Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) dolar kontratlarında işlem gerçekleştirmeye başlayan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), böylece reel sektörün kur riski yönetimine katkı sağlıyor.
TCMB Kasım 2017’de Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerine başlamasının ardından, 31 Ağustos’tan itibaren VİOP'ta döviz kontratlarında satış işlemi gerçekleştiriyor.
Analistler, TCMB'nin gerek ihaleler yoluyla gerekse VİOP'ta gerçekleştirdiği işlemlerle reel sektörün döviz kuru riski yönetimine katkı sağlamaya çalıştığını ifade etti.
Bu işlemlerin Türk lirası uzlaşmalı olduğuna dikkati çeken analistler, klasik vadeli döviz işlemlerinden farklı olarak işlem anında veya vade tarihinde, anapara değişimi yapılmadığından TCMB’nin döviz rezervlerinin bu işlemlerden olumsuz etkilenmediğini kaydetti.
TCMB bünyesinde gerçekleştirilen Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz ihalelerinde işlemlere taraf olan bankalar, aynı işlemi müşterilerine veya farklı karşı taraflara sunabiliyorken, 31 Ağustos'tan itibaren VİOP'ta işlem gerçekleştirmesi, bankalar dışında direkt olarak kurumsal müşteriler de dahil olmak üzere çok sayıda katılımcı ile işlem yapılabilmesine imkan veriyor.
İşlemler piyasadaki derinliği de artırıyor
Analistler, söz konusu uygulamanın 2017 yılı kasım ayında uygulamaya konulan Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz ihalelerindeki işlemlere benzer şekilde, reel sektörün kur riski yönetimine katkı sağlamayı amaçladığına değinerek, VİOP’taki sözleşmelerin de Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerine yapı itibarıyla benzediğine dikkati çekti.
Yabancı para pozisyonunu nedeniyle kur riskine karşı korunma ihtiyacı olabilecek daha geniş bir katılımcı grubunun bu imkandan faydalanmasına olanak sağlayan bu işlemlerin piyasada güveni artırdığını söyleyen analistler, Merkez Bankası'nın VİOP’ta işlem yapmasının, işlem hacmi ve derinliğe katkısıyla finansal piyasaların gelişimini de desteklediğini dile getirdi.
Kasım 2017’de Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz ihaleleri başlarken TCMB tarafından yapılan iletişimde, piyasa derinliğinin sağlanması amacıyla işlemlere doğrudan TCMB bünyesinde başlanacağı, bir süre sonra bankaların aracılığının yanı sıra doğrudan kurumsal firmalar için de bu piyasaların erişilebilir olmasının hedeflendiği ifade edilmişti.
TCMB 31 Ağustos-6 Eylül aralığında VİOP'ta ağırlıklı olarak en yakın iki vadede işlem yaparken, bu dönemde eylül kontratında 146 bin 665 adet, ekim kontratında da 114 bin 275 adet satış işlemi gerçekleştirdi.
Analistler, TCMB'nin bu dönemde gerçekleştirdiği işlemlerin ortalama 4,9 milyar liralık günlük işlem hacmine sahip döviz kontratlarında çok büyük bir pay olmadığını, buna rağmen piyasadaki oynaklığı azaltarak fiyat eşleşmelerinin daha düşük seviyeden gerçekleşmesini sağladığını söyledi.
