Enerji Ticareti Derneği (ETD) Başkanı Burak Kuyan, Türkiye'nin elektrikteki arz fazlasını daha fazla ihracat yaparak değerlendirmesinin iç piyasayı olumlu etkileyeceğini belirterek, "Irak, bizim için yeni bir ihracat pazarı olabilir. Türkiye'nin Irak ile elektrik ticaretinin 2020'de başlayabileceğini öngörüyoruz. İlk etapta ihracat kapasitesinin 200-400 megavat olması planlanıyor. Bu da ülkemize önemli döviz girdisi sağlar." dedi.
Kuyan, AA muhabirine, sektördeki son gelişmelere ve enerji ticareti oyuncularının 2020 planlarına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Geçen yıl elektrik ticaretinde Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) yaptığı bazı düzenleme değişiklikleri ve kurdaki artış sebebiyle sorunlar yaşandığını anımsatan Kuyan, perakende ve toptan elektrik ticaretinin bu sorunlardan olumsuz etkilendiğini ifade etti.
"Bulgaristan üzerinden Avrupa'ya elektrik satabiliriz"
Elektrik üreticileri için özellikle PTF'nin çok önemli olduğunu vurgulayan Kuyan, bazı yerli kömür, doğal gaz ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamına giremeyen santrallerin PTF'nin düşük olması sebebiyle bankalarla finansman yapılandırmasına gitmek durumunda kaldığını anlattı.
Kuyan, PTF yükselmediği sürece santrallerin sıkıntısının devam edebileceğini belirterek, şöyle devam etti:
"PTF'nin artmamasının ilk sebebi arz fazlası. Tüketimde son 2 senedir önemli bir artış yaşanmıyor. Ekonomik büyüme öngörüldüğü gibi yüzde 5 seviyesinde gerçekleşirse, enerji talebi de büyür ve şu anki arz fazlası 2-3 yıl içinde eritilir ama başka yöntemlere de ihtiyaç var. Bu yöntemlerden birisi ihracatı artırmak olabilir. Türkiye şu anda Yunanistan, Bulgaristan, Gürcistan'a elektrik ihracatı yapıyor ama ihracat miktarını ve ihracat yapılan ülkelerin sayısını artırmamız gerekiyor. Türkiye Elektrik İletim AŞ'nin bazı teknik kısıtları var, onların çözülmesi gerekiyor. Bu kısıtlar aşıldığında Bulgaristan üzerinden daha fazla elektriği Avrupa'ya satabiliriz çünkü Avrupa ile entegre bir elektrik sistemimiz var. Irak bizim için yeni bir ihracat pazarı olabilir. Bu konuda yapılan görüşmeler de var. Türkiye'nin Irak ile elektrik ticaretinin 2020'de başlayabileceğini öngörüyoruz. İlk etapta ihracat kapasitesinin 200-400 megavat olması planlanıyor. Bu da ülkemize önemli döviz girdisi sağlar. Bu rakamı artırma şansını yakalayabilirsek milyar doları bulan bir ihracatımız olur, hem de ülkemizdeki arz fazlasını eritebiliriz."
15 milyar metreküplük gaz kontratının süresi bitiyor
Doğal gaz ticaretinde ise henüz istenilen seviyelerin yakalanamadığını aktaran Kuyan, Enerji Piyasaları İşletme AŞ'de ticaret derinliliğinin artırılması gerektiğini söyledi.
Kuyan, 13 Kasım'da gaz ticaretinde derinliğin ve öngörülebilirliğin sağlanması adına neler yapılabileceğinin görüşüleceği ve kamu kurumlarının da katılacağı bir çalıştay düzenleyeceklerini aktardı.
Gaz ticaretinde öngörülebilirliği artıracak her türlü adımın atılması gerektiğini vurgulayan Kuyan, şunları kaydetti:
"Öngörülebilirliği artırmak için BOTAŞ'tan birkaç temel talebimiz var. Birincisi doğal gaz fiyatlarının hesaplanmasında kullanılacak bir formül oluşturulması. Şu anda BOTAŞ tarafında bu formül üzerinde çalışılıyor. İkincisi de aylık tarife değişikliklerinin son güne bırakılmadan, her ayın 23-25'i arasında açıklanması ki biz de ayın kalan günlerinde piyasa ile görüşüp farklı tedarikçilerden gaz alma fırsatlarını da değerlendirebilelim. Bir diğer talebimiz ise santrallerin gaz alım kontratlarının yılın son ayına bırakılmadan yapılması. Ekim-kasım ayları şirketlerin bütçe dönemleri olduğu için, şirketlerin gaz alım kontratlarını bu dönemde yapması, öngörülebilirliğini sağlaması açısından çok önemli. Gaz kontratı olmadan gelecek yılın bütçesini yapmanın bir anlamı yok."
