Avrasya bölgesinde engelleri kaldırarak ticareti geliştirmek ve küresel pazarlarla bütünleşmeyi teşvik etmek amacıyla Türkiye, Pakistan ve İran'ın kurduğu Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın (EİT) 13. Zirvesi, bölgesel iş birliğinin geliştirilmesi için yeni hedeflerin belirleneceği "2025 Vizyonu" gündemiyle yarın Pakistan'ın başkenti İslamabad'da toplanıyor.
Enerji ve doğal kaynaklar açısından dünyanın stratejik bölgesinde yer alan EİT'e üye ülkelerin mevcut potansiyelinin ticaret hacmini artırabilecek nitelikte olduğu ancak bunun için 2003'te imzalanan EİT Ticaret Anlaşması'nın (ECOTA) uygulanmasının önündeki engellerin kaldırılması gerektiği ifade ediliyor.
Türkiye, Avrasya'da kalkınmayı ve örgütün kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek amacıyla kurulan ECO Bank'ın güçlendirilmesi ve üye sayısının artırılmasını istiyor.
Yarın İslamabad'da yapılacak 13. EİT Zirvesi'ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılacak.
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın da katılmasının beklendiği zirveye, Pakistan'ın ayrıca konuk ülke olarak Çin'i davet ettiği biliniyor. Çin'in, Dışişleri Bakan Yardımcısı seviyesinde zirveye katılacağı tahmin ediliyor.
İran, Pakistan, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Afganistan'ın devlet veya hükümet başkanları düzeyinde katılım sağlamasının beklendiği zirve kapsamında bugün de Dışişleri Bakanları Toplantısı yapılacak. Toplantıda Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil edecek.
"2025 Vizyonu" görüşülecek
13. EİT Zirvesi'nde dönem başkanlığı İran'dan Pakistan'a geçecek. Teşkilatın 2015'ten bu yana Genel Sekreterliği bir Türk tarafından yürütülüyor.
Zirvede, gelecek 10 yıllık süreçte ticaret, ulaştırma, enerji, turizm, kalkınma, sosyal refah ve çevre alanlarında yeni hedefler belirlenerek "2025 Vizyonu" onaylanacak. Ana gündem maddesinin ticaret, ulaştırma ve enerji hatlarının birbirine bağlanmasının olacağı toplantıda, son zirvenin yapıldığı 2012'den bu yana teşkilatın kaydettiği aşama üzerinde de durulacak.
EİT'in son liderler zirvesi, 2012'de Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de gerçekleştirilmişti.
Yüz ölçümü 7 milyon kilometrekareyi kapsayan, yaklaşık 450 milyon nüfusa sahip üye ülkelerin, büyük çoğunluğu Müslüman ve tarihi, kültürel ve etnik olarak da ortak paydaları bulunuyor.
Teşkilatın ana hedefleri ekonomik serbestleşme yoluyla üye ülkelerin sürdürülebilir kalkınmalarını sağlamak, ticaretteki engellerin aşamalı olarak kaldırılması, bölge içi ticaretin ve bölgenin dünya ticaretinden aldığı payın artırılması ve üye ülkelerin dünya ekonomisiyle bütünleşmesinin sağlanması, bölgesel ve uluslararası organizasyonlarla iş birliğini yaygınlaştırmak, üye ülkeleri birbirine ve dünyaya bağlayan ulaşım ve telekomünikasyon altyapılarını güçlendirmek, doğal kaynaklar ile tarım ve sanayi potansiyelini etkin bir şekilde değerlendirmek olarak belirlendi.
Bu arada, KKTC, teşkilatta gözlemci ülke konumunda bulunuyor. Bu durum, KKTC'ye uluslararası arenada görünürlük sağlıyor.
Ticaret hacmi hedefin altında
Avrasya'nın kalbindeki doğal kaynaklar açısından zengin olan EİT üyesi ülkeler arasında ticaret hacmi 2014 rakamlarına göre yüzde 10 seviyesinde. Söz konusu oran, 2010'daki Liderler Zirvesi'nde 2015 için hedeflenen yüzde 20'lik ticaret hacminin çok altında bulunuyor.
Üye ülkelerin dünya ile yaptığı ticaret hacmi, teşkilat içindeki ülkelerle yaptığı ticarete göre düşük kalıyor. ECOTA, üye ülkeler arasında ticaret hacmini artırmayı amaçlıyor. Türkiye'nin çabalarına karşın bunun için bugüne kadar siyasi bir çaba gösterilmezken, özellikle Orta Asya'da daha küçük ekonomiler olan üye ülkelerin, ticarette hala korumacı bir yapıya sahip olması kapasitenin yükseltilmesi önündeki engellerden biri olarak görülüyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Liderler Zirvesi'nde , ECOTA'nın uygulanabilmesi için çağrı yapması bekleniyor. ECOTA'nın fiilen hayata geçmesiyle mevcut potansiyellerini kullanma kapasitesi artacak olan üye ülkeler arasındaki ticaret hacmi de hedeflenen seviyeye ulaşabilecek.
Türkiye, Avrasya bölgesinde kalkınmayı ve örgütün kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek amacıyla ECO Bank'ın güçlendirilmesi ve teşkilattaki her ülkenin üye olmadığı ECO Bank'ın üye sayısının artırılmasını istiyor.
Pakistan'daki zirve ekonomik, ticari ve siyasi dengelerin değiştiği son yıllarda bölgedeki mevcut potansiyelin kullanılır hale getirilmesini sağlamayı amaçlarken, Türkiye de dünya siyasi, ticari ve ekonomik alanlarında giderek önemin artan Avrasya'daki bu mevcut potansiyelin bir an önce harekete geçirilmesini istiyor.
