Trafik sigortası olmayan bir aracın yaptığı kazada zarar gören 3'üncü kişilerin ölümleri durumunda mirasçılarına, sakatlık veya iş göremezlik durumunda ise kendilerine tazminat ödeyen Güvence Hesabı'ndan yararlananların sayısı 2017 yılında 6 bini, tazminat ödemesi tutarı da 340 milyon lirayı geçti.
Güvence Hesabı verilerinden derlenilen bilgilere göre, trafik kazalarında meydana gelen yaralanma, sakat kalma ve ölüm gibi hallerde mağdur vatandaşların zararını karşılamak için kurulan hesaptan 2016 yılında 31 bin 160 dosya sahibine 312 milyon 150 bin 853 liralık ödeme yapıldı.
Söz konusu rakam 2017'de artış kaydederken, yılın tamamında 6 bin 116 kişiye toplam 340 milyon 483 bin 488 liralık ödeme gerçekleştirildi.
Yapılan tazminat ödemelerine kalem bazında bakıldığında, geçen yıl 98 milyon 68 bin 400 liralık "maddi" ödeme gerçekleştirilirken, bu tutar "ölüm ve defin" için 112 milyon 51 bin 876 lira, "maluliyet" için 128 milyon 196 bin 135 lira, "tedavi" için ise 2 milyon 167 bin 77 lira oldu.
Şimdiye kadar 152 binden fazla kişi yararlandı
Güvence Hesabı'nın devreye girdiği 1998 yılından bu yana toplamda 152 bin 153 kişiye 1 milyar 234 milyon 577 bin 951 liralık ödeme yapılırken, bu meblağın 357 milyar 132 bin 237 lirasını "maddi", 416 milyon 927 bin 248 lirasını "ölüm ve defin", 429 milyon 475 bin 632 lirasını "maluliyet", 31 milyon 42 bin 834 lirasını da "tedavi" kalemleri oluşturdu.
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Güvence Hesabı Müdürü Abdülkadir Küçük, mali bünye zafiyeti nedeniyle tüm branşlarda ruhsatları iptal edilen Hür Sigorta'nın 15 Mart 2015'te, Ege Sigorta'nın ise 7 Ağustos 2015'te yönetimlerinin Güvence Hesabı'na devredildiğini anımsatarak, "2016 yılında oluşan söz konusu yüksek rakam, bu devir işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Ancak dosya sayısı azaldığı için ve yeni hasar gelmediği için bu ödemelerde düşüş yaşanmaktadır. Ödenen dosya sayısı 2015 yılında 13 bin 339 iken, 2016 yılında 29 bin 534 olmuş ve 2017 yılında azalarak 3 bin 351'e düşmüştür. Muhtemelen 2018 yılında daha da düşecektir. Amacımız bu şirketlere ait hasar dosyalarını ödeyip bitirmektir." diye konuştu.
Küçük, geleneksel hasar ödemeleri olarak değerlendirilen sigortasız araçların vermiş olduğu zararlardan dolayı kişilere gelen bedensel zararların karşılanması incelendiğinde yapılan başvuruların 2016 yılında 5 bin 270 iken, 2017 yılında 6 bin 199'a yükselerek yüzde 18 artış kaydettiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Yapılan ödemeler ise 2016 yılında bin 626 dosya için 124 milyon 600 bin 927 TL iken, 2017 yılında 2 bin 765 dosya için 212 milyon 957 bin 871 TL'ye çıkarak yüzde 70 artış kaydetmiştir. Sigorta şirketleri için yapılan ödemelerin azalması nedeniyle 2017 yılında ödemeler azalmış gibi görünmektedir, ancak Güvence Hesabı'nın sigortasız araçlar için yaptığı ödemelerde bir azalma olmadığı gibi aksine daha önce bahsettiğim yüzde 70 artış yaşanmıştır."
Güvence Hesabı'nın kapsamı
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 14. maddesi gereği kurulan Güvence Hesabı, kapsamında bulunan sigortaları yaptırmayan araç ve iş yerlerinde meydana gelen kazalarda, kişilere gelebilecek yaralanma, sakat kalma ve ölüm gibi bedeni zararları karşılıyor.
Güvence Hesabı, ilk olarak 18 Ekim 1983'te Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2918 sayılı Karayolu Trafik Kanunu'nun 108'inci maddesi ile Garanti Fonu adı ile kuruldu. Aynı fon, 14 Haziran 2007 tarihli 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile Güvence Hesabı adıyla yeniden kuruldu ve kapsamı daha da genişletildi.
Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar; rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dahilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar; çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde kişiye gelen bedensel zararlar ile sigorta şirketinin mali bünye zafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar Güvence Hesabı kapsamında bulunuyor.
Ödenen bedensel zararlar ise "ölüm halinde, ölenin desteğinden yoksun kalanlara "Destekten Yoksun Kalma Tazminatı", "sakat kalma halinde Maluliyet Tazminatı", "yaralanma halinde ise Tedavi Tazminatı" şeklinde ödeniyor.
Güvence Hesabı kapsamındaki mevcut zorunlu sigortalar Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası, Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası ve Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası olarak belirleniyor.
Güvence Hesabı, ödediği tazminatın tahsili amacıyla Sigortacılık Kanunu'nun 14. maddesi ve Güvence Hesabı Yönetmeliği'nin 16. maddesi uyarınca zarar veren aracın işletenine, sürücüsüne, sigortacısına veya sigortacının iflas masasına rücu edebiliyor.
Hak sahiplerinin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halükarda 10 yıl içinde bizzat ve vekili vasıtasıyla Güvence Hesabı'na başvurmaları gerekiyor.
