Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliğinin (TESKOMB), kooperatif takibine intikal etmiş ortak borçların yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışma yaptığını bildirerek, "Düzenlemeye göre, 31 Temmuz 2017 tarihinden önce kredi borcu kooperatif takibine intikal eden esnaf ve sanatkarlar, 29 Eylül 2017'ye kadar başvurmaları halinde yeniden yapılandırmadan faydalanacaklar." dedi.
Tüfenkci, TESKOMB'da düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'deki yaklaşık bin kredi kefalet kooperatifiyle yaklaşık 1 milyon 700 bin esnaf ve sanatkara hizmet verildiğini söyledi.
Hükümet olarak, ekonomik ve sosyal hayatın temel direği esnaf ve sanatkarlara her zaman büyük önem verdiklerini vurgulayan Tüfenkci, "2002 yılında, esnaf ve sanatkarlarımız yüzde 47 faiz oranıyla kredi kullanıyorken bugün sıfır faizle kredi kullanabilmektedir. Sadece biz faiz oranlarını sıfırlamakla kalmadık, kredi üst limitlerini de 5 bin liradan işletme kredileri için 150 bin liraya, yatırım kredileri için ise 300 bin liraya çıkardık. 2002 yılında, esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerden kooperatiflerce net yüzde 9 kesinti yapılırken, bugün bu oran yüzde 3'e indirilmiştir. 2002 sonunda 402 kooperatif kredi kullandırabilirken, bugün itibarıyla bu sayı 898'e yükselmiştir." diye konuştu.
Geçen yıl önceki yıllardan devir hariç, esnaf ve sanatkara yaklaşık 12 milyar 38 milyon lira kredi kullandırıldığını hatırlatan Tüfenkci, 2016'nın zor bir yıl olmasına rağmen Halkbank ve kooperatiflerin esnafın yanında olduğunu dile getirdi.
Tüfenkci, bu yıl içinde 31 Temmuz'a kadar, geçen yıllardan devir hariç, esnaf ve sanatkara yaklaşık 6 milyar 628 milyon lira kredi kullandırıldığını bildirerek, "2002 yılı sonu itibarıyla 63 bin 520 esnaf ve sanatkarın kullandığı kredi bakiyesi tutarı 154 milyon lirayken bugün 446 bin 323 esnaf ve sanatkarın yaklaşık 22 milyar lira kredi bakiyesi bulunmaktadır. 2002'den 31 Temmuz 2017'ye kadar 1 milyon 526 bin 946 esnaf ve sanatkarımız faiz indirimli kredilerden faydalanmıştır. Bir başka ifadeyle kredi kullanan esnaf ve sanatkar sayısı yaklaşık 7 katına, kredi miktarı ise 140 katına çıkmıştır." ifadesini kullandı.
Her yıl, merkezi bütçeye esnaf ve sanatkarlara kullandırılacak kredilerin faiz maliyetlerini karşılamak için ödenek ayrıldığına değinen Tüfenkci, 2017 yılı bütçesi için ise 1 milyar 257 milyon lira ödenek ayrıldığını ve bu rakamlar çerçevesinde, Halkbankası'nın oluşturacağı potansiyel kredi hacminin 32 milyar liraya ulaşmasının beklendiğini aktardı.
Esnaf 15 Temmuz'da ekonomiye sahip çıktı
Tüfenkci, esnaf ve sanatkarın 15 Temmuz'da gece meydanlarda demokrasiye, gündüz iş yerlerinde ekonomiye sahip çıktığına işaret ederek, "15 Temmuz'dan sonra bazı esnaflarımızın sıkıntıya girdiğini gördük. Hükümetimiz her zaman olduğu gibi bu sıkıntılı günlerinde de esnaf ve sanatkarın yanındaydı." dedi.
