ÖTV düzenlemesi, kur artışı, talep yetersizliği özellikle 2000 cc ve üstü araçlarda satışları yarıya yakın düşürdü. İlk 4 aylık düşüş yüzde 46 oldu, sadece 700 araç satıldı.
Otomobil pazarı ilk 4 ayda yüzde 10 düşmüştü. Mayısta daha yüksek düşüş bekleniyor. S&S Motors Genel Müdürü Ferhat Albayrak’a göre düşüş yüzde 20’yi bulabilir. Albayrak, özellikle 2000cc üstü araçlarda düşüşün ciddi boyutlarda olduğuna dikkat çekti ve “Bu segmentteki durum gözden kaçıyor” dedi. Geçen yıl yapılan ÖTV düzenlemesi ile 2000 cc üzerindeki araçların fiyatı 26 bin 550 TL artış göstermişti.
Bu segment araçlar genellikle ithal olduğu için ayrıca kur artışları da fiyatlara yansıdı. Bu iki yönlü artış ve talepteki düşüş, bu araçların satışlarını olumsuz etkiledi. Albayrak, “Toplam otomobil pazarının 725 bin olduğu 2015'te 2000 litre üstü oto satışları 6 bin 200 adetti. 2016'da 4 bine düştü. Yüzde 35 daraldı pazar. Bu yıl İik 4 ayda bu düşüş yüzde 46. Sadece 700 araba satılmış 2 litre üstü segmentte. Bu herkesin gözünden kaçan rakam” diye konuştu.
Mayısta düşüş yüzde 20'yi bulacak
Otomobil pazarının ilk 4 ayda yüzde 10 düştüğünü hatırlatan Albayrak, pazar gelişmelerini şöyle değerlendirdi: “Ocak 2017 otomobil pazarı 25 bin, 2016'da 23 bin. 2015'de de 24 bindi. Aslında Ocak 2017 satışları son 2 seneye göre daha iyi. Çünkü stokların devrinden dolayı satışların devamı söz konusuydu. Şubat ayına geldiğimizde 34 bin satış oldu. 2016 satışları 40 bin, 2015 satışları da 40 bin.
Mart ayında 55 bine çıktı satışlar. 2016 satışı 63 bin. Ama 2015 satışı 70 bindi. Mart ayında yüzde 12.7 düşüş var diye düşünüyoruz ama aslında düşüş 70 bin baz alındığında yüzde 21.5. Martta satışların böyle kafa indireceği açıktı. Aslında daha fazla düşüş var, geçen yılki düşük performans nedeniyle bu baz efektine takılıyor. Geçen sene mayıs ayına kadar sektörde satış performansı çok düşüktü. Biz düşük olan bir senenin ilk dört ayını yine düşük olan 2017 ile mukayese edip yine düşüşün yüzde 10 olduğunu söylüyoruz ama aslında öyle değil, yüzde 20 civarında. Şimdi mayısta göreceğiz. Çünkü mayıs 2016 satışları pik yapıyor, 73 bine çıkıyor. Şimdi ilk 4 ayda eksi giden 2017 pazarını bir anda artıya dönen 2016 pazarı ile karşılaştıracak mayıs ayı. Gerçek tabloyu mayısta görmüş olacağız. Bazı markalarda düşüşler yüzde 40'a çıkıyor. Bazı segmentlerde yüzde 40’ın üzerinde.”
“Stok iştahı yok”
Şu sıralar markaların yüksek stok tutma iştahı olmadığına dikkat çeken Albayrak, “Uzmanlar yıl sonunda pazarın yüzde 15 daralmasını beklediklerini açıkladı. Ancak pazarın daha erken bu düşüş oranlarına gelmesi markaların iştahını kesiyor. Mayısta yüzde 20 düşen bir pazar oldu mu fazla stok getirmeyi kimse istemez. Stok yapmadıkları için bu satışa dönmüyor. Aslında referandum geçti, belirsizlik kalktı, terör eskisi kadar yok. Politika hayatımızdan çıkıyor yavaş yavaş. Böyle bir durumda satışların artması gerekir. Ama siz showrooma gittiniz. Otomobil almayı düşünüyorsunuz, showroomda o istediğiniz arabayı göremezseniz almazsınız. Şu anda kimse 3-4 ay arabasını beklemez. 4 ay sonra ne olacağı, kurun nereye geleceği belli değil çünkü. Böyle bir durumda stok olmadığı için gerçek talebi satışa çeviremiyorsunuz” diye konuştu.
S&S Motors olarak sattıkları tüm araçları mağazada bulundurmaya ve müşterinin bu araçları deneyimlemesine çok önem verdiklerini vurgulayan Albayrak, “Bu durum satışlarımıza çok olumlu yansıyor” dedi. Albayrak ayrıca, 4. Levent’te 45 milyon TL yatırım yapacakları yeni showroomun da 2018 açılacağını söyledi.
Kâr fırsatçılığı ikinci elin hızını azaltıyor
Albayrak, ikinci el pazarını da şöyle değerlendirdi: “Sıfırda yüzde 10 düşüş, 2. elde yüzde 5 artış var. Geçen yıl da yüzde 6 büyümüştü 2. el pazarı. 2. elde en önemli şey yeni model yılı araçların piyasaya düşmesi. Hala pazarın yüzde 55'i 2006 ve daha eski araçları kapsıyor. Ama 2015, 2016 ve 2017 model araçların payı da artıyor. Bizim de satışların yüzde 35'i son 3 yılın araçlarından oluşuyor. İkinci eldeki sıkıntı talep arttığı için fi yatların gerekenden fazla artması.
2. el değeri 85 bin olan bir araç 100 bine çıkarılıyor talep arttığı için. Sıfır satışı zaten 125 bin. Dolayısıyla bu aşırı fi yat artışı uzun vadede satışları düşürecektir. Haddinden fazla bir fi yat artışı yapılıyor. Bu 2. eldeki kâr fırsatçılığı 2. elin hızını azaltıyor. 2. elin en büyük tedarikçisi fi lo şirketleri elindeki stoğu satmıyor. Yüksek fi yattan vermek için bekletiyorlar. Bu da 2. el pazarının dinamiğini bozuyor. Oysa ki 2. el pazarının yürümesi lazım. Koşması lazım, koşmuyor.”
