Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), ABD, Brezilya, Kanada ve Norveç'in dünya petrol piyasasında arzında sıkıntı yaşanmamasını sağlayacaklarını, 2020'ye kadarki süreçte bu ülkelerin global petrol talebinde büyümenin üzerinde bir arz artışı ortaya koyacaklarını bildirdi. Ancak IEA, 2020 sonrasında üretimin artması için daha fazla yatırım gerekeceğini de vurguladı.
IEA, bugün yayınladığı ve gelecek 5 yıla ilişkin piyasa analiz ve tahminlerine yer verdiği 'Oil 2018' raporunda, gelecek 3 yılda global petrol talebindeki büyümenin yüzde 80'inin tek başına ABD tarafından karşılanacağını, geri kalan talep artışının da Kanada, Brezilya, Norveç ve diğer IEA üyeleri tarafından kapatılacağını öngördü.
Düşen maliyetlere rağmen 2020 sonrasında arzda büyümenin devam etmesi için ek yatırımların gerekli olacağının savunulduğu Oil 2018 raporunda, "Petrol sektörü yatırımlarda 2015-2016'da yaşanan görülmemiş düşüşü henüz toparladı ve IEA, 2017 ve 2018'de ABD dışında petrol yatırımlarında çok az büyüme olmasını bekliyor" denildi.
"ABD, petrol piyasasına damga vuracak"
IEA Başkanı Fatih Birol, raporda yazdığı önsözde, "ABD gelecek 5 yılda global petrol piyasalarına damgasını vurmaya hazır. Daha önce de ifade ettiğimiz gibi global yatırım, resmi endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Tükenen petrol sahalarının yerine yenilerinin koyulması için daha fazla yatırım gerekecek. Dünyanın her yıl günlük 3 milyon varil petrol üretimini yerine koyması ve ayrıca güçlü talep büyümesini karşılaması gerekli" dedi.
Asya'daki ekonomik büyüme ve ABD'de petrokimya sektörünün etkisi ile global petrol talebinin 2023 yılına kadar günlük 104,7 milyon varile yükseleceğini tahmin eden IEA, Çin'in talepte büyümenin ana motoru olmaya devam edeceğini, ancak hava kirliliği ile mücadele politikalarının bu büyümeyi yavaşlatacağını da vurguladı.
Kaya petrolü devrimi
IEA, petrol talebindeki artışta ABD'nin öncülük ettiği kaya petrolü devriminin etkili olacağını belirtti. 2017'de günlük 13.2 milyon varil olan kaya petrolü üretiminin 2023'te günlük 17 milyon varile yaklaşacağı tahmin ediliyor.
Venezuela'nın petrol üretiminin son 20 yılda yarı yarıya azaldığına ve bu düşüşün devam etmesinin beklendiğine işaret eden IEA, bu üretim kaybının Irak tarafından telafi edileceğini öngördü. Ancak OPEC'in ham petrol üretim kapasitesinin 2023'e kadar sadece 750 bin varil/gün artacağını tahmin eden IEA, temel göstergeler değişmediği takdirde etkin global atıl kapasitenin 2023'te 2007'den bu yana görülen en düşük seviye olan yüzde 2.2'ye inmesinin beklediğini de ifade etti.