Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan bu sabah TL'deki değer kaybının önüne geçmek için iki önemli hamle geldi. 'Finansal istikrarın desteklenmesi ve piyasaların etkin işleyişinin sürdürülmesi amaçlarıyla' atılan adımlar ile Merkez piyasaya hem güvence verdi hem de kaynak sağladı.
Merkez'in 'Türk Lirası likidite yönetimi' ve 'Döviz likidite yöntemi' başlığı altında aldığı tedbirler şu şekilde:
I. Türk Lirası likidite yönetimi:
1) Merkez Bankası tarafından gün içi ve gecelik vadedeki hazır imkânlar çerçevesinde bankalara ihtiyaç duydukları tüm likidite sağlanacaktır.
2) Türk lirası işlemler karşılığında alınan teminatların iskonto oranları tür ve vadelerine göre güncellenerek bankalara teminat yönetiminde esneklik tanınacaktır. Söz konusu düzenleme ile bankaların mevcut serbest teminatlarının iskonto edilmiş değerinde yaklaşık 3,8 milyar TL tutarında artış olması öngörülmektedir.
3) Bankaların Türk Lirası işlemleri için kullanabilecekleri teminat döviz depo limitleri 7,2 milyar euro seviyesinden 20 milyar euroya çıkarılmıştır.
4) 2018 Yılı Para ve Kur Politikası metninde yer aldığı üzere, temel fonlama aracı olan 1 hafta vadeli repo ihalelerine ilave olarak ihtiyaç duyulan günlerde geleneksel yöntemle 91 güne kadar vadeli repo veya depo satım ihalesi açılabilecektir.
5) Bankacılık sistemi fonlama ihtiyacının yüksek olduğu günlerde vadeleri 6 – 10 gün arasında olmak kaydıyla farklı vadelerde birden fazla repo ihalesi açılabilecektir.
6) Bankaların teminat yönetimine esneklik kazandırılması amacıyla, 1 hafta vadeli repo ihalelerinde kazanan tekliflerin bir bölümünün veya tamamının, bankalar tarafından talep edilmesi halinde repo işlemi yerine aynı faiz oranı ve vade ile Bankalararası Para Piyasasında depo işlemi olarak sonuçlandırılmasına imkân tanınacaktır.
II. Döviz likidite yönetimi:
1) Bankalar bir hafta vadeye ek olarak bir ay vadeyle de döviz depo imkânından yararlanabileceklerdir.
2) Merkez Bankası döviz depo piyasasındaki aracılık faaliyetlerine yeniden başlayacaktır. Bu çerçevede, Döviz ve Efektif Piyasaları Uygulama Talimatı ile belirlenen kurallar doğrultusunda döviz depo piyasasında bankalar Merkez Bankası aracılığı ile birbirlerinden borç alıp verebileceklerdir.
3) Bankaların döviz deposu almak üzere de kullanabilecekleri yaklaşık 50 milyar ABD Doları seviyesindeki mevcut limitleri gerektiğinde artırılabilecek ve kullanım şartlarında iyileştirmeye gidilebilecektir.
4) Bankalar Döviz ve Efektif Piyasalarında kendilerine tanınan limitler dahilinde döviz karşılığı efektif işlemleri yoluyla Merkez Bankasından efektif temin edebileceklerdir.
Piyasa derinliği ve fiyat oluşumları yakından takip edilecektir. Gerekli görülmesi halinde, finansal istikrarı korumaya yönelik ihtiyaç duyulacak tüm önlemler alınacaktır. Kamuoyunun bilgisine sunulur.
"Merkez piyasalara güvence verdi"
Analistler Merkez Bankası'nın bu hamlelerini "MB olası bir panik halinde ve likidite ihtiyacı duyulduğu anda; 'gerek euro gerek dolar gerekse Türk Lirası'nda bankaların ihtiyaç duyduğu tüm parayı karşılayacağım.' diyor. 'Ben parayı sizin hizmetinize sunacağım.' diyerek piyasalara güvence verdi" şeklinde yorumladı.
TL zorunlu karşılıklar 250 baz puan indirildi
Merkez Bankası bankaları likidite konusunda rahatlatmak amacıyla zorunluklu karşılıkları düşürdü ve finansal sisteme kaynak sağladı.
Merkez Bankası açıklamasında:
" - Türk lirası zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 250 baz puan indirilmiştir.
- Yabancı para diğer yükümlülükler için aşağıdaki vadelerde zorunlu karşılık oranları 400 baz puan indirilmiştir.
- Yabancı para yükümlülükler için azami ortalama tesis imkanı yüzde 8’e çıkarılmıştır.
- Rezerv Opsiyonu Mekanizması kapsamında Türk lirası yükümlülükler karşılığında ABD dolarının yanısıra euro cinsinden de zorunlu karşılık tesis edilebilecektir." denildi.