Dünyada her gün 1.900 kişi antibiyotiklere dirençli hastalık ve enfeksiyonlardan hayatını kaybediyor. Bu yılda 700 bin kişi demek. İngiltere'de yapılan Antimikrobiyal Direnç (AMR) İncelemesi'ne göre AMR kaynaklı ölümler, bu yüzyılın ortalarına gelindiğinde yılda 10 milyona kadar yükselebilir.
Söz konusu rakam, bu yıl kanserden dolayı hayatını kaybetmesi beklenen kişi sayısından fazla. Uzmanlara göre, antibiyotik direncinden kaynaklanan ölümler yakın dönemde ekonomi üzerinde ciddi bir baskı oluşturacak.
G20 Liderler Zirvesi'ne de konu oldu
7-8 Temmuz'da gerçekleşen G20 Liderler Zirvesi'nde hazırlanan bildirgede AMR konusuna da atıfta bulunuldu. Bildiride insanlarda, hayvanlarda ve çevre üzerinde antimikrobiyal direncin etkilerinin en aza indirilmesine yönelik ulusal eylem planlarının ortak bir çerçevede oluşturulmasının ve uygulanmasının önemine dikkate çekildi. Bildiride yeni nesil antibiyotik Ar-Ge'sinin desteklenmesine ve artırılmasına yönelik uluslararası Ar-Ge İşbirliği Merkezi çağrısı yapıldı.
G20 bildirgesinde konuya geniş yer verilmesinin nedeni dünya ekonomisi üzerinde yarattığı tehdit. Antibiyotiğe artan direnç oranı sonucu 2020 ve 2030 yıllarında küresel GSYİH'nin sırasıyla yüzde 0.5 ve yüzde 1.5 düşmesi bekleniyor.
2014'te dönemin İngiltere Başbakanı David Cameron tarafından yönetilen bir komisyon tarafından hazırlanan ve 2016 yılında yayınlanan AMR raporuna göre, hiçbir tedbir alınmadığı taktirde, 2050 yılında küresel GSYİH'nın yüzde 2-3.5 oranında azalması ve 60-100 trilyon dolarlık bir küresel ekonomik kayıp yaşanabileceği uyarısı yapılıyor.
Terör ve grip salgını kadar tehlikeli olabilir
David Cameron tarafından projeye başkanlık etmesi için atanan ve geçtiğimiz yıl İngiltere Hazine Bakanlığı görevinden istifa eden Goldman Sachs eski ekonomisti Jim O'Neill, bu rapor ile küresel politika yapıcıların dikkatini konuya çekmeyi hedeflediklerini söyledi. O'Neill mevcut kurumlara bırakılması halinde çözüm bulmanın zor olduğunu ve G20'nin konuya eğilmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Türkiye tüketimde en üst sıralarda
Benzer açıklamalarda bulunan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Margaret Chan, AMR'nin artma hızını 'ağır çekim tsunami'ye benzetirken, İngiltere Kamu Sağlığı İdaresi Başkanı Sally Davies, AMR'nin ülkesi için terör ve grip salgını kadar tehlikeli boyut aldığı uyarısı yaptı.
AMR'nin hızının artmasında en büyük etken insan ve hayvanlarda aşırı antibiyotik kullanımı. Washington DC merkezli Hastalık Dinamikleri Merkezi'nin hazırladığı raporda, küresel antibiyotik kullanımının 2000-2010 arasında yüzde 30 artış gösterdiği belirtildi. Artışın büyük bir kısmı Çin, Brezilya, Rusya, Hindistan (BRIC) ülkelerinden kaynaklandı. 2010-2011 yıllarında ABD'de her 1000 kişiden 506'sına antibiyotik reçetesi yazılırken, bunlardan 153'ünün gereksiz olduğu ifade ediliyor.
Dünyada verisi olan ülkelere göre Türkiye, antibiyotik tüketim seviyesinin en yüksek olduğu ülkelerden. 2015 yılı verilerine göre Türkiye, Yunanistan ve Fransa OECD ülkeleri arasında antibiyotik kullanımında ilk sıralarda. Ayrıca antimikrobiyal direnç oranlarının en yüksek olduğu ülkeler arasında bulunuyor.
