Limak, Rusya’nın en büyük beşinci kenti olarak nitelenen ve FIFA Dünya Kupası finallerine ev sahipliği yapacak olan Rostov’da inşa ettiği uluslararası havalimanını bu ay sonunda teslim ediyor. Mimari özellikleriyle dikkat çeken havalimanı, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Rusya’da ‘sıfırdan’ yapılan ilk havalimanı olacak. Ünlü Rus General Platov’un adını taşıyacak olan havalimanının 9 Aralık’ta Rusya lideri Vladimir Putin tarafından açılması planlandı. Görkemli bir törenle yapılacak açılışa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetli olduğu ve katılabileceği de öğrenildi.
Projenin 222 milyon dolarlık bir yatırım bedeline sahip olduğunu kaydeden Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, Rostov uluslararası havalimanının yılda yaklaşık 10 milyon yolcu geçişine imkan sağlayacak kapasitede olduğunu açıkladı.
222 milyon dolarlık proje
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, yanında Limak Yatırım Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Serdar Bacaksız, Limak Yatırım Havalimanları Direktörü Haldun Fırat Köktürk olduğu halde Rostov’da inşaatını üstlendikleri uluslararası havalimanında incelemelerde bulundu, Rostov yönetimiyle görüşmelerde bulundu. Bir grup ekonomi gazetecisinin de katıldığı iş gezisinde, Özdemir şu bilgileri paylaştı: “International Airport Platov Rostov on Don, Rusya’da üstlendiğimiz ilk proje. Proje bedeli 222 milyon dolar. Ana terminal binası 51 bin metrekare büyüklüğünde. Ek binalarla birlikte inşa ettiğimiz toplam kapalı alan ise 86 bin metrekare.
Projenin inşaat tarafı, yani bizim üstlendiğimiz bölüm tamamlandı. Son aşamaya geldik. Biz projeyi yaklaşık 2 yıl önce üstlenmiştik. Söz verdiğimiz gibi de tam zamanında teslim ediyoruz. Bu iki yıllık süreçte, çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmamıza rağmen zamanında tamamlanması Rusya tarafını da çok memnun etti. Biliyorsunuz, bu süreçte ‘uçak krizi’ yaşandı Rusya ile aramızda. Gidip gelmekte bile çok zorlanılan bir süreç oldu. Rusya tecrübesi yüksek olan bu projedeki ortağımız Marastroy’un varlığı projenin hızla ilerlemesinde önemliydi. Ayrıca, Rostov 2018’de Rusya’da yapılacak Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak kentler arasında. Bu süreçte, Rostov bölgesel yönetimi de yardımcı oldu doğrusu... ”
Dünya Kupası’na yetiştirildi
Limak Yatırım Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Serdar Bacaksız, Platov Uluslararası Havalimanı’nın, 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Rusya’da sıfırdan yapılan ilk havalimanı olma özelliğine sahip olduğunun bilgisini verdi. Son 25 yılda birçok havalimanında yenileme ve genişleme yatırımları gerçekleştiren Rusya, böylelikle ilk kez mevcut bir havalimanını kapatarak, başka bir alanda tamamıyla yeni bir projeyi hayata geçirmiş oluyor.
Son yıllarda Batı’nın uyguladığı çeşitli ambargolarla karşı karşıya kalmasına ve ana ihraç kalemlerinden olan petrol fiyatlarında ciddi düşüşler yaşanmasına rağmen Rus yönetimi, özellikle Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak olmanın etkisiyle birçok büyük altyapı yatırımında hız kesmedi. Yönetimin önem verdiği Rostov uluslararası havalimanı için de başta Devlet Başkanı Vladimir Putin olmak üzere tüm devlet kurumları inşaat aşamasını en ince detaylarına kadar sıkı sıkıya takip etti. Mimari olarak da özellik taşıyan projenin ülkedeki diğer yeni kurulacak havalimanlarına da örnek olması bekleniyor.
Serdar Bacaksız, “2015 yazında işi aldığımızda, Dünya Kupası finallerine yetiştirilmesi öncelikle isteniyordu. Yaşanılan tüm zorluklara rağmen, projeyi iki yıl içinde tamamlamayı başardık” diye konuştu.
10 milyon yolcu geçecek
Serdar Bacaksız, Rostov uluslararası havalimanının 8 milyon yolcu kapasitesine sahip olduğu bilgisini de paylaştı. Bu noktada, Limak Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, “Bence yıllık geçiş 10 milyonu bulur” dedi. Özdemir sözlerini, “Türkiye, kapasite örneğini Sabiha Gökçen Havalimanı’nda yaşadı. Burası da 10 milyon yolcuyu rahatlıkla kaldırır” diyerek sürdürdü.
Limak ve Marashstroy’un üstlendiği inşaat işinin ağustos ayı sonunda bittiğini kaydeden Limak Yatırım Havalimanları Direktörü Haldun Köktürk, “Havalimanını işverenimiz konumundaki, işletici firma Renova Group’a (Viktor Vekselberg’e ait) teslim edeceğiz. Onların da tamamlaması gereken işler olacak. O işler de en az 3 ay sürer. Onun için açılış aralık ayında planlanıyor. Çünkü havalimanı projesi “Bitirdim” demekle bitmiyor. Uluslararası kabuller, sertifikasyonlar gerekiyor. Burası sıfırdan yapıldı. O nedenle uluslararası kabul ve sertifikasyonları zaman alır” diye konuştu.
