Hürriyet'te yer alan habere göre Karadeniz’de yeniden askeri hareketlilik oluşmasından endişe ediliyor. ABD merkezli CNN televizyonu, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) üç yetkiliye dayandırdığı haberinde, ABD ordusunun Karadeniz’e savaş gemisi göndermeye hazırlandığını duyurdu.
Bu adımların Ukrayna ile Rusya arasında Azak Denizi’nde yaşanan krize yanıt olarak atıldığı ifade ediliyor. CNN’e göre; Pentagon, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan savaş gemilerinin Boğazlar’dan geçişi için Türkiye’ye bildirimde bulunmasını talep etti.
1936’da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelere Çanakkale ve İstanbul Boğazı’ndan askeri deniz araçlarını geçirmek için Türkiye’ye 15 gün önceden haber verme zorunluluğu getiriyor.
‘RUTİN TALEP’
Konuyla ilgili Anadolu Ajansı (AA) muhabirine konuşan Pentagon sözcülerinden Eric Pahon, “ABD, Montrö Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklerine tamamen bağlıdır. Özel diplomatik iletişimimizin içeriğini açıklamıyoruz” dedi.
Bir başka ABD’li yetkili ise ABD Donanması’nın elinde seçenek bulunması için rutin olarak Türkiye’ye bu tür taleplerin iletildiğini, ABD’nin her yıl onlarca kez Montrö çerçevesinde Türkiye’den geçiş talebinde bulunduğunu ancak bunlardan bazen sadece birkaçının icra edildiğini belirtti. Karadeniz, ABD’nin Avrupa Komutanlığı (EUCOM) ve 6’ncı filosunun görev bölgesinde yer alıyor.
NATO İDDİASINA YANIT
Öte yandan NATO’nun Ukrayna limanlarını korumak amacıyla bölgeye iki destroyer göndereceği öne sürüldü. Bu iddiaya Rusya’nın AB Büyükelçisi Vladimir Çijov’dan yanıt geldi. “NATO’nun böyle bir adım atmak için yeterince çılgın olmadığını düşünüyorum” diyen Çijov, “Teoride NATO’ya ait savaş gemileri Azak Denizi’ni ziyaret edebilir.
Ancak pratikte, hele şimdiki şartlar altında, Rusya’nın böyle bir geçişe izin vermesi ihtimali sıfıra yakın.” Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi Senatörü Aleksey Puşkov, bu fikrin ABD’li senatör John Barrasso’ya ait olduğunu belirterek, “Barrasso, Karadeniz’e savaş filosu gönderilmesi önerisinde bulunurken, bölgedeki güç dağılımından herhalde habersiz” dedi.
