Bir kısmı olumlu düşünceler içeren bu çabaların bir kısmı da, hiç bir gerçeğe dayanmayan, pratik hiç bir anlamı bulunmayan; sektörel değil, bireysel çözüm öngören fikirler.
SEKTÖRÜN zor günler geçirdiği konusunda herkes hemfikir... Bunun için çeşitli çözüm arayışları var. Bir kısmı olumlu düşünceler içeren bu çabaların bir kısmı da, hiç bir gerçeğe dayanmayan, pratik hiç bir anlamı bulunmayan; sektörel değil, bireysel çözüm öngören fikirler. Peki neden bu çabalarda başarılı olunmuyor? Sebebi bence bazı gerçeklerin gözardı edilmesi...
Eğri oturup doğru konuşalım. Bu ortamda, işini daha iyi hâle getirmek istemeyen var mı? Tabii ki önce mevcudu korumak...
Ama; herkesin esas fikri, daha iyi olmak
Ne demek daha iyi olmak?
Daha iyi olmak; daha çok otobüs işletmek, daha çok hatta çalışmak, daha çok sefer yapmak, otobüsleri daha dolu kaldırmak, daha çok yolcu taşımak, daha çok para kazanmak demek değil mi?
Samimi olalım, bunları istemeyen var mı?
Peki herkes istediğine göre, herkes de bunun gereğini yapacak.
Yani otobüsçüyü, yolcuyu kendine çekecek yeni hatlar ve seferler açacak.
Bütün bunları da başkasına karşı yapacak
Zaten herkes de bunu önceden yapmış ya da halen yapmakta değil mi? Herkes ticarette başarılı olmak isteyince, kazancın gereği olarak başkalarıyla rekabet halinde olunacak.
Bu, işin kaçınılmaz tarafı... Kimse “kötüsü bir yana, gerçek rekabeti bırakalım” falan demesin. Ancak mevcut durum lehine olanlar, bu rekabetten zarar görecekler ise biraz korkabilirler. Mevcut durumu kötü olanlar ise, rekabeti tek çare görürler. Rekabet etme gücü ve becerisi olmayanlar da tıpkı durumu iyi olanlar gibi rekabetsizlikten umutlu olabilirler.
Nedir rekabet? Rekabet, aynı paraya daha iyi mal veya hizmet sunma ya da aynı mal veya hizmeti daha ucuz veya daha ödeme kolaylığı olan şekillerde sunmaktır.
Kabul etmek gerekir ki; herkes de bunu yapmaya çalışıyor. Bazılarının özellikle de hizmeti daha iyi olanların menfaati, farklı hizmetlerin aynı paraya satılmasındadır. Bunlar “fiyatta değil, hizmette yarışalım” derler.
Bir kere şu bilinmeli ki; hizmette yarışmak, yeni ve daha iyi hizmetleri getirmek yani “yeni maliyet kapıları açmak”tır.
Hani hep bizim şikâyetçi olduğumuz yüksek maliyetlerin daha da yükselmesi demektir.
Bunun başka şekli yok
Peki, fiyatta yarışmak iyi mi?
Eğer bir hizmeti daha ucuza mâl ediyorsanız, yani birşeylerden kısıp, bazı hizmetleri vermeyerek mâliyetleri düşünüyorsanız, yani geliri az olanlara göre daha mütevâzı bir hizmet sağlıyorsanız; fiyatı düşünmeniz, böylece fakir yolcuyu çekmeniz normaldir, hatta buna mecbursunuz.
Peki esas yanlış nerede?
Farklı hizmetleri aynı fiyatta yarıştırmak kadar, iyi olan hizmetleri gerçek fiyatına satmamaktır yanlış olan. Sektörde hizmeti ile övünen, bunu duyurup yolcu çekmeye çalışanlar; eğer samimi iseler, eğer sektörün dengesini, menfaatini düşünüyorlarsa, mutlaka bu hizmetlerin artan mâliyeti ile uyumlu daha yüksek bir fiyat uygulamalıdırlar. Aksi halde 80 kiloluk bir güreşçinin, 60 kiloluk bir güreşçi ile aynı sıklette güreşmesi isteği geçerli olur ki; bu da haksızlıktır.
Şu da olabilir: İyi hizmet verenler, bu hizmeti yüksek mâliyet ödemeden sağladıklarını söyleyebilir. Pek samimi değil ama eğer doğruysa, bunların düşük fiyattan şikâyetleri de olmamalı.
Artık hizmetleri tümüyle azaltmak suretiyle mâliyet tasarrufu gibi düşünceler hem uygulanmaz, hem de uygulamak doğru olmaz.
Talep edenden parasını alıp kâr edebileceğimiz hizmetleri niye vermeyelim?
Sonuç olarak diyebilirim ki; sektörümüzde farklı hizmet düzeylerinde taşımacılık yapmak ve hizmetlerin arttığı oranda daha yüksek fiyat uygulamak gerekiyor. Büyükler, kendi fiyatlarına getirmek için küçükleri zorlamak yerine, bir adım önce çıkmalıdırlar.
Unutmayınız ki; günümüzde mal ve hizmetlerde ve tabii ki satışta farklılık esastır.
