Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), ocak-haziran dönemi taşıma istatistiklerini açıkladı. İhracat taşımaları 6 ayda yüzde 8 arttı. Ancak bu süre içinde yapılan 600 seferin 450 bini ülkeye boş döndü. Altı ayda boş girişler yüzde 11 arttı. UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, “İhracatımızın en fazla arttığı Ortadoğu ülkeleriyle ticaretimiz tek taraflı. Böyle olunca da araçlarımız boş geliyor. Boş dönüşler nedeniyle ihracat navlunları olması gerekenden daha yüksek. Taşıma dengeli hale gelse navlunlar da düşecek, ihracatçının maliyeti azalacak” dedi.
Ortadoğu’da büyük artış
Bölgesel olarak baktığımızda ise ilk 6 ayda yüzde 15 büyüme ile en ciddi artışın olduğu bölge Ortadoğu olmaya devam etti. İran yüzde 22 büyüme ile ihracat taşımalarımızın en çok arttığı ülkeler arasında yer almaya devam etti. Ancak ihracat artışında birinci sırayı yüzde 33 ile Beyaz Rusya aldı. Avrupa’ya yaptığımız ihracat taşımalarında ise yüzde 2 artış eğilimi devam etti. Doğu Avrupa’ya olan taşımalar daha istikrarlı görünmekle beraber, Güney Avrupa ülkelerinde de artış eğilimleri görülüyor, Özellikle İspanya’ya yüzde 16 oranındaki artış dikkat çekiyor. En önemli ihracat pazarlarından Almanya’ya ise 6 ayda yüzde 2 gerileme dikkat çekiyor.
Fatih Şener, ihracat taşımalarındaki artışa karşın Türk araçlarının ülkemize boş girişleri yüzde 11 arttığını dile getirdi. İlk 6 ayda kendi ülkemize 450 bin boş dönüş yaptık. Her ay ortalama 75 bin araç ülkemize boş dönüş yapıyor. 44 bin araç Irak’tan, 14 bin araç Suriye’den, 6 bin araç Azerbaycan’dan, 5 bin 500 araç Gürcistan’dan, 2 bin 500 araç İran’dan, 2 bin 300 araç Bulgaristan’dan boş dönüş yapıyor. Şener, "İhracatımızın en fazla arttığı Ortadoğu ülkeleriyle ticaretimiz tek tarafı. Böyle olunca da araçlarımız boş geliyor. Boş dönüşler nedeniyle ihracat navlunları olması gerekenden daha yüksek. Taşıma dengeli hale gelse navlunlar da düşecek, ihracatçının maliyeti azalacak. Suriye’ye mesela geçen yıl 170 bin taşıma yaptık ama bu taşımaları sınıra kadar yapabiliyoruz. Ayrıca Batıda Bulgaristan ve Romanya’da ise bu ülkenin taşımacıları taşıma yapıyorlar bizi geri gönderiyorlar. Yine İran’a yapılan taşımamız tek yönlü. Boş dönmek zorunda kalıyoruz” dedi.
İthalat taşımaları yüzde 15 arttı
İthalat taşımalarında geçen yıla göre Ocak-Haziran 2017 döneminde Türk araçları yüzde 15 artış ile 221 bin civarında ithalat taşıması gerçekleştirdi.
Türk araçların transit taşımaları, yüzde 22 arttı
Türkiye üzerinden yapılan transit taşımalarda Türk araçları geçen yıl Ocak-Haziran dönemine göre yüzde 22 artış ile 30 bin adet transit taşıma gerçekleştirdi. Türk araçları Transit çıkışlarda yoğunlukla Irak ve İran’a, ardından Gürcistan ve Azerbaycan’a taşıma gerçekleştiriyor. İran plakalı araçlar ülkemizden aylık 2 bin 500 adet transit taşıma gerçekleştirdi ve Ocak-Haziran toplamında 16 bin adet transit taşıma yapmış. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6 artış sağlandı.
Bulgaristan, Romanya, Gürcistan ve Azerbaycan araçlarının transit geçişlerinde düşüş yaşandı. En yoğun artış sağlayan ülkeler arasında Ukrayna dikkat çekiyor. Ukrayna taşıtları geçen yıl ilk 6 ayda 247 adet transit taşıma yapmışken 2017 yılı aynı döneminde 592 adet transit taşıma ile yüzde 140 artış sağlamış. Almanya taşıtları da yüzde 52 artış ile 1050 adet ile ilk 6 ay toplamında ülkemiz üzerinden transit taşıma gerçekleştirmiş.
Beyaz Rusya belgeleri tükendi
BDT ve Orta Asya ülkelerine bakıldığında; önceki dönemlerde Rusya’nın BDT bölgesine olumlu bir etki yaratacağı öngörülmüş olmasına rağmen henüz bölgesel olarak bir artış eğrisine geçilmediği dile getiriliyor. Bu duruma en büyük etken Gürcistan taşımalarında yaşanan yüzde 11 oranındaki düşüş görülüyor. Beyaz Rusya belgelerinin tükenmesinin de bir sonraki dönemlerde artış eğilimine olumsuz etkiler yaratacağı düşünülüyor.
Diğer tarafından olumlu bir gelişme olarak Rusya sorununun çözülmesi ile birlikte Türki Cumhuriyetlere olan taşımalarımızın gittikçe artışa geçtigi gözleniyor. İhracat taşıma pazarında Ocak-Haziran 2017 döneminde yüzde 79 Türk, yüzde 21 yabancı oranı gerçekleşti. Geçen ay yüzde 80 olan Türk payı yüzde 79’a düştü. Yabancı araçlar toplamda yüzde 3 artış sağladı. Türk araçlarının artış seyrinin yabancı araçların değişimine göre daha fazla olduğu düşünüldüğünde ilerleyen dönemlerde Türk paylarının tekrar artabilir. İhracat taşımalarında Irak Hariç tutulduğunda ise yüzde 71 Türk, yüzde 29 yabancı payı olduğu görülüyor. Irak hariç Türk araçları yüzde 4 büyüme sağladı.
Kaynak: Aysel YÜCEL / DÜNYA
