Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin`in üst düzeye ulaşan hava kirliliğiyle mücadele politikaları enerji sektöründe önemli bir dönüşüme neden oluyor. Şimdiye kadar dünya petrol piyasası üzerinde büyük etkileri olan ve yüklü alımlarıyla petrol fiyatlarının şekillenmesinde pay sahibi olan Çin şimdi de küresel sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) piyasasında önemli bir oyuncu haline geliyor.
Temiz enerji kullanımı stratejisi kapsamında kömürden uzaklaşan Çin'in doğalgaz ve LNG'ye yönelmesi Asya'da fiyatları son üç yılın en yüksek seviyesine çıkardı. Asya'da Ocak vadeli spot fiyatlar 10.50 $/ mmBtu seviyesine çıktı. Şubat kontratları da neredeyse aynı seviyeden işlem görüyor. Fiyatların yükselmesinde Güney Kore ve Japonya'nın talebiyle, geçtiğimiz günlerde Avrupa'nın arzında meydana gelen aksama da etkili oldu.
Yıllık talep 265 milyon ton
LNG piyasası hava kirliğiyle mücadele eden Çin'in etkisiyle hızlı bir büyüme trendine girdi. Şu an droğalgaz piyasasının yüzde 10'u büyüklüğe erişen LNG 190-2011 döneminde yıllık ortalama yüzde 8 büyüme hızıyla 72 milyar metre küpten (bcm) 327 bcm seviyesine gelmişti. 2011-2015 döneminde ise yatay bir seyir izlemişti. 2016 yılından itibaren ise Çin'in talebiyle LNG pazarında büyüme yeniden hızlandı. Dünyada geçtiğimiz yıl LNG talebi 2016'da 265 milyon tonlanla yaklaşık 500 milyon hanenin bir yıllık enerji ihtiyacını karşılamaya yetecek seviyeye ulaştı. Çin'in LNG ithalatı yüzde 20 artarak 27 milyon tona çıktı. Böylelikle Çin küresel LNG ithalatı içindeki payı yüzde 10'u aştı. Diğer yandan ülkenin kömür ithalatının artış hız kestiği görülüyor. Ocak-ekim döneminde ithalat 226 milyon tonla geçen yıla göre daha az artış gösterdi. Çevre kirliliğinin alarm Başken Pekin ve yakınındaki bölgeler 2020 yılına kadar kömür tüketimlerini 300 milyon ton aşağı çekmeyi planlıyor.
Asya, en büyük ithalatçı bölge
Asya geçtiğimiz yıl 48.6 milyon tonluk ithalatıyla Avrupa'yı geride bırakarak dünyada en büyük ithalatçı bölge oldu. Şu an dünyanın en büyük LNG ithalatçıları yıllık 85 milyon tona yakın alımıyla Japonya ve 33 milyon tonu aşan ithalatıyla Güney Kore. Çin, LNG ithalatında yüzde 10.5 civarındaki payı ile 3'üncü sırada bulunuyor. Yıllıkithalatı 6 milyon tona yaklaşan Türkiye'nin küresel LNG ithalatındaki payı 2016 itibariyle yüzde 2.2.
Boston Consulting Group, talebin yükseliş bölgesinde kalmaya devam edeceği tahmininde bulunuyor ve temel senaryosuna göre 2015-2025 yılı arasında talebin 559 bcm düzeyine çıkacağını öngörüyor. Sadece Çin ve Hindistan'ın alımlarının ise 133 bcm'ye çıkacağı tahmin ediliyor.
Niş LNG pazarları doğuyor
Son yıllara kadar LNG pazarında Japonya, Güney Kore, Avrupa gibi beli başlı oyuncular vardı. Bunlar düşük riskli ve uzun vadeli kontratların yapıldığı ülkeler. Ancak son 10 yılda yeni talyep kaynakları ortaya çıktı. 190'da LNG ithal eden ülke sayısı 9 iken, 2015 yılında bu sayı 31'e yakseldi. 2014-206 arasında ise beş yeni pazar doğdu; Mısır, Pakistan, Ürdün, Letonya ve Polonya. Bu beş ülkenin geçtiğimiz yıl toplam talebi İspanya ve İtalya'nın talebini yakaladı. 2025 yılına kadar başka ülkelerin de LNG ithalatına başlaması bekleniyor. Bangladeş, Filipinler, Malezya, Endonezya, Bayreyn, Panama, Uruguay, Kolombiya, Kayipler, Fas ve Güney Afrika bu ülkeler arasında.
