Anadolu ekonomisinin 2023 vizyonu heyecan uyandırıyor. Ancak bu vizyonu anlatmadan önce mucize bir dönüşüm yaşayan Anadolu ekonomisine de göz atmak gerekiyor. 1980'li yıllarla birlikte hızlı bir değişim sürecine giren Anadolu ekonomisi, bu süre içinde çok büyük deneyimler yaşadı. 1996'da başlayan Gümrük Birliği uygulamaları ve yeni ithalat dalgası Anadolu'da faaliyet gösteren şirketleri derinden sarstı. Ama yıkılmayıp ayakta kalanlar ihracatı öğrendi.
Yine bu İhracat, 2001'deki şiddetli kriz sırasında dışa açılmış olan KOBİ'lerin adeta can simidi oldu. İlerleyen yıllarda Avrupa Birliği (AB) sürecinin de etkisi ile Türk KOBİ'leri, şirket evliliklerini, kurumsal ve finansal yönetim sistemlerini öğrenerek gelenekselliğin getirdiği yüklerden kurtuldular. Sayısız kriz ve bir çok badire atlatan Türk KOBİ'leri 2000'lerden sonra ise adeta altın çağını yaşamaya başladı.
Özellikle katlanarak artan teşvikler ve uzun soluklu istikrar süreci Türkiye'nin uyuyan devini uyandırdı. Bu gelişmeler istatistiklere de yansıdı ve son 10 yılda rekor büyüme geldi. 2002'de 3 bin civarında seyreden ihracatçı KOBİ sayısı 60 bini aştı, istihdamdaki güçleriyse yüzde 85'lere ulaştı. Aradan geçen sürenin sonunda KOBİ'ler sadece Türkiye'nin değil küresel ekonominin de yeni oyuncusu olmayı başardı.
İSTİHDAMA 1 MİLYON KİŞİLİK KATKI
Son verilere göre, bugün Türkiye'deki OSB sayısı 298'e ulaşırken bunların faaliyette olanların sayısının ise 244'te kaldığı belirtiliyor. Türkiye genelinde kamulaştırma ve arsa seçimi bekleyen 50 OSB bulunurken deri, mermer, hayvan ve çiçekçilik gibi konularda ihtisaslaşan OSB sayısı ise 24'e ulaşıyor.
Doluluk oranı yüzde 77.9 olan OSB'lerin toplam alanları ise 67 bin 200 hektara çıktı. Toplam parsel sayısı da 44 bin 894'e ulaştı. Bu parsellerin 32 bin 135'i tahsis edilmiş durumda. En fazla OSB bulunan illerin başında 18 OSB ile İzmir gelirken onu 13 ile Bursa takip ediyor. OSB'lerin Türkiye genelinde yarattığı toplam istihdam ise 1 milyon kişiye ulaşıyor.
İLK OSB 1960'TA HAYATA GEÇ
Türkiye'de 1960'da başlayan planlı kalkınma döneminde, sanayinin 'lokomotif' sektör olduğu saptanıp gelişmesi için uzun vadeli hedefler belirlendi. Bu doğrultuda sanayinin geliştirilmesi amacıyla uygulamaya konulan pek çok teşvik tedbirlerinden biri olan OSB uygulamalarına, ilk olarak 1962'de Bursa OSB'nin kurulmasıyla başlandı. Bunu, diğer illerde kurulan OSB'ler izledi.
Türkiye'de ilk olarak 2000'de çıkan, 2008'de kısmen değişikliğe uğrayan OSB kanunu ile üç tip OSB kurulabilmesi öngörülüyor. Bunlar bakanlık kredi desteği ile kurulan OSB'ler, bakanlık kredi desteğinden yaralanmayan OSB'ler ve özel OSB'ler. Ayrıca, OSB'ler yatırım konularına göre de kendi içinde 'karma' ve 'ihtisas' olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Beşinci 5 Yıllık Kalkınma Planı'nda öngörülen ihtisas OSB'ler de geçtiğimiz yıllarda kurulmaya başlandı. Bu doğrultuda önce İstanbul'da deniz kenarındaki yerleşim alanlarının arasında altyapısı yetersiz olarak kurulan ve çevre kirliliği yaratan deri fabrika ve atölyeleri, her türlü çevre önleminin alındığı, alt yapının sağlandığı ihtisas deri OSB'lerine taşındı.
