Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, 17 Mayıstan bu yana uygulanan eşel-mobil sistemine ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, söz konusu uygulamayla ekonomi yönetiminin, Türkiye'ye karşı yapılan ekonomik saldırılara karşı halkı olası akaryakıt zamlarından koruduğunu bildirdi.
Söz konusu sistemin bir şemsiye işlevi gördüğünü ve motorinde bir litrede 1 lira 4 kuruşa kadar çıkan zam ihtiyacının ÖTV’den karşılandığını aktaran Aktaş, "Halkın zamlardan nasıl korunduğuna yönelik en iyi örnek LPG’de yaşandı. Devlet bu kalemde ÖTV tutarı litrede 2 kuruş kalana kadar zam ihtiyacını tüketiciye yansıtmadan karşıladı. Mayıs ayından bu yana 6 aydır uygulanan eşel mobil sistemiyle devlet 8,3 milyar lira ÖTV'den feragat etti." diye konuştu.
Aktaş, devletin akaryakıtta feragat ettiği toplam ÖTV'nin 6 milyar 319 milyon lirasının motorin, 541 milyon lirasının benzin ve 1 milyar 478 milyon lirasının ise LPG'deki zam ihtiyacının vergiden karşılanmasıyla oluştuğunu vurguladı.
"Enflasyonda 1.5 puanlık düşüş etkisi"
Eşel mobil sistemi ile akaryakıt fiyatlardaki yükselişin önüne geçilmesenin aylık enflasyon rakamlarına minimum 1-1,5 puanlık bir düşüş etkisi yaratacağına değinen Aktaş, "Çünkü akaryakıttaki fiyat artışına paralel olarak lojistik ve taşımacılık sektörleri mecburen fiyat artışları yapmak durumunda kalacaktı. Hepimiz biliyoruz ki, özel sektör bir kez zam yapınca aşağı yönlü revizyonu pek mümkün olmuyor." ifadelerini kullandı.
Aktaş, eşel mobil uygulaması ve akaryakıt sektörünün geleceğine yönelik olarak şunları kaydetti: "Geçen ay sunulan bütçe planlamalarında da gördüğümüz üzere ekonomi yönetimi bu yıl eşel mobil sisteminden dolayı 11 milyar liralık vergi kaybını göze almış durumda.
Tahminimiz yıl sonuna kadar bu göze alınan rakama ulaşılmayacağı yönündedir. Zira yurtdışı işlenmiş ürün piyasalarında başlayan gevşeme hareketi ilk olarak benzinde karşılanma ihtiyacını ortadan kaldırmıştır. Halen motorinde 27, LPG'de 20 kuruşluk karşılanma bulunuyor. Çok kısa zamanda aşağı yönlü yansımalar yaşanacağından benzin ve motorinde de pompa fiyatlarında indirim beklentimiz kuvvetli."
"Bayi kâr payı artırılmalı"
Diğer taraftan akaryakıt sektöründe dağıtıcı ve bayilerin toplam karlılık oranının brüt yüzde 10 ile 11 arasında değiştiğini vurgulayan Aktaş, "En basit dağıtıcı-bayi paylaşımı olan yüzde 50-50 bölüşümünde bayiye brüt yüzde 5-5,5 kar kalıyor. Satış kredi kartı ile gerçekleştiğinde yüzde 3’e varan oranda POS komisyon ücreti bankalarca tahsil edildiği için bayinin brüt kar marjı ise yüzde 2'ye düşüyor." ifadelerini kullandı.
Söz konusu kar marjıyla bir istasyonun tüm ihtiyaçlarının karşılamasının ve hayatını idame ettirmesinin beklendiğine işaret eden Aktaş, "Hiçbir işletmenin yüzde 2 kar marjıyla yaşaması mümkün değildir. Mutlaka bayii kar payının arttırılması gerekir." dedi.
"15 Ağustos dışında zam olmadı"
Kamuoyundan iletilen ve bazı bayilerin gizli zam yaptığına ilişkin iddialara yönelik olarak ise Aktaş, bazı şirketlerin zaman zaman artan zorunlu nakliye fiyatlamalarından dolayı il bazında değişiklik yaparak, toplamda 6 ayda 5 ile 6 kuruşa ulaşan fiyat artışları gerçekleştirdiğinin belirlendiğini söyledi.
Aktaş, bunun dışında eşel-mobil sisteminin uygulandığı dönemde sadece 15 Ağustos'ta pompa fiyatlarında motorinde 54, benzinde 59 ve otogazda 34 kuruş zorunlu artış olduğunu, daha sonra herhangi bir zam yansıtılmadığını da kaydetti.
Akaryakıt fiyatlarında mayıs ayından itibaren uygulanan eşel mobil sistemiyle, uluslararası petrol piyasaları ve kurda meydana gelen değişiklikler ÖTV ayarlamasıyla tüketiciye zam olarak yansıtılmadan dengelenmeye çalışılıyor. Fiyatlarda ÖTV'den karşılanan miktarın altına düşülmesi durumunda indirim gerçekleşiyor.
