Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM), her çeyrek düzenli olarak gerçekleştirdiği İhracatçı Eğilim Araştırması'nın 2018 yılı 1. Çeyrek Gerçekleşme ve 2. Çeyrek Beklenti sonuçlarını açıkladı. Geçen yıl en çok ihracat gerçekleştiren firmalar ile TİM ve ihracatçı birliklerinin yönetim kurulu üyelerine yönlendirilen ankete 406 firmanın üst düzey temsilcisi katıldı.
Araştırmanın sonuçlarına göre, 2017 yılının son çeyreğinde firmaların cirolarında ihracatın payı yüzde 62,6 iken, 2018'in ilk çeyreğinde bu oran yüzde 66,2'ye çıktı.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, firmaların ihracata her geçen gün daha fazla önem verdiğini belirterek, "Bu artışta elbette kurlardaki yükselişin de etkisi var, ancak mikro düzeyde. Firmalarımızın ihracat yapma heveslerinin de son dönemde arttığına hep birlikte şahit oluyoruz. 2018’in ilk üç ayında ihracat gerçekleştiren 48 bin firmamızdan 3 bin 500'ü ilk defa ihracata başlayan firmalardan oluşuyor. Bu ihracatımızın sürdürülebilirliği için son derece önemli bir veri." ifadelerini kullandı.
İlk çeyrekte firmaların yarısından fazlasının üretim ve ihracatında artış yaşandığını aktaran Büyükekşi, en dikkat çekici artışın firmaların ihracat birim fiyatlarında yaşandığı bilgisini verdi.
Büyükekşi, önceki çeyrekte firmaların önemli bir kısmının birim fiyatlarında değişiklik yaşamadığını kaydederek, bu çeyrekte her 5 firmadan 2'sinin ihracat birim fiyatlarının arttığını bildirdi.
Petrol fiyatlarında ilk çeyrekteki artışın bu sektörle doğrudan veya dolaylı ilişkisi olan sektörlerde fiyat artışını beraberinde getirdiğini bildiren Büyükekşi, "Ancak her platformda dile getirdiğimiz Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşmaya daha fazla önem verildiğini eğitim, çalışma ve toplantılarımızda görüyoruz. Daha yenilikçi ürünlerle daha yüksek birim fiyatlarına ulaşarak, bu alanda Almanya, İtalya gibi ülkeleri yakalamak en büyük hedefimiz olmalı." değerlendirmesinde bulundu.
"Kur riskinden korunma yöntemlerinin bilinirliği sınırlı"
Büyükekşi, firmaların, 2. çeyrek sonunda doları 4,32 TL, avroyu 5,24 TL olarak tahmin ettiklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Önceki araştırmalarımızdan farklı olarak bu çeyrekte firmalarımızın tahminlerinde çok geniş bir yelpazede rakamlar görüyoruz. Kurların öngörülebilirliği, fiyatlama çalışmaları için en kritik konu. Bugün alınan siparişi üç ay sonra teslim edip ödemeyi altı ay sonra alacak bir ihracatçı, altı ay sonraki dolar kurunu tahmin edemediğinde fiyat vermesi de imkansız hale gelir. Nitekim son günlerde ekonomimiz ile bağdaşmayan bir kur dalgalanmasına şahit oluyoruz. Bu noktada ise kur riskinden korunma yöntemleri önem kazanıyor. Kur riskine karşı kullanılabilecek yöntemlerin kullanma ve bilinirliğinde bu araştırmada bir artış yaşandı, ancak yine de bu yöntemlerin bilinirliği son derece sınırlı. Bu konuda daha fazla çalışmalıyız."
"İlk çeyrek büyüme beklentisi yüzde 7, ikinci çeyrek yüzde 6,1"
Büyükekşi, Türkiye'nin güçlü büyüme performansının sürdüğünün altını çizerek, "İlk çeyrek büyümemiz yüzde 7 civarında olacak. Son dönemde verilen yatırım teşviklerinin katkısıyla bu performansın devam etmesini bekliyoruz. Araştırmamıza göre ihracatçılarımız da bizimle aynı görüşü paylaşıyor. Güçlü büyüme performansımızın ikinci çeyrekte yüzde 6,1 büyüme ile devam etmesini bekliyor." değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmaya katılan firmaların ortalama 18 ülkeye ihracat gerçekleştirdiğini, bu ülkelerden ikisinin yeni pazar olduğunu belirten Büyükekşi TİM olarak firmaları yeni pazarlara kanalize etmek için çalışmalara devam ettiklerini kaydetti.
Büyükekşi, daha çok pazarda faaliyet göstermek, firmaların riski dağıtmalarına ve gelirlerini daha düzenli bir hale getirmelerine vesile olduğunu belirterek, bu amaca yönelik olarak mayısta İhracat Pusulası portalını hayata geçirdiklerini anımsattı.
İhracat yapsın yapmasın tüm firmalara ve girişimcilere yeni hedef ülkeler önerdiklerini ifade eden Büyükekşi, bu ülkelerdeki rakiplerinin birim fiyatlarından ülkedeki vize uygulamalarına, fuarlardan ithalat vergisi oranlarına tüm bilgileri kendilerinin kullanımına sunduklarını bildirdi.
"Döviz kurları en önemli sorun"
Büyükekşi, ihracatta karşılaşılan sorunların ilgili çeyreğe ilişkin gelişmelere paralel olarak şekillendiğini kaydederek, "2018’in ilk çeyreğinde artış gösteren döviz kurları, firmalarımızın sorunlarında da önemli bir yer teşkil ediyor. Döviz kurları ile ilgili yaşanan sorunların oranı yüzde 36,4'ten yüzde 43,5'e yükseldi. Böylece döviz kurları en önemli sorun olarak karşımıza çıktı. Yine kurlara doğrudan bağımlı olduğu için lojistik maliyetleri, hammadde ve aramalı fiyatları ile enerji maliyetleri döviz kurlarının ardından sıralandı. Ancak kurlardaki oynaklığın bitmesi ile bu sorunlar önemli ölçüde ortadan kalkacak." ifadelerini kullandı.
İstihdam seferberliğinin devam ettiğini aktaran TİM Başkanı, ihracatçıların ilk çeyrekte ortalama 29 ilave istihdam sağladığını bildirdi.
Büyükekşi, ihracatçıların hedef pazarlarına değinerek, "Bu çeyrekte ilk beş hedef ülke ABD, Çin, Suudi Arabistan, Pakistan ve Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Bir önceki çeyrekte Avrupa ağırlıklı bir tablo hakimdi, şimdi ise ihracatçılarımızın Orta Doğu bölgesine daha fazla ağırlık vermeye başladıklarını görüyoruz." bilgisini verdi.