TESKOMB'un kooperatif takibine intikal etmiş ortak borçlarının yeniden yapılandırılmasına yönelik bir çalışma yaptığını açıklayan Tüfenkci, şöyle konuştu:
"Bu çalışmayla, TESKOMB'a bağlı kredi kefalet kooperatiflerine borçları bulunan esnaf ve sanatkarımızın bu borçları yapılandırılsın, esnafımız 2017 yılına, yeni bir moral ve enerjiyle devam etsin istedik. Bu yapılandırmanın kamunun alacaklarıyla bir ilgisi yok, bu TESKOMB'un alacaklarıyla ilgili. 8 Ağustos itibarıyla TESKOMB'a bağlı kooperatiflerce uygulamaya başlanacak bu düzenlemeye göre, 31 Temmuz 2017 tarihinden önce kredi borcu kooperatif takibine intikal eden esnaf ve sanatkarlar, 29 Eylül 2017'ye kadar başvurmaları halinde yeniden yapılandırmadan faydalanacak."
Tek ödemede faiz alınmayacak
Tüfenkci, borç (asıl alacak) tutarını bir kerede ödeyenlerden hiçbir faiz alınmayacağına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Borcun 12 aya kadar taksitlendirilmesi talep edildiği takdirde, asıl alacak tutarına taahhüt tarihinden itibaren yüzde 8 faiz oranı üzerinden 12 aylık basit faiz hesaplanacak. Asıl alacak tutarı ile hesaplanan faiz tutarı toplamı (yapılandırmaya esas borç tutarı) 12’ye bölünerek ilk taksit peşin tahsil edilecek. Borcun 24 aya kadar taksitlendirilmesi talep edildiği takdirde, asıl alacak tutarına taahhüt tarihinden itibaren yüzde 12 faiz oranı üzerinden 24 aylık basit faiz hesaplanacak. Asıl alacak tutarı ile hesaplanan faiz tutarı toplamı (yapılandırmaya esas borç tutarı) 24'e bölünerek ilk taksit peşin tahsil edilecek."
Tüfenkci, 2016 yılında yapılan düzenleme kapsamında borcu yapılandırılan ve halen taksit ödemeleri devam edenlerin borçlarının yeniden yapılandırılmayacağını belirterek, "Ancak borcu yapılandırılan ve şartları ihlal ederek yapılandırılması bozulmuş olanların talepte bulunmaları halinde bu düzenleme kapsamında borçları yeniden yapılandırılacak. 15 Temmuz darbe girişimi sırasında şehit ve gazi olanlarımız ile 1 ve 2'nci derece yakınlarının asıl alacak tutarını oluşturan borçlarına hiçbir faiz hesabı yapılmadan 48 aya kadar taksitlendirme yapılacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Söz konusu uygulamadan 200 bin 919 esnaf ve sanatkarın yararlanabileceğini belirten Tüfenkci, böylece kooperatif ortağı esnaf ve sanatkarların 786 milyon lirayı bulan anapara borçlarının yeniden yapılandırılacağını kaydetti.
Tüfenkci, 204 milyon lirayı bulan gecikme cezası borcunun silinmesine de imkan sağlandığına ve bu durumdakilere yürütülen icra işlemlerinin de sonlandırılarak yeniden finansmana erişim imkanı getirildiklerini vurguladı.
Öte yandan, bir basın mensubunun "Cilvegözü Sınır Kapısı'ndaki yavaşlatmaya" ilişkin sorusu üzerine Tüfenkci, "Yakından gözlüyoruz, oradaki duruma göre ileriki günlerde tekrar değerlendireceğiz." diyerek sözlerini tamamladı.
"TESKOMB esnafın yol arkadaşı"
TESKOMB Genel Başkanı Abdülkadir Akgül de birlik olarak yarım asırdır esnaf ve sanatkarın yol arkadaşı olduklarını söyledi.
Akgül, bugüne kadar esnaf ve sanatkara 65 milyarı liralık tutarı destek olarak kullandırdıklarını bildirerek, "Türkiye'de faiz denen bir bela var. Bizim de elimizde olmayan banka uygulaması olan bir temerrüt faizi var. Bu kanunu kaldırmak için uğraşsak da kaldıramıyoruz ancak her iki yılda bir biz bunları affediyoruz. Bugüne kadar hiçbir esnaf kefalet kooperatifi temerrüt faizi kullanmadı. Bugün de icranın kapısına dayandığı çok sayıda esnaf ve sanatkarı kurtarmak üzere buradayız." ifadelerini kullandı.
Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan ise bankanın bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da esnafın yanında olacağının altını çizerek, "Esnaf ayaktaysa Türkiye ayakta, bunun farkındayız." dedi.
