Ekonomi Bakanlığınca son iki ayda gümrüklere gelen yaklaşık 27 milyon üründen 2 bin 700 numune alındığını ve test edildi.
İhalatta ağırlıklı olarak belge üzerinden denetlenen, aralarında oyuncak, cep telefonu, ampul, avize, televizyon, beyaz eşya, pompa, traş makinası, priz, elektrikli el aletleri gibi ürünlerin de yer aldığı tüketici ürünlerinin temmuz ayı ortasından itibaren bakanlığınca da teste tabi tutulmaya başlandığını anımsatan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, bu konuda "yeni bir mevzuat veya ürünlere yeni bir şart getirilmediğini" vurgulayarak, sistemin yıllardır yürürlükte olan kurallara uyulup uyulmadığını test ederek denetleme imkanı sunduğunu ifade etti.
Ürün güvenliği mevzuatının, üreticinin üretim aşamasında veya sonrasında ürünlerin güvenlik testlerini yapmasını ya da yaptırmasını, yalnızca testleri yapılmış, güvenli ürünleri piyasaya sunmasını öngördüğünü aktaran Bakan Zeybekci, üretici ve ithalatçının, ürünün güvenli olduğunu gösteren test raporlarını her zaman hazır bulundurmak mecburiyetinde olduğunu da söyledi.
Bakan Zeybekci, söz konusu ürünlere basılan "CE" işaretinin, aslında bu testlerin yapıldığını ve ürünün güvenli olduğunu gösterdiğini ancak özellikle Uzakdoğu’dan gelen ürünlerde test raporlarında eksiklik veya hatalarla sıkça karşılaşıldığını dile getirdi.
Bakan Zeybekci, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Şüphe halinde, TSE veya Ekonomi Bakanlığı denetmenleri raporu düzenleyen kuruluşla temasa geçerek raporun doğruluğunu teyit eder. Son dönemde çok sayıda raporun 'doğru olmadığı' tespit edildi ve bu raporları ibraz edenlere idari müeyyide uygulandı. Bu tür raporların büyük kısmının ise Çin’den yapılan ithalatla ilgili olduğunu tespit ettik. Konuyla ilgili Çin makamlarıyla yapılan temaslardan ise bir sonuç alamadık. Bu nedenle 17 Temmuz'dan itibaren riskli görülen ithal ürünler test edilmeye başlandı. Uygulamanın başladığı dönemde gümrük ve laboratuvarlarda oluşan yığılmaların önüne geçilmesi için uygulamaya yönelik bazı önlemler alındı. Son iki ayda gümrüklere gelen yaklaşık 27 milyon üründen 2 bin 700 numune aldık ve test ettik. Bunlardan yaklaşık 400’ü uygunsuz sonuçlandı. Uygunsuz sonuçlanan testler nedeniyle ithaline izin verilmeyen ürün sayısı ise yaklaşık 1 milyon adettir. Bunun yaklaşık 290 bin adedi oyuncak."
"En çok uygunsuzluk oyuncaklarda"
Bakan Zeybekci, söz konusu testler sonucunda en çok uygunsuz olduğu tespit edilen ürün grubunun oyuncaklar olduğunu bildirerek, bakanlığınca gerçekleştirilen testler sonucunda oyuncaklarda karşılaşılan uygunsuzluklar arasında bebekler için hayati tehlike oluşturan küçük parça ve sivri kenar testlerinde uygunsuzluk, elektrikli oyuncakların adaptörlerinde, akülü arabaların akü ve adaptörlerinde güvensizlik, plastik ürünlerde limitlerin üzerinde kimyasal madde gibi bulguların yer aldığını anlattı.
Söz konusu ürünlerden avizelerin yaklaşık yarısında, saç kesme ve traş makinaları ile aydınlatma gereçlerinin üçte birinde, ekmek kızartma makinalarının beşte birinde güvensizliğe rastlandığını kaydeden Zeybekci, "Örneğin Kurban Bayramı öncesi ithal edilmek istenen yaklaşık 2 bin elektrikli kıyma makinası güvensiz bulundu ve ithaline izin verilmedi." diye konuştu.
Bakan Zeybekci, güvensiz söz konusu ürünlerin daha önce piyasaya sürülmüş olabilecekleri dikkate alınarak, marka ve model bilgileriyle birlikte yetkili piyasa gözetim ve denetim kuruluşlarına iletildiğine de dikkati çekti.
Test sonuçları olumsuz çıkacağı düşüncesiyle ithalat yapılmayan ürünlerin, sözünü ettiği rakamlara dahil olmadığını belirten Bakan Zeybekci, bazı ithalatçıların "ürünlerine güvenmedikleri”, bazı ithalatçıların da “test ücretlerini yüksek buldukları” için ithalatlarını durdurduklarını, bazı ithalatçıların ise “bu uygulama kısa süre sonra kalkar” beklentisiyle ürünlerini gümrüklerde beklettiğini söyledi.
Bakan Zeybekci, "Buna karşın, kalitesiz ve güvensiz ürünleri ısrarla yurda sokmaya, piyasaya sürmeye çalışan bazı kişilerin, kaçakçılık da dahil olmak üzere başka yollara tevessül ettikleri görülüyor. Bu konuda ilgili diğer bakanlıklarla işbirliği içinde çalışmalar yapıyoruz. Bundan sonra da vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini korumak, kaynaklarımızın güvensiz/uygunsuz ürünlere gitmesini önlemek ve güvenli ürün üreten ve ithal eden firmalarımızın çıkarlarını korumak amacıyla denetimlere devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
