Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarının 2018 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı'nın tespitine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, 2018 yılında kamu işletmelerinin ülke kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak suretiyle işletmecilik faaliyetlerini yerine getirmelerini ve kendi değerlerini azami düzeye çıkartmalarını sağlayacak strateji ve yöntemler belirlendi.
KİT'lerin 2018 mali hedefleri belirlendi
KİT'lerin gelecek yıl için mali hedefleri de programda yer aldı. Kamu teşebbüslerinin, 2018'te 20 milyar 42 milyon 88 lira toplam yatırım yapması planlanıyor.
En yüksek yatırımı 7,5 milyar lira ile TCDD yapacak. TCDD'yi, 3,4 milyar lira ile BOTAŞ, 2,9 milyar lira ile Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) takip edecek. En düşük yatırımı ise 1,8 milyon lira ile TETAŞ yapacak.
Rayiç bedel esas alınarak satılabilecek
Kamu teşebbüsleri tüm işletmecilik faaliyetlerinde verimliliği ve karlılığı artıracak tedbirler alacak. Etkin bir insan kaynakları politikası izlenecek. Bu çerçevede, tüm personelin kamu teşebbüsü içinde işin gereği ve ihtiyaçlar dikkate alınarak rasyonel bir şekilde dağıtılması ve atıl personelin eleman açığı bulunan diğer hizmet birimlerine kaydırılması sağlanacak.
İşletme politikaları çerçevesinde etkin stok yöntemi yapılacak. Atıl durumdaki gayrimenkuller, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla satış, kiralama veya bedelli devir gibi usullerle, rayiç bedel esas alınarak değerlendirilecek.
Faaliyet alanlarını ilgilendiren konularda Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarına gereken önem verilecek. Piyasa koşullarında daha kaliteli ve düşük maliyetli mal ve hizmet üretmek amacıyla üretim teknolojisindeki gelişmeler takip edilecek, bilgi ve iletişim alt yapısı ile organizasyon yapıları gözden geçirilecek.
Kamu teşebbüsleri ticari kredi kullanımlarını ve mali yükümlülüklerini asgari düzeyde tutmak ve yönetmekle mükellef olacak. Cari açığın azaltılmasını teminen yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan üretim azami düzeye çıkarılacak.
KİT'lerde istihdam ve personel alımları
Teşebbüs içi eleman nakli suretiyle personel ihtiyacının karşılanmasının mümkün olmadığı hallerde kamu teşebbüslerinde, 2017 yılında ayrılan eleman sayısının en fazla yüzde 75’i kadar personelin açıktan veya naklen atanması ile en fazla yüzde 10’u kadar personelin, özelleştirme uygulamaları nedeniyle Devlet Personel Başkanlığına bildirilen nakle tabi personelden atanması hususlarında kamu teşebbüsünün yönetim kurulu yetkili olacak.
Ataması müşterek kararname ile yapılan görevlere ve bu görevlere eş düzeydeki pozisyonlara atananlar, özel kanunlarda belirtilenler ve sivil havacılık sektöründe faaliyet gösteren kamu teşebbüslerinde istihdam edilecek uçucu personel hariç, 2018'de emekli yeni personel istihdamı yapılmayacak.
İlaveten atanacak personel sayısı, 2017 yılında ayrılan personel sayısının yüzde 50'sini geçmeyecek.
Kamu teşebbüsleri, yıl içerisinde 179 prim gün süresini aşmamak üzere ve sadece mevsimlik işlerde veya kampanya işlerinde geçici işçi çalıştırabilecek.
Ar-Ge harcamaları tasarruf tedbirleri dışında tutulacak
Hazine Müsteşarlığı, 30 Kasım 2017'ye kadar 2018 yılı Genel Yatırım ve Finansman Programı'nı kamu teşebbüslerine gönderecek. Kamu teşebbüsleri, 2018 yılına dair işletme bütçelerini, program hedeflerini esas alarak hazırlayacak ve 1 Ocak 2018'e kadar Hazine Müsteşarlığına, Kalkınma Bakanlığına ve ilgisine göre Özelleştirme İdaresi Başkanlığına (ÖİB) bildirecek.
Kamu teşebbüsleri, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ürettikleri mal ve hizmetlerin fiyat ve tarifelerini belirlemekte serbest olacak. Satış fiyatları ve tarifeler; uygulanan ekonomik programda yer alan ilke ve politikalar, programdaki mali hedefler ve teşebbüsün finansman ihtiyacı dikkate alınarak, kamu teşebbüsünü zarara uğratmayacak şekilde belirlenecek.
Kamu teşebbüsleri kamu ve özel sektör ayrımı yapmaksızın, tüm borçlarını zamanında ödemek ve temettü dahil alacaklarının tahsilatında gerekli işlemleri zamanında tesis ettirmek zorunda olacak. KİT'ler, kendi aralarındaki ticari ilişkiler dolayısıyla oluşan veya oluşacak borç ve alacaklara uygulayacakları faizi, kendi aralarında yapılacak bir protokol ile belirleyecek ve hesaplarını uzlaşılan faiz oranları üzerinden tutacak. Yapılan protokolün bir örneği de en geç protokol tarihini takip eden 15 iş günü içerisinde Müsteşarlığa gönderilecek.
Kamu teşebbüsleri, karlılık ve verimliliklerini artıracak ve giderlerini azaltacak, Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin geliştirilmesine ilişkin her tür işlemi yapmakla yükümlü olacak. Bu çerçevede, gerek yurt içi ve gerekse yurt dışı üniversitelerle veya diğer ilgili sivil veya kamu kurum veya kuruluşları ile iş birliği yapabilecek. Ar-Ge çalışmaları kapsamında yapılacak harcamalar tasarruf tedbirleri dışında tutulacak.
