Londra’da kredibilitesi yüksek 16 bankanın ortalama faiz oranını gösteren LIBOR, Aralık 2008’den beri en yüksek seviyeyi gördü. Analistler LIBOR ile gecelik faizler arasındaki makasın açılmasının bir likidite sıkışıklığına işaret ettiği uyarısı yapıyor. 2008 krizi sonrası yakından takip edilmeye başlanan makastaki açılma kredi riskinin seviyesine dair alarm veriyor. LIBOR’da yaşanan artış, şirketlerin finansman maliyetlerinin yükseldiği anlamına geliyor.
Hisse senedi piyasalarında volatilite artarken finans piyasalarında artan stresin bir diğer göstergesi de LIBOR faizinin yukselmesi. Londra’da kredibilitesi yüksek 16 bankanın ortalama faiz oranını gösteren ve Türk banka ve şirketlerinin uluslararası piyasalardan borçlanırken baz alınan LIBOR Aralık 2008’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Analistler LIBOR ile gecelik faizler arasındaki makasın açılmasının yaklaşan bir likidite sıkışıklığına işaret ettiği uyarısı yapıyor.
Libor 208'den bu yana en yüksek seviyede
Londra bankalararası para piyasasında likiditesi yüksek bankaların birbirlerine Amerikan doları üzerinden borç verme işlemlerinde uyguladıkları faiz anlamına gelen LIBOR ile bankalararası piyasalardaki gecelik faiz (OIS) arasındaki fark, bundan 10 yıl öncesine kadar işlemcilerin çoğu fazla anlam taşımıyordu. Çünkü aralarında fark büyük değildi. Ancak 2008 yılında finans krizinden sonra LIBOR/OIS spredi açılmaya başlayınca finans sektörü iki faiz arasındaki farkı yakından tekip etmeye başladı. Bugün LIBOR/ OIS spredi bankacılık sektöründe kredi riskini değerlendirmek açısından önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Analistlere göre bu spred alarm seviyesine yaklaşıyor.
LIBOR Aralık 2008’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Dünyada 350 trilyon dolarlık finansal ürün için gösterge konumundaki Libor yılbaşından bu yana sert bir şekilde yükseliyor. 12 aylık Libor faizi yüzde 2.7 seviyesine yaklaştı. 1 yıl önce yüzde 1.42 olan 6 aylık LIBOR da 2.45 düzeyine geldi. 3 aylık LIBOR da bir yıl öncesine göre ikiyi katlanarak yüzde 1.15 düzeyinden 2.30'a çıktı. LIBOR'da yaşanan artış, şirketlerin finansman maliyetlerinin yükseldiği anlamına geliyor.
Likidite sıkışıklığının habercisi olabilir
Diğer yandan analistler, Türk özel sektörünün kısa vadeli dış borçlanmasında da temel faiz oranı olarak kullanılan LIBOR ile OIS arasındaki makasın açılmasının likidite sıkışıklığının habercisi olabileceği uyarısı yapıyor. LIBOR'ın ABD Merkez Bankası'nın (Fed) 2018-2019 boyunca faiz artıracağı beklentisiyle yükseldiğini belirten analistler, OIS spredinin genişlemesinin ise Amerikan şirketlerinin vergi reformu sonrasında dev şirketlerin yurtdışında tuttukları mevduatı ülkeye geri getirmelerini, Fed'in bilanço daraltmasından kaynaklandığı belirtiliyor. LIBOR/OIS faiz farkının 50 baz puandan fazla açılarak 2009'dan bu yana en yüksek seviyeye geldiğini belirten analistler, bu durumu 'piyasalarda bankaların birbirlerine kullandırdıkları faizi, risksiz faizlerin 50 baz puan üzerinde' olması şeklinde özetliyor.
LIBOR/OIS spredi finans krizi döneminde tek haneli rakamlardan 300 puanın üzerine çıkmıştı. 2016 yılında şimdiki seviyelere gelen farkı para piyasalarındaki reformların LIBOR üzerindeki etkisi tetiklemişti. İki faiz oranı arasındaki fark 2012 yılında yaşanan Euro Bölgesi borç krize döneminde de 50 baz puan ile şimdiki seviyelere gelmişti.