Aynı zamanda Türkiye Futbol Federasyonu Başkan Yardımcısı olan Limak Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, bir soru üzerine şu değerlendirmeyi yaptı: “Milli takımın Dünya Kupası finallerine katılması için önümüzde dört çok önemli maç var. Rakipler zorlu. Ama üstesinden gelebiliriz. İnşallah Milli Takımımız özlediğimiz performansı gösterip, 2018 Dünya Kupası’na katılmaya hak kazanır, Rostov’a, Volgograd’a, St. Petersburg’a, Moskova’ya maç seyretmeye geliriz.”
3 projede 820 milyon dolarlık iş
Rusya Devlet Başkanı Putin’in Volgagrad’ın (eski adı Stalingrad) 2018 Dünya Kupası kapsamına alınmasını istediğini hatırlatan Nihat Özdemir, “Rusya’daki diğer işlerimiz de böylece ortaya çıktı. Oradaki havalimanına da bir terminal yapıyoruz. İşin sahibi Meridien Group. Biz 9 bin metrekarelik uluslararası terminal projesini üstlendik. 28 milyon dolarlık bir bedelle. Nisan 2018’de de teslim edeceğiz” dedi. Rusya’nın yüksek potansiyellere sahip büyük bir ekonomi olduğunu belirten Özdemir, “Bu ülkede büyümek istiyoruz. Rusya Federasyonu’na bağlı Başkortostan’ın başkenti Ufa’da önemli bir otoyol projesi üstlendik.
570 milyon dolarlık 12.5 kilometre uzunluğundaki yol Aralık 2021’de tamamlanacak. Şu an Rusya’da aldığımız üç proje var. Yeni projelerle de ilgiliyiz” açıklamasını yaptı. Özdemir, bir soru üzerine “Rusya’da toplam 820 milyon dolarlık” iş yaptıkları bilgisini paylaştı.
Düz otoyolun km fiyatı 4 milyon dolar, UFA projesinde ise 45 milyon doları aştı
Limak yöneticileri 12.5 kilometrelik Ufa Kenti Doğu Çıkışı otoyol projesini anlatırken, Nihat Özdemir ortalama otoyol maliyeti ile Ufa’daki proje arasındaki farklara değindi. Özdemir şu bilgiyi paylaştı: “Eğer otoyol düz bir arazide yapılıyorsa, kilometresi ortalama 4 milyon dolara mal olur. Araya tünel ve viyadükler girerse ve engebeli arazide çalışılıyorsa kilometresi 15-20 milyon doları bulur. Ufa’daki otoyolun önemli bir kısmında tünel ve viyadük var. Oradaki işimizde otoyolun kilometre başına bedeli 45.6 milyon doları buluyor. Çünkü, Ufa’daki otoyolda 1249 metrelik tünel, 1.5 kilometrelik viyadük var. Otoyolu yapacağımız arazi şartları da oldukça zorlu...”
'Uçak krizi' Türk çalışan sayısını aşağıya çekti
Limak ve Marashstroy yetkilileri, Rusya ile yaşanan uçak krizi nedeniyle Rostov Havalimanı inşaatında çalışan Türk personel sayısının 250-300’lerde kaldığını belirtti. Serdar Bacaksız, “Normalde Türk personel sayısı 600’ü aşabilirdi” derken, Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, o günlerde Rostov’a ‘turist’ olarak seyahat ettiklerini vurguladı. Özdemir, “Pasaport kontrolü sırasında sorulduğunda, ‘Turist olarak geldim. Arkadaşlarım havalimanı yapıyor, onları ziyarete geldim’ diyordum. Projeyi üstlendiğimizden beri ve uçak krizi sırasında Rostov yerel yönetimi bize çok yardımcı oldu” dedi. Özdemir, Rostov Valisi ve Rus yetkililerin, yerel çalışan ve yerli malzeme kullanım arzularından dolayı projeden oldukça memnun olduklarını da vurguladı.
Maraşlı ve Oflu mühendisler, Rus şirketleriyle ortak
International Airport Plotov Rostov on Don projesini Limak Holding ile birlikte üstlenen Marashstroy iki Türk mühendisin Rusya’da 2004 yılında ortak kurdukları bir inşaat şirketi. Şirketin kurucuları 25 yıldan fazla bir süredir bu alanda mühendis olarak iş yapan Selçuk Karaca ve Ertan Ökkeş Ertem. 90’lı yıllardan bu yana Rusya’da iş yapan Ertan Ertem, Rusya’daki işlere Enka İnşaat ile başlamış. Şirketin adının neden ‘Marashstroy’ olduğunu sorduğumuzda Ertem, “Ben Maraşlıyım. Ortağım Selçuk Karaca ise Ofl u. Şirket ismimizin Marashstroy olmasına da o karar verdi” diyerek yanıtladı. Limak’ın Rusya’daki diğer işlerinde de Marashstroy ile birlikteliğinin sürdüğünü belirten Nihat Özdemir, “Marashstroy’un Rusya tecrübesi yüksek düzeyde. Bizim yoktu. Düşündük taşındık projeyi birlikte üstlendik. Çok da verimli bir işbirliği oldu” diye konuştu.
1.5 milyon dolara köpek evi
Limak ile Marashstroy ortaklığı, Rostov’daki havalimanında terminal binasının yanı sıra, idare binaları, güvenlik birimleri inşaatını da yapıyor. Bu binalar içerisinde bir köpek evi de var. Nihat Özdemir, şu bilgiyi paylaştı: “Adı “Köpek Evi (Dog House)” ama aslında “Köpek Eğitim Merkezi”. Buradaki Köpek Eğitim Merkezi 1.5 milyon dolara mal oldu. Havalimanlarında güvenlik, uyuşturucu arama köpeklerinin önemli işlevi var. Öyle köpekler var ki, fiyatı 2 milyon lirayı buluyor.”
