Çin-ABD ticaret savaşında pazar payı kapmak isteyen ülkeler için Güneydoğu Asya'da fırsat doğdu. Çin'de hurda çelik kaçakçılığının önüne geçilmesi için sıkılaştırılan denetimler çelik ihracatına olumsuz yansımaya başladı. Aralarında Çinli çelik devlerinin de bulunduğu birçok çelik ihracatçısının sevkıyatlarında denetimler nedeniyle iptaller ya da aksamalar yaşanıyor. Çin çeliğinden doğan boşluğu doldurmak için Filipinler, Güney Kore gibi ülkelerin alım için Rusya ve Orta Doğu ülkelerine yöneldiği belirtiliyor. Bu durumun, Asya pazarında Türkiye'nin rekabet avantajını korumasına da yardımcı olacağı ifade ediliyor.
Yeni fırsat kapısı Asya'da açıldı
ABD'nin ithal çelik ve alüminyuma yüzde 25 ve 10 ek gümrük vergisi açıklaması çelik piyasasında yeni bir pay kapma savaşına yol açtı. Çelik üreticileri, ABD pazarında Çin çeliğinden doğabilecek boşluğu doldurmaya çalışırken bir başka fırsat da Asya pazarında ortaya çıkıyor. Çin'in yıllardır eleştirilen çelikte yüklü vergi iadelerinden kaynaklanan yolsuzlukları ve kaçakçılıklara yönelik denetimlere sıkılaştırılıyor. Aralarında Çinli çelik devlerinin de bulunduğu birçok çelik ihracatçısının sevkıyatlarında denetimler nedeniyle iptaller ya da aksamalar yaşanıyor. İptallerin sayısında 1 Ağustos'tan sonra artış meydana gelebileceği belirtiliyor. Çünkü gemilerin şu an sevkıyat formunda yanıtlaması gereken soru sayısı 40 iken, söz konusu tarihten itibaren 100'ün üzerinde kriteri yerine getirmeleri gerekecek. Sektör yetkilileri, Çin'den doğan boşluğu kapatmak için Filipinler, Güney Kore gibi ülkelerin alım için Rusya ve Orta Doğu'daki ülkelere yönelmeye başladığını aktarıyor. Vietnam'ın da ABD'nin Çin çeliğine koyduğu gümrük vergilerinden kaçınmak için Çin çeliği ithalatını durmayı planladığı belirtiyor.
2.8 milyar dolar vergi iadesi ödedi
Dünyanın en büyük çelik üreticisi Çin denizaşırı piyasalara yüksek kalite çelik satan ihracatçıya büyük vergi kolaylıkları getiriyor ve milyarlarca dolarlık vergi iadesi ödüyordu. Devlet desteği alan Çin çeliğinin dünyayı istila etmesi birçok ülkenin tepkisini çekiyordu. Ancak bu sistem kötüye kullanıldı. Çin'de çok sayıda şirket yüklü vergi iadelerinden faydalanmak amacıyla düşük kaliteli ürünleri bile yüksek kalite etiketiyle yurtdışına satıyor. Bazı ihracatçılar kromiyum gibi elementlerin çok az eklendiği ürünleri içine bile yüzde 5-13 aralığında vergi iadesi talebinde bulundu. Alaşım çelik ihracat hacmine göre yapılan hesaplamalara göre Pekin yönetimi 2017'de 2.8 milyar dolarlık vergi iadesi gerçekleştirdi. Bunun üzerine Çin son birkaç yıldır çelik ihracatına yönelik denetimlerini artırıyor. Bu da özellikle alaşım çelik ihracatında gerilemeye yol açıyor. 2015 yılında 112.4 milyon ton olan Çin'in çelik ihracatı geçtiğimiz yıl 75.4 milyon tona indi. Ağustosta denetimlerin daha da sıkılaştırılmasıyla ülkenin bu yıl canlanmaya başlayan çelik satışlarının yeniden baskı altına girebileceği belirtiliyor. Özellikle filmaşin, çelik lehva ve çelik şerit ürünlerinin denetimlerden etkileneceği belirtiliyor.
Kaynak: Evrim KÜÇÜK / DÜNYA
