Elektrikte kayıp-kaçak oranının yüzde 8'in altına indirilmesi, tüketicilerin en az yüzde 80'inin akıllı sayaç kullanmasının sağlanması, küçük ölçekli ve yenilenebilir kaynaklı üretimin desteklendiği bir dağıtım şebeke altyapısının geliştirilmesi için Türkiye'nin orta ve uzun vadeli yol haritası belirlendi.
Anadolu Ajansının (AA) Global İletişim Ortağı olduğu 6. Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler Kongre ve Fuarı'nda (ICSG 2018) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) başkanlığında, Türkiye'nin akıllı şebeke sistemlerine geçişinin altyapısını oluşturacak "Türkiye Akıllı Şebekeler 2023 Vizyon ve Strateji Belirleme Projesi-TAŞ 2023"ün tanıtımı için toplantı yapıldı.
Toplantıya, EPDK eski başkan yardımcısı ve ICSG İstanbul 2018 Yürütme Kurulu Başkanı Mehmet Ertürk, Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen, Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Arslan ve projede danışmanlık yapan AF Mercados Türkiye Ülke Müdürü Serhat Can katıldı.
Türkiye'nin akıllı şebekelere geçiş sürecinde izlenecek yol haritası, 21 elektrik dağıtım şirketinin her birine mevcut durumun tespit edilebilmesi için binden fazla soru sorularak hazırlandı.
Söz konusu şirketlerin yanıtlara göre sektördeki temel sorunlar şöyle sıralandı:
"Akıllı şebeke proje takibinin yapılamaması, pilot uygulamaların yeterli saha tecrübesi oluşturacak ölçekte olmaması, sektördeki en iyi uygulamaların ve tecrübelerin paylaşılacağı daha etkin platformların eksikliği, güç sistemleri ve dijital teknolojileri harmanlayacak insan kaynağı ihtiyacı, kurumsal entegrasyonla ilgili uygulama eksiklikleri, büyük ölçekli verinin ve kalitesinin etkin bir şekilde yönetilmemesi, büyük veriden karar süreçlerinde yeterince yararlanılamaması ve şebeke durumsal farkındalık ve uzak müdahale altyapılarının yeterince yaygınlaşmaması."
Sorunların tespit edilmesinin ardından, dağıtım şirketlerine 2020'ye kadar kendi öznel koşullarına göre orta ve uzun vadede akıllı şebekelerle ilgili ihtiyaçlarını belirlemeleri ve bu alanda ne yapmak istediklerine ilişkin bir çalışma yürüterek EPDK'ya sunmalarının önerilmesine karar verildi.
Kayıp-kaçak yüzde 8'in altına düşecek
Böylece, ilk etapta TAŞ 2023 kapsamında 2021-2025 dönemini kapsayan bir yol haritası ortaya çıkarılacak, sonrasında ise 2035 hedeflerine ulaşılması için hangi çalışmaların yapılacağı kararlaştırılacak.
Projenin 2035 hedefleri doğrultusunda, yerli ve ulusal çapta kullanılan bir sayaç haberleşme protokolünün oluşturularak müşterilerin asgari yüzde 80'inin akıllı sayaç kullanmasının sağlanması, akıllı sayaç ve haberleşme ünitesi tedarikinin yüzde 90'ın üzerinde yerli kaynaklarla sağlanması, küçük ölçekli, dağıtık ve yenilenebilir kaynaklı üretimin desteklendiği bir dağıtım şebeke altyapısının geliştirilmesi, çatı/bina tipi güneş panel sayılarının milyon mertebesine ulaşmasını ve şebekeye entegrasyonunu destekleyecek altyapının oluşturulması, ülke kayıp-kaçak oranının yüzde 8 seviyesine indirilmesi sağlanacak.
Aynı zamanda, 50 milyonu aşacak abonenin en az yüzde 80'inin akıllı ölçüm altyapılarına ve yüzde 40'ının piyasa katılımına dahil edilmesi, depolama ünitelerinin mikro düzeyde yaygınlaşarak günlük tüketim profillerine olumlu katkı yapması, siber saldırılar ve doğal afetlere dayanıklılığının oluşturulması, gelişmiş şebeke ekipman ve teknolojilerinin kullanılarak her alanda verimliliğin artırılması da hedefleniyor.
Faydası maliyetinden fazla olacak
Ertürk, toplantıda yaptığı konuşmada, akıllı şebeke dönüşümüyle sağlanacak faydanın maliyetin üzerinde gerçekleşmesinin en temel kriter olduğunu, maliyetin düşük olduğu bir çerçevede bu teknolojilerin uygulanacağını söyledi.
ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen de bu projenin kendilerine ek yükümlülükler getirdiğini ve en önemli amacın nihai kullanıcıların memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak ve sistemi daha ölçülebilir hale getirmek olduğunu ifade etti.
