10.25 milyar euro yatırımla hayata geçirilen İstanbul Yeni Havalimanı (İYH) inşaatında yolun yarısı göründü. 23 bin kişinin inşaatında 3 vardiya halinde çalıştığı İstanbul yeni havalimanının yüzde 42’si tamamlandı. Bu yıl ağır kış şartlarında 19 gün tamamen kapatılan ve çalışanlarına izin verilen inşaatta arayı kapatmak için çalışmalar da hız kazandı. Mart ayından itibaren inşaatta çalışan sayısının artırılacağı açıklanan havalimanında haziran ayında 30 bin kişi çalışacak. Bu da 7 bin kişilik ek istihdam anlamına geliyor.2018 yılının ilk çeyreğinde birinci fazı hizmete sunulması planlanan havalimanının tüm yatırımlarıyla 2025 yılında tamamlanması öngörülüyor. İstanbul yeni havalimanı, aynı zamanda Cumhuriyet tarihinin tek kalemde yapılan en büyük altyapı yatırım projesi olma özelliğini de taşıyor.
‘Kaynakları ful basacağız’
Havalimanındaki son gelişmeleri ve İYH’nin Türkiye ekonomisine yapacağı katkıları analiz eden raporu açıklamak için bir toplantı düzenleyen İGA Havalimanı İşletmesi İcra Kurulu Başkanı Hüseyin Keskin, şuanda havalimanında inşaatın tam gaz devam ettiğini belirterek, yoğun kar yağışı nedeniyle 19 gün ara verdiklerini, fakat bunu telafi edeceklerini söyledi. Keskin, “Havalar ısındıkça ek kapasite alacağız. Havalar ısındıkça 7 bin kişi ilave istihdam ile 30 bine çıkacağız. Kaynakları ful basacağız” diye konuştu. Yerli ve yabancı bir çok şirketin yoğun ilgisi ile karşılaştıklarını dile getiren Keskin, havalimanının sadece inşaatıyla değil, tüm yapısıyla doğrudan ve dolaylı olarak ekonomiye önemli katkıları olduğunu vurguladı.
‘Kötü senaryoda bile ciddi katkı’
Bağımsız düşünce ve danışmanlık kuruluşları İstanbul Ekonomi ile Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) tarafından hazırlanan ‘İstanbul Yeni Havalimanı Ekonomik Etki Analizi’ raporuna göre, havalimanının, 2025 yılına kadar 225 bin kişiye istihdam yaratması bekleniyor. İlave hane halkı gelirinin ise 4.4 milyar dolara kadar çıkabileceği öngörülürken, Türkiye’nin ulusal ekenomisine katkısının ise milli gelirin yüzde 4.9 seviyesine kadar çıkabileceği düşünülüyor. Keskin, “Bunlar en iyi senaryo olarak ortaya çıkan veriler. Ancak en kötü senaryoda bile, biz buna ‘ayrışan dünya senaryosu’ dedik, milli gelirin yüzde 4.22 seviyesine gelecek. En kötü senaryoda bile katkısı çok ciddi” dedi.
‘120 milyonu aşan yolcu’
EDAM Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Kasım Han’ın verdiği bilgiye göre, yüzde 4.9’luk oranın, 2025 yılında milli gelir içinde 73 milyar lira olması hesaplanıyor. Yine verilen bilgiye göre, havalimanında 100’e yakın havayolu şirketine 350’nin üzerinde destinasyona uçuş imkânı sağlaması bekleniyor. İyimser senaryoya göre 2025 yılı itibariyle 35.5 milyon iç hatlar, 84.9 milyon dış hatlar olmak üzere toplam 120 milyonu aşan yolcuya hizmet verilmesi öngörülüyor. 2025 yılında yolcu trafik beklentisi 120 milyon yolcu iken, yolcuların yüzde 69’unun dış hat, yüzde 31’inin ise iç hatlarda seyahat etmesi bekleniyor.
Kapladığı yer İstanbul’un yüzde 1.4’ü
Ahmet Kasım Han, diğer havalimanları ile karşılaştırıldığında milli gelire katkının en çok öne çıktığı Schipol ve Charles de Gaulle havalimanlarını geride bıraktığını söyledi. Ahmet Kasım Han, “Mesela Schipol Havalimanı'nın Amsterdam şehrinde kapladığı alan şehrin yüzde 11’i, İstanbul yeni havalimanı ise İstanbul’un yüzde 1.4’ünü kaplıyor. Elbette bulunduğu bölgede yeni bir ekosistem, sosyal alan ve demografi de oluşturacak” diye konuştu.
'Projeden kimse çekilmedi'
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, “Dünyanın prestij projesi olan 3. Havalimanı projesinde yer almak adına herkesin yarıştığı bir ortamda, kimsenin çekilmesi söz konusu değil.” dedi. İstanbul 3. Havalimanı projesinden, Hollandalı bir firmanın desteğini çektiği yönündeki iddianın sorulması üzerine Arslan, bahsi geçen firma dahil tüm firmaların işine devam ettiğini söyledi. Projede tüm işlerin planlandığı şekilde yürüdüğünü vurgulayan Arslan, şunları kaydetti: “İçinde bulunduğumuz konjonktürde ekonomik olarak ülkemizi güçsüz göstermeye çalışan tüm oyun kuruculara ülke olarak en iyi cevabı 1915 Çanakkale Köprüsü ihalesini çok başarılı şekilde gerçekleştirerek verdik. Burada 7 yerli 8 yabancı olmak üzere 4 ülkeden teklif geldi. 13 finans kuruluşu da projeyi finanse etmek için iyi niyet mektuplarını verdiler ki bu sistemde bu mektuplar çok önemlidir. Ülkemiz bu kadar güven ve istikrarla yol alırken ve ülkemizin yaptığı projelere bu kadar büyük teklifler gelirken İstanbul 3. Havalimanı’ndan herhangi bir firmanın çekilmesi söz konusu değil.” Arslan, 3. Havalimanı’ndaki tüm konveyör sistemini dünyanın en önemli firmalarından birinin çok başarılı şekilde yapmaya devam ettiğine dikkati çekerek, “3. Havalimanı’ndaki bütün projelerimizde yerli ve yabancı firmaların ilgisi olağanüstü şekilde devam ediyor. Sadece ticari kazanç için değil, dünyanın prestij projesi olan 3. Havalimanı projesinde yer almak adına herkesin yarıştığı bir ortamda kimsenin çekilmesi söz konusu değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Sayılarla yeni havalimanı
• Dünyanın en büyük yap-işlet-devret projesi.
• Havalimanı için öngörülen yatırım bedeli 10.2 milyar euro, kira geliri ise 25 milyar euro.
• 350 destinasyona uçuş gerçekleştirilecek ve projenin birinci etabı hizmete girdiğinde 90 milyon yolcuya ulaşacak.
• Tüm etaplarla kapasite 150 milyona çıkabilecek ayrıca kapasite 200 milyona kadar artabiliyor.
• Tüm fazları tamamlandığında her türlü uçak tipine uygun toplam 6 bağımsız pisti, 16 taksi yolu ve 500 uçak park kapasitesi olacak.
• İnşa edilen 1.3 milyon metrekarelik terminal binasının kapalı alanı 5 adet Empire State binasına denk geliyor.
• Toplam proje alanı San Marino ülkesinin yüz ölçümünden daha büyük.
• 3.5 milyon metrekarelik birinci etap inşaat alanı Monako’nun toplam alanının 1.7 katına, terminal binası inşaatında kullanılacak.
• 180 bin donatı miktarı Eyfel Kulesi’nin metal yapısının 24 katına eşit.