiçi olarak izlenebilmesi amacıyla Mobil Atık Taşıma Sistemi (MoTAT) geliştirildiğini anlattı.
"Uygunsuz ve illegal taşımanın da önüne geçildi"
Atık Yönetiminin uygulamaya geçmesiyle, atıkların içerisinde yer alan Tehlikeli Atık Beyan Sistemi (TABS), MoTAT ve Kütle Denge Sistemi (KDS) ile atıkların üretildiği yerden geri kazanım/bertarafına kadarki tüm süreçlerin çevrimiçi izlenmesi, denetlenmesi ve raporlanmasına imkan sağladığını ifade eden Öztürk, "MoTAT ile tehlikeli atık taşıma lisansına sahip araçlara mobil cihazlar takılıyor. Bunlar atığın araca yükleme ve araçtan boşaltma anındaki konum, zaman verisini ve bu aralıktaki araç seyir bilgisini MoTAT'a 7/24 gönderiyor. Böylece, MoTAT'ın en önemli hedeflerinden olan uygunsuz ve illegal taşımanın da önüne geçilmiş oluyor." ifadelerini kullandı.
Tehlikeli atık taşıma işlemlerinin atık üreticisinin Atık Yönetim Uygulaması üzerinden oluşturacağı atık gönderim talebiyle başladığını ve MoTAT'ta oluşan taşıma numarası ile kayıt altına alınıp izlendiğini kaydeden Öztürk, şöyle devam etti:
"Atık üreticisi ve atık işleme tesislerinin taşımada kullandıkları formların (UATF) ilgili nüshalarını, taşımanın taraflarına ve izleme amacıyla Bakanlığımız taşra teşkilatına gönderim sorumlulukları ortadan kalktı. Basılı formlar üzerinden kayıt, izleme ve denetleme işlemlerinde yaşanan zorluklar artık yaşanmayacak. Bürokrasi minimize edildi."
Tehlikeli atığın güzergahı belirlenecek
Tehlikeli atıkların düzenli olarak sevkiyatının sağlanmasının önemine işarete eden Öztürk, "Sistemle güzergah verilerinin derlenmesi ile zaman içerisinde en çok tehlikeli atık sevkiyatı yapılan yollar belirlenecek ve bu güzergah üzerindeki denetimler artırılacaktır." diye konuştu.
Türkiye'de tehlikeli atık üreticileri, lisanslı taşıyıcılar ve lisanslı bertaraf/geri kazanım tesislerinin TABS, MoTAT ve KDS sistemine entegre oldukça tehlikeli atıkların toprağa, suya, kanalizasyon gibi yerlere dökülmesinin de önüne geçileceğine işaret eden Öztürk, şunları kaydetti:
"MoTAT sistemiyle 25 Nisan 2018 itibarıyla 204 bin 534 adet taşıma numarası alınırken, 598 bin ton tehlikeli atığın kontrollü bir şekilde geri kazanımı ve bertarafı sağlandı. Sistemle çevrenin korunmasına ve ülke ekonomisine de katkıda bulunuldu. Önümüzdeki süreçte MoTAT sayesinde tehlikeli atıkların illegal taşınması ve gelişi güzel yerlere dökülerek çevrenin kirletilmesi önlenecek."