Uluslararası Güneş Enerjisi Topluluğu Türkiye Bölümü (GÜNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Kutay Kaleli, güneş enerjisinde çatı montajı yapacak personelin sertifikalı ve alanında uzman olması gerektiğini belirterek, "Sahadan farklı olarak çatı güneş kurulumunda güvenlik ön plana çıkıyor. GÜNDER olarak bu amaca hizmet edecek Mesleki Yeterlilik Merkezi kuruyoruz." dedi.
Kaleli, elektrik tüketicilerinin çatılarına kuracakları sistemlerin ehil kişiler tarafından yapılmasına katkı sağlayacak Mesleki Yeterlilik Merkezi ve sektörü bekleyen gelişmelere ilişkin açıklamalarda bulundu.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda torba yasa tasarısının binaların çatı ve cephelerinde üretilecek ihtiyaç fazlası elektriğin satışında aboneler için vergi muafiyeti içeren maddelerinin dün kabul edildiğini hatırlatan Kaleli, çatı uygulamalarının mevzuat ve bu süreçler tamamlanıp uygulamaya geçmesiyle yaygınlaşacağını söyledi.
Şu anda binaların çatı ve cephelerine güneş enerjisinden elektrik üreten sistemlerin entegrasyonu için teknisyenlerde sertifika şartı aranmadığını belirten Kaleli, şöyle konuştu:
"Çatı ve cephe sistemlerinin yaygınlaşmasıyla güneş enerjisinde ekipman güvenliği şart olacağından, donanımlı kişileri çalıştıran firmalar kurulumlarda tercih edilecek. Yani, güneş enerjisinde çatı montajı yapacak personelin sertifikalı ve alanında uzman olması gerekiyor. Sahadan farklı olarak çatı güneş kurulumunda güvenlik ön plana çıkıyor, GÜNDER olarak bu amaca hizmet edecek Mesleki Yeterlilik Merkezi kuruyoruz. GÜNDER'in bu amaçla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğündeki bir laboratuvarda kuracağı merkez, 3-4 ve 5. seviye, yani teknisyen, tekniker ve mühendis seviyelerinde eğitim verecek bir sınav merkezi haline gelecek. Bu merkezden belgesi olmayan kişiler bu alanda tercih edilmeyecek. Mesleki eğitim alanında önemli bir eksiği giderecek olan bu uygulama sayesinde, tüketicilerin/abonelerin çatılarına kurdurdukları bu sistemlerin emniyetli ve ehil kişiler tarafından yapılması sağlanacak."
Kaleli, alanda çalışacak personelin, bu yılın ikinci yarısında hizmete girmesini hedefledikleri merkezde eğitim almış olmasının "yasal bir zorunluluk haline getirilmesi" için çaba harcayacaklarını vurguladı.
Kaleli, torba tasarıda apartman ve konutlarında ürettiği elektriği şirketlere satanların vergiden muaf esnaf kapsamına alındığını ancak düzenlemenin aylık mahsuplaşmayı öngördüğünü belirterek, bunun yazlıklarda güneşli sezonda üretilecek elektriğin kış aylarında satılabilmesine imkan tanıyacak şekilde "yıllık mahsuplaşmaya dönüştürülmesi" konusunda ısrarlı olacaklarını söyledi.
Çatıda üretilen enerjinin satışını elektrik dağıtım şirketlerinin de yapabileceğini dile getiren Kaleli, "Abonelerle ilgili bütün bilgi ellerinde. Dağıtım şirketlerinin buna niye ön ayak olacağını soracak olursanız, zaten elektriği satıyor kendileri çatıları da kiralayıp yatırımcı olabilir. Yani, dağıtım şirketlerinin yatırımcı olmasına engel bir durum yok." ifadelerini kullandı.
Biriktirilen kilovatsaatlerin ihtiyaç dahilinde kullanılmasına izin verilmesinin de seçeneklerden biri olabileceğini dile getiren Kaleli, "Toplam kapasitesi 10 kilovatı geçmemek üzere binaların çatı ve cephelerinde üretilen ihtiyaç fazlası elektriğin şebekeye satışında vergi kolaylığının yanı sıra 'para ile işimiz olmasın kilovatsaat biriktirelim' formülünü öneriyoruz. Biz ürettiğimiz elektriğin fazlasını satmayalım, bunun yerine insanlar birbirlerine bonus gibi biriktirdiği kilovatsaati devredebilsin. Böylece işlem yükü de hafifletilir." değerlendirmesinde bulundu.
Çatıdaki potansiyel 30 bin megavattan fazla
Kaleli, Türkiye'de yaklaşık 90 milyon civarında konut stoğu ve 10 milyonun üzerinde bina stoğu bulunduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Bu 10 milyon binanın içinde hastaneler, ticari alanlar, sanayi tesisleri ve konutlar yer alıyor. 10 milyon çatının sadece yüzde 3'üne çatı modeli güneş paneli uygulasak, çok abartmıyorum 300 bin çatı yapar. 300 bin çatının, ortalama 600 metrekare olduğunu düşünelim. Bir sanayi tesisinin çatısı bile bin metrekare ile 10 bin metrekare arasında değişebiliyor bu nedenle ortalama 600 metrekareden hesaplıyoruz. 180 milyon metrekare alan, bir panel 1,6 metrekare olursa, 112 milyon panel demek. Bunu 270 vatla çarparsak, 30 bin megavat potansiyel eder. Bu 90 milyonun sadece yüzde 3'ü. Bunlara ulaşmak tabii ki istenilen durum ancak bizim için yüzde yarım, yüzde 1 de iyi hedeflerdir. Oraları görebilirsek, bunlar iyi rakamlar. Kısaca, Türkiye istesin, çatı güneş sistemleri ile ilgili yasa çıksın, yılda bin megavatı hiç sorunsuz kurarız."
Türkiye'de çok ciddi mühendislik, tedarik ve inşaat firmaları olduğuna işaret eden Kaleli, "Son üç yılda 250 megavat üzeri iş yapan çok sayıda firma var. Bu firmalar da mutlaka çatı pazarlarını hedefleyeceklerdir. Türkiye'de çatı kurulumlarına bayilik ağı, know-how sahibi büyük firmaların öncülük edeceğini düşünüyorum." diye konuştu.
Kaleli, şu anda 3,4 bin megavat kurulu güce ulaşan güneş enerjisi sektörünün iyi yönde ilerlediğini ve 2023 için hedeflenen 10 bin megavat düzeyinin 2021'lerde yakalanmasının mümkün olduğunu da sözlerine ekledi.